کاهش رفاه جهان برای دومین سال متوالی
بر اساس اعلام این موسسه، امنیت و ایمنی، آزادیهای فردی، حکمرانی، سرمایه اجتماعی، فضای سرمایهگذاری، شرایط شرکتها، محیطزیست، تحصیلات، سلامت، شرایط زندگی، کیفیت اقتصاد و زیرساخت و دسترسی به بازار، معیارهایی هستند که شاخص رفاه لگاتوم را تشکیل میدهند.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از دنیای اقتصاد، گزارش شاخص رفاه لگاتوم (legatum prosperity Index) رتبهبندی سالانهای است که موسسه پژوهشی لگاتوم از سطح رفاه کشورهای مختلف جهان ارائه میکند. لگاتوم محاسبه این شاخص را از سال ۲۰۰۷ آغاز کرده است و در آن وضعیت رفاه کشورها را بر اساس ۱۲ معیار مختلف بررسی میکند. لگاتوم در گزارش ۲۰۲۱ خود وضعیت رفاه ۱۶۷ کشور جهان را بر اساس این معیارها مورد بررسی قرار داده است. بر اساس این گزارش رفاه واقعی زمانی برقرار میشود که تمامی مردم از فرصت رشد بهرهمند باشند.
بر اساس اعلام این موسسه، امنیت و ایمنی، آزادیهای فردی، حکمرانی، سرمایه اجتماعی، فضای سرمایهگذاری، شرایط شرکتها، محیطزیست، تحصیلات، سلامت، شرایط زندگی، کیفیت اقتصاد و زیرساخت و دسترسی به بازار، معیارهایی هستند که شاخص رفاه لگاتوم را تشکیل میدهند. بررسی این معیارها توسط موسسه لگاتوم در سال ۲۰۲۱ نشان میدهد که با وجود بهبود رفاه جهانی در فاصله زمانی سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹، سطح رفاه در سال ۲۰۲۱ برای دومین سال متوالی کاهش داشته است.
در حالی که این کاهش سطح رفاه، حداقل تا اندازهای، از نتایج همهگیری کووید-۱۹ در جهان است، اما نگرانیها از بابت برخی از خصوصیات کلیدی شاخص رفاه نیز به این کاهش دامن زده است. براساس این گزارش، پاسخگویی دولتها، آزادی بیان و اجتماعات در بیشتر نقاط جهان نسبت به قبل بدتر شده است. شاخص رفاه برای دومین سال متوالی در مرفهترین مناطق جهان، آمریکای شمالی و اروپای غربی، کاهش داشته است. این در حالی است که این شاخص در کمرفاهترین منطقه جهان، آفریقای زیر صحرا، برای یازدهمین سال متوالی بهبود یافته است.
رتبهبندی شاخص رفاه ۲۰۲۱ لگاتوم گویای آن است که دانمارک بالاترین رفاه را در میان سایر کشورهای جهان دارد. این کشور در معیار سرمایه اجتماعی رتبه اول را داراست، چرا که اعتماد بالایی به سیستم قضایی و دادگاهها و همچنین میان افراد جامعه در این کشور گزارش شده است. پس از دانمارک نیز به ترتیب کشورهای نروژ، سوئد، فنلاند، سوئیس، هلند، لوکزامبورگ، نیوزیلند، آلمان و ایسلند بالاترین رتبههای شاخص رفاه لگاتوم را به خود اختصاص دادهاند. سودان جنوبی اما با رتبه ۱۶۷ در قعر این رتبهبندی لگاتوم قرار گرفته است. اوکراین نسبت به سایر کشورهای موجود در گزارش بیشترین پیشرفت را نسبت به سال گذشته داشته و از رتبه ۸۸ به رتبه ۷۸ ارتقا پیدا کرده است. از سوی دیگر، لبنان بیشترین افت رتبه را داشته و از رتبه ۱۰۴ به ۱۰۹ سقوط کرده است.
نتایج این گزارش گویای آن است که به غیر از اروپای شرقی و جنوب صحرای آفریقا، سایر مناطق جهان در سال گذشته با افت رفاه مواجه بودهاند. بیشترین افت رفاه نیز در میان مناطق مربوط به آمریکا لاتین و کارائیب بوده است. در حالی که آمریکای شمالی همچنان بالاترین رتبه رفاه را در میان سایر مناطق جهان داراست، اما برای دومین سال متوالی با افت رفاه مواجه بوده است. کانادا با رتبه ۱۵ بالاترین سطح رفاهی منطقه را داراست و پس از آن آمریکا قرار گرفته است.
آمریکا رتبه ۲۰ را دارد و در طول دهه گذشته سطح رفاه آن با دو رتبه افت مواجه بوده است. آمریکا در معیارهای وضعیت شرکتها، زیرساخت و دسترسی به بازار رتبه ۴ را دارد که نمایانگر جایگاهش به عنوان یک کشور پیشرو در کسبوکار است. از سوی دیگر این کشور بیشترین میزان نیروی کار ماهر جهان را در خود جای داده است. با این وجود آمریکا در سال ۲۰۲۱ عملکرد ضعیفی را در معیارهای سلامت و امنیت و ایمنی از خود نشان داده است. پایداری مالی این کشور نیز در طول ماههای گذشته بهشدت افت کرده و بدهی آن با ۵ هزار میلیارد دلار افزایش از ۲۸ هزار میلیارد دلار گذشته است.
اروپای غربی رتبه دوم را در میان مناطق جهان دارد و همانطور که پیشتر هم اشاره شد کشورهای اسکاندیناوی در رتبههای نخست تا چهارم شاخص لگاتوم در این منطقه قرار دارند. یونان با رتبه ۴۳ پایینترین شاخص رفاه را در میان کشورهای این منطقه داراست. منطقه اروپای شرقی نیز سومین منطقه به لحاظ شاخص رفاه لگاتوم است. استونی با رتبه ۱۷ در جهان بالاترین رتبه را در این منطقه دارد؛ استونی در طول دهه گذشته بهبود قابل ملاحظهای را در معیار شرایط زندگی تجربه کرده است. جمهوری آذربایجان اما با رتبه ۸۶ پایینترین رتبه را در میان کشورهای این منطقه داراست.
منطقه آمریکای لاتین و کارائیب نیز چهارمین منطقه مرفه جهان است. اروگوئه با رتبه ۳۷ رتبه نخست را در این منطقه داراست. ضعیفترین عملکرد نیز مربوط به کشور هاییتی با رتبه ۱۵۵ است. ونزوئلا نیز با رتبه ۱۴۷ بیشترین افت را در طول دهه گذشته داشته بهطوری که ۷۳ درصد از مردم این کشور پول کافی برای خرید غذا ندارند. منطقه آسیا-پاسفیک نیز رتبه پنجم را در میان سایر مناطق داراست. نیوزیلند با رتبه ۸ بهترین و افغانستان با رتبه ۶۳ ضعیفترین عملکرد را در میان کشورهای این منطقه داشتهاند.
منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا اما در رتبه ششم قرار دارد. بالاترین رتبه رفاه این منطقه متعلق به اسرائیل با رتبه ۳۲ است. یمن با رتبه ۱۶۵ دارای کمترین رفاه در میان کشورهای این منطقه است. ایران نیز با دو پله نزل از رتبه پیشین ۱۲۱ به رتبه ۱۲۳ رسیده و عملکرد ضعیفی در این شاخص داشته بهطوری که تنها کشورهای عراق، لیبی، سوریه و یمن در منطقه رتبههای بدتر از ایران داشتهاند. معیار سلامت با رتبه ۶۱ نقطه قوت ایران در میان سایر معیارها بوده است. در حالی که ایران در آزادیهای فردی، شرایط شرکتها، محیطزیست، حکمرانی و کیفیت اقتصاد، ضعیفترین عملکردها را داشته است. منطقه آفریقای زیر صحرا رتبه هفتم رفاه را در میان مناطق هفتگانه جهان دارد. با این وجود این منطقه برای یازدهمین سال متوالی در شاخص رفاه لگاتوم پیشرفت داشته است. موریس با رتبه ۴۵ بالاترین رفاه و سودان جنوبی با رتبه ۱۶۷ پایینترین رفاه را در میان کشورهای این منطقه داشتهاند.