کالاهای ایرانی پرمشتری در اوراسیا
براساس آمارهای رسمی از نیمه اول امسال، پرمشتری‌ترین کالاهای ایرانی در کشورهای اوراسیایی ۱۵ قلم است که ۵ قلم نخست آن شامل «پسته درون غلاف‌سخت»، «فلفل‌فرنگی»، «سیب»، «کشمش تیزابی بی‌دانه» و «فرش از پلی‌استرها» است.
همچنین بنا به گزارشی که در ویژه‌نامه سازمان توسعه‌تجارت منتشر شده، در 6ماهه نخست امسال صادرات اقلام ترجیحی به اوراسیا 27درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد داشته است که بیشترین خریدار اقلام ترجیحی نیز روسیه بوده و بیشترین رشد صادراتی را هم قرقیزستان تجربه کرده است. اتحادیه اقتصادی اوراسیا که متشکل از 5کشور روسیه، قزاقستان، ارمنستان، قرقیزستان و بلاروس است در 27 اردیبهشت 97 با ایران موافقت‌نامه تجارت ترجیحی را امضا کرد و از 5آبان 98 نیز به اجرا گذاشته شد.
بررسی آماری سال اول اجرای این موافقت‌نامه نشانگر رشد 82درصدی صادرات ایران در اقلام تحت‌پوشش موافقت‌نامه بوده است.
این روند در سال‌جاری نیز حفظ شده که نشان از کارآمدی این موافقت‌نامه دارد.
علاوه‌بر این، حجم کل تجارت بین دو طرف نیز در حال افزایش است که نشان می‌دهد نه‌تنها افزایش صادرات ایران به‌عنوان هدف اول کشور در عقد قرارداد این موافقت‌نامه محقق شده، بلکه بالاتر از آن حجم کل تجارت دو طرف نیز تحت‌تاثیر مثبت این موافقت‌نامه قرار گرفته است و باعث شده که هدف دوم از عقد این موافقت‌نامه نیز که افزایش حجم تجارت با اتحادیه اقتصادی اوراسیا است، محقق شود.
تجارت با اوراسیا در 6 ماه
براساس آمارهای گمرک ایران، ارزش کل تجارت کشور با به 5کشور عضو این اتحادیه، در نیمه نخست امسال، 2 میلیارد و 483میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 7/ 39درصدی داشته است.
صادرات ایران در این مدت نسبت به بازه مشابه سال گذشته 9/ 35درصد رشد ارزشی داشته و به 514میلیون و 400 هزار دلار رسیده است. واردات هم با رشد 7/ 40درصدی رقم یک‌میلیارد و 968میلیون و 730 هزار دلار را تجربه کرده است. تراز تجاری ایران در نیمه نخست امسال منفی یک‌میلیارد و 454 میلیون و 330 هزار دلار است.
سهم صادرات اقلام مشمول تخفیف تعرفه در چارچوب موافقت‌نامه 6/ 38درصد بوده و سهم صادرات اقلام مشمول تثبیت تعرفه در چارچوب موافقت‌نامه 1/ 3درصد از کل صادرات ایران به اتحادیه اوراسیا بوده است.
در عین حال سهم واردات اقلام مشمول تخفیف تعرفه در چارچوب موافقت‌نامه 9/ 31درصد بوده و سهم واردات اقلام مشمول تثبیت تعرفه در چارچوب موافقت‌نامه 2/ 30از کل واردات ایران به اتحادیه اوراسیا در نیمه‌نخست امسال بوده است.
صادرات به تفکیک کشورها
بیشترین ارزش صادرات مربوط به روسیه است که خریدار 270 میلیون و 390 هزار دلار کالای ایرانی بوده است. پس از آن ارمنستان با 123 میلیون و 680 هزار دلار دومین مشتری کالاهای ایرانی، قزاقستان با خرید 78 میلیون و 630 هزار دلار سومین مقصد ایران، قرقیزستان و بلاروس نیز به ترتیب خریدار 32میلیون و 200 هزار دلار و 9میلیون و 510 هزار دلار کالای ایرانی بوده‌اند.
از میان این کشورها بیشترین رشد ارزشی را قرقیزستان به خود اختصاص داده که 259درصد است.
کمترین افزایش صادرات نیز مربوط به بلاروس با افزایش 22درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته بوده است.
صادرات اقلام ترجیح داده شده از سوی اوراسیا
فهرست ترجیحات اعطایی اوراسیا به ایران مشمول 504 ردیف کد 10رقمی است که شامل 37 قلم مشمول تثبیت تعرفه و 354قلم مشمول تخفیف تعرفه است.
ارزش صادرات کالا‌هایی که مشمول تثبیت تعرفه هستند در نیمه نخست امسال 16میلیون و 50 هزار دلار بوده که رشد ارزشی 6درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است.
354 قلم کالایی که تخفیف تعرفه دارند نیز در نیمه نخست امسال صادراتی معادل 198میلیون و 37 هزار دلار داشته که رشد 29درصدی را تجربه کرده‌اند.
در مجموع 214میلیون و 410 هزار دلار صادرات در اقلام ترجیحی میان ایران و اتحادیه اوراسیا در مدت 6ماه نخست امسال ثبت شده است.
در فهرست امتیازات اعطایی طرفین، اکثر اقلام مشمول تخفیف تعرفه و تعدادی نیز مشمول تثبیت تعرفه در سال پایه (عدم‌افزایش نرخ تعرفه) شده‌اند.
بیشترین صادرات اقلام ترجیحی به کشور روسیه صورت‌گرفته و کمترین صادرات این اقلام مربوط به بلاروس است.
روسیه در نیمه نخست امسال خریدار 115 میلیون و 790 هزار دلار اقلام ترجیحی است که رشد 16درصدی را تجربه کرده است.
همچنین 43میلیون و 880 هزار دلار کالا از ایران به قزاقستان فرستاده شده که رشد یک‌درصدی داشته است.
قرقیزستان با رشد 316درصدی، صادرات خود از ایران را در اقلام ترجیحی در نیمه نخست امسال به 26 میلیون و 170 هزار دلار رسانده و ارمنستان نیز با 20میلیون و 250هزار دلار کالا و رشد 64درصدی، چهارمین مقصد اقلام ترجیحی ایران است.
بلاروس در نیمه نخست امسال 8 میلیون و 310 هزار دلار اقلام ترجیحی را از ایران خریداری کرده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 18درصد رشد داشته باشد.
اقلام ترجیحی عمده صادراتی ایران به اوراسیا
اقلام عمده صادراتی ایران به اوراسیا در فهرست اعطایی اوراسیا در نیمه نخست امسال نشان می‌دهد که از 15 قلم عمده صادراتی ایران به اوراسیا، 14ردیف تعرفه مشمول تخفیف تعرفه به کشور شده‌اند و تعرفه تنها یک محصول برای ایران تثبیت شده است.
پسته درون غلاف‌سخت با صادراتی به ارزش 53 میلیون و 880 هزار دلار در صدر کالاهای ترجیحی صادراتی ایران به اوراسیا قرار گرفته است.
پس از آن فلفل‌فرنگی به ارزش 15 میلیون و 650 هزار دلار، سیب به ارزش 15 میلیون و 480 هزار دلار، کشمش تیزابی بی‌دانه به ارزش 12میلیون و 360هزار دلار و فرش از پلی‌استر به ارزش 10میلیون و 81 هزار دلار در رده‌های بعدی قرار دارند.
فرش از مواد نسجی سنتتیک یا مصنوعی صادراتی معادل 8 میلیون و 880 هزار دلار داشته و صادرات رب گوجه‌فرنگی 8 میلیون و 460 هزار دلار بوده است.
ارزش واردات کیوی به‌عنوان تنها کالایی که شامل تثبیت تعرفه می‌شود، به 7میلیون و530 هزار دلار رسیده و گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای نیز صادراتی معادل 6میلیون و 170هزار دلار دارد.
صادرات خرمامضافتی4میلیون و 640هزار دلار، صادرات سایر سبزیجات 4میلیون و 180هزار دلار، صادرات پوشش و رنگ‌ها 2میلیون و 920 هزار دلار، صادرات محصولات سرامیکی 2میلیون و 620 هزار دلار، صادرات سایر انواع میگو 2میلیون و 420هزار دلار و صادرات کاهو کروی نیز 2میلیون و 390 هزار دلار بوده است.
کلیاتی از واردات از اوراسیا
فهرست اعطایی ایران به اتحادیه اوراسیا شامل 390 کد هشت رقمی است که از این تعداد 150ردیف تعرفه بدون‌تخفیف تعرفه‌ای و 240ردیف تعرفه مشمول کاهش تعرفه هستند.واردات 240قلم کالای مشمول تخفیف تعرفه، ارزشی معادل 628 میلیون و 340هزار دلار دارد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 141درصدی را تجربه کرده است.
همچنین واردات 150قلم کالای مشمول تثبیت تعرفه هم ارزشی معادل 595میلیون و 50 هزار دلار دارد که رشد 19درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته ثبت کرده است.
بیشترین واردات در میان این اقلام ترجیحی مربوط به واردات از روسیه است که با رشد 57درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به یک‌میلیارد و 70میلیون و 610 هزار دلار رسیده است.
همچنین واردات از قزاقستان با رشد 116درصدی، 145 میلیون و 27 هزار دلار را تجربه کرده است.
واردات از بلاروس با افت 22درصدی به 7میلیون و 230هزار دلار رسیده و واردات از قرقیزستان با افت 33درصدی، 250هزار دلار را تجربه کرده است.
ارمنستان تنها 40 هزار دلار از این اقلام را به ایران صادر کرده و رشد آن صفر‌درصد است.
در مجموع رشد واردات اقلام ترجیحی 61درصد بوده که یک‌میلیارد و 223میلیون و 390هزار دلار در نیمه‌نخست امسال است.
15قلم عمده وارداتی ایران از اوراسیا در فهرست مذکور شامل 10ردیف تعرفه تخفیفی و 5ردیف تعرفه تثبیتی است.
این 15 قلم به ترتیب براساس ارزش عبارتند از: روغن خام دانه آفتابگردان (612میلیون و 780هزار دلار)، سایر بذر جو (333میلیون و 810هزار دلار)، ذرت دامی (170میلیون و 930هزار دلار)، چوب اره شده (48میلیون و 180هزار دلار)، نخ پلی‌آمید (15میلیون و 460 هزار دلار)، کاتالیزورها از پلاتین (10میلیون و 250هزار دلار)، سایر داروها (5میلیون و 420هزار دلار)، سایر نخود رسمی (4میلیون و 130هزار دلار)، نخود معمولی (3میلیون و 820 هزار دلار)، روغن خام کلزا یا کانولا (3میلیون و 490هزار دلار)، کاغذ روزنامه (2میلیون و 360هزار دلار)، محصولات تخت نورد‌شده از آهن یا فولاد غیرممزوج (2میلیون و 330هزار دلار)، سایر تخته که دارای دولایه بیرونی از چوب سوزنی برگ‌ها باشد (2میلیون و 170هزار دلار)، سایر دانه کلزا تراریخته (یک‌میلیون و 710 هزار دلار) و نخ اکریلیک یا مدآکریلیک (یک‌میلیون و 560 هزار دلار).
