پایان رانت در بازار سیمان؟
در حالی که پس از برگزاری جلسات کارشناسی میان فعالان صنعت سیمان و شرکت بورس کالای ایران عنوان شد که عرضه مجدد سیمان تولیدی کشور در بورس بهتصمیم نهایی وزارت صنعت، معدن و تجارت بستگی دارد اما طی روزهای اخیر چند شرکت سیمانی تمایل خود را به عرضه محصولاتشان در بورس نشان دادهاند.
همچنین دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در تازهترین اظهارنظر خود اعلام کرده است که تکلیف عرضه سیمان در بورس نهایت تا پایان مهر ماه تعیین میشود اما با این وجود مدیران شرکتهای سیمان صوفیان، سیمان کردستان، سیمان غرب و شرکت سرمایهگذاری و توسعه صنایع سیمان (سیدکو) با اشاره بهمزایای عرضه سیمان در بورس کالا از ورود مجدد بهتالار نقرهیی استقبال کردهاند. امیدواری بهخروج بازار سیمان از رکود حسن جدیری مشاور فروش شرکت سیمان صوفیان در اینباره میگوید: اگر قیمت سیمان در بورس کالای ایران آزاد شود، یکی از بهترین اتفاقها برای صنعت سیمان کشور رخ میدهد بهطوریکه سوددهی شرکتهای سیمانی نیز تحت تاثیر این آزادسازی قیمت قرار میگیرد. وی افزود: وقتی در سال 89 برای عرضه سیمان در بورس کالا آمدیم، در کمال ناباوری با نرخهای تعیین شده از سوی دولت روبهرو شدیم که همین امر باعث شد تا معاملات سیمان در بورس استمرار نداشته باشد. در آن زمان دولت بهشرکتهای سیمانی اعلام میکرد که حتما باید با قیمت مصوب محصولات را در بورس کالا بفروشند که این موضوع با سازوکار معاملات بورس کالا در تضاد بود و سرانجام از سال 90 معاملات این محصول متوقف شد. جدیری معتقد است، اگر قرار باشد که عرضه و تقاضا قیمت سیمان را در بورس مشخص کند، شک نکنید که بهسرعت معاملات سیمان در بورس رونق پیدا میکند حتی شاید بورس کالا بتواند رکود سنگین فعلی در بازار را با شناسایی مشتریان جدید داخلی و خارجی از بین ببرد. مشاور فروش سیمان صوفیان در پاسخ به این پرسش که آیا امکان عرضههای صادراتی سیمان و جذب مشتریان خارجی از طریق بورس وجود دارد گفت: صادرات سیمان تاکنون از بورس کالا بهعراق انجام شده و این امکان فراهم است اما مشکلی که اکنون در صادرات وجود دارد بهتحولات عراق و تحریمها برمیگردد، بهطوری که اوضاع داخلی عراق برای صادرات مساعد نیست و ازطرف دیگر وجود تحریمها، مبادلات پول در بانکها را دشوار کرده است. وی ادامه داد: البته بازهم اعلام میکنم که امکان صادرات از بورس وجود دارد و سیمان صوفیان در عراق، ترکیه، آذربایجان، ارمنستان و گرجستان برندی شناخته شده است و خریداران زیادی دارد که با آغاز عرضههای داخلی، بهطور حتم عرضه صادراتی این محصول نیز از بورس کلید خواهد خورد. لزوم عرضه کل سیمان کشور در بورس مدیر حسابرسی سیمان کردستان نیز در خصوص عرضه سیمان در بورس کالا میگوید: اگر دولت تمام شرکتهای سیمانی را الزام بهعرضه در بورس کالا بکند، دیگر شاهد رقابت منفی میان شرکتهای سیمان و ارزان فروشی برخی از آنها در بازار نخواهیم بود. سینا نظری افزود: در ماههای گذشته بهدلیل رکود شدید در بازار سیمان کشور، قیمتهای متفاوتی در بازار سیمان شنیده میشود که بههیچ عنوان منطقی نیست. برای مثال خریداری که یک هفته گذشته سیمان را 100تومان به ازای هر تن خریداری کرده امروز از فروش یک کارخانه با قیمت 80تومان خبر میدهد که این اتفاق نظم بازار را به کلی بر هم میزند. به گفته نظری، کاهش قابل توجه مصرف سیمان در کشور بهدلیل نبود پروژههای عمرانی، باعث شده تا ارایه تخفیفهای باورنکردنی و نسیهفروشی به یک روال عادی تبدیل شود که در این بین اگر کل سیمان کشور در بورس کالای ایران عرضه شود، شاهد این رقابت منفی و نوسان غیرمنطقی قیمت محصولات نخواهیم بود. مدیر حسابرسی سیمان کردستان بهصادرات سیمان اشاره کرد و گفت: اتفاقهایی رخ داده در عراق توسط داعش باعث شده تا حجم صادرات سیمان به این کشور کاهش یابد و در این میان نبود مصرف در بازار داخل نیز مشکلات را دوچندان کرده است. با این تفاسیر اگر معاملات کل سیمان کشور به بورس راه یابد، اوضاع شرکتهای سیمانی با کاهش نوسان قیمتها بهتر میشود، صورتهای مالی آنها شفافتر میشود، رقابت منفی از مبادلات کنار میرود. کشف بازارهای جدید برای صادرات در همین رابطه مدیر مالی شرکت سیمان غرب گفت: عرضه سیمان در بورس کالا با شناسایی بازارهای جدید و همچنین احتساب نرخ فروش براساس ارز آزاد در سودآوری شرکتهای سیمانی حائز اهمیت است. آزرده دست افزود: شرکت سیمان غرب نیز عرضه سیمان در بورس کالا را در دستورکار شرکت قرار داده است زیرا حضور در بورس کالا باعث کشف بازارهای خارجی جدید میشود. مدیرعامل سابق شرکت شرکت سرمایهگذاری و توسعه صنایع سیمان (سیدکو) نیز هدف از عرضه سیمان در بورس کالا را شفافیت عنوان کرد و گفت: مهمترین وظیفه بورس کالا ایجاد شفافسازی در قیمت محصولات عرضه شده است که این امر موجب کشف قیمت سیمان صادراتی بدون ایجاد رانت میشود. سالاروند در خصوص امکان صادرات سیمان در سایر بازارهای خارجی افزود: سال گذشته صادرات 18میلیون تن سیمان به کشورهای حوزه خلیج فارس و همچنین روسیه، تاجیکستان و قزاقستان انجام گرفت و عرضه سیمان در بورس کالا این امکان را فراهم میکند که بازارهای جدید دیگری نیز برای صادرات سیمان ایران ایجاد شود. وی ادامه داد: با برنامهریزیهای مناسب امکان صادرات محصول کلینکر نیز وجود دارد و سال گذشته هم بهمقدار قابل توجهی صادرات محصول فوق انجام گرفت. این کارشناس صنعت سیمان در پایان افزود: سازندگان پروژههای بزرگ در داخل کشور نیز میتوانند از طریق عرضه سلف یا فروش اعتباری اقدام بهخرید سیمان از طریق بورس کالا کنند.