آب جیره‌بندی شود یا نیترات بخوریم؟
وضعیت قرمز برای بی آبی تهران اعلام شده است. چاره کار صرفه جویی بود که خب کسی گوش نداد. اکنون دو راه برای مبارزه با بی آبی مانده است؛ جیره بندی یا استفاده بی رویه از آب چاه. کدام را ترجیح می دهید؟
اخیراٌ برخی تهرانیها پیامی مبنی بر احتمال استفاده بیشتر وزارت نیرو از آب چاه برای تأمین آب تهران یا قطعی زمانبدی شده را از طریق وایبر به گوش هم میرسانند. در این پیام آمده است که «در اواخر شهریور، سطح فشار تونل های آب بر تا تصفیه خانه تهرانپارس به حدی پائین خواهد آمد که عملا فاز یک آن از کار خواهد افتاد. در این صورت، 2 گزینه در پیش است؛ اول، تن دادن به قطعی زمان بندی شده و جبران افت فشار از طریق تامین کنندگان رینگ شمال و غرب تهران. دوم، عدم قطعی و جبران افت فشار با افزودن غیرمتعارف آب چاه ها. در صورت دوم به علت وجود بار میکروبی بالا (ناشی از کشیدن اب از چاه‌های عمیق تر مماس با مجاری فاضلاب) ناچار از افزودن مقادیر غیرمتعارف میکروبکش و به تبع آن وفور نیترات ها در آب خواهیم شد.» این پیام های درگوشی در کنار اطلاع رسانی قطره چکانی وزارت نیرو، نشان‌دهنده هراس بحران آب شرب است. روندی که با بحرانیتر شدن وضعیت آب تهران و در واقع شدت گرفتن سناریوی بی آبی مردم تهران، بیش از پیش نمایان شده است.
جیره‌بندی آب؛ عاقلانهتر از استفاده بیشتر آب چاه‌های تهران
محمد پرورش، مدیرعامل آبفای استان تهران که خبر اتمام آب سدهای تهران تا اواخر تابستان از سوی او منتشر و بعد تکذیب شد، صحبت کردن در رابطه با کیفیت آب تهران در زمان بی آبی را منوط به انتخاب سخنگو کرد.
او البته خبرآنلاین گفت: «در حال حاضر اولویت اصلی کمیت آب است و کیفیت آب نیز به عنوان خط قرمز سازمان آبفا شناخته می‌شود. ما هنوز امیدواریم با صرفه‌جویی 20 درصدی، بتوانیم مشکل آب تهران را حل کنیم»
امیدواری به صرفه جویی را معاون دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای تهران هم دارد. هدایت فهمی که معتقد است «در صورت صرفه‌جویی 20 درصدی مردم می‌توان هنوز امیدوار بود که با تکیه به آب سدها و همین حد استفاده از آب چاه‌ها، شهر تهران این تابستان بی آب را پشت سر بگذارد»، در رابطه با احتمال تکیه بیشتر از منابع زیر زمینی و تبعات آن به خبرآنلاین گفت: در صورتی که صرفه جویی 20 درصدی مردم اعمال نشود، چاره‌ای جز استفاده از آب چاه نخواهیم داشت. اما باید تلاش کرد تا جایی که می‌توانیم از آب چاه بیشتر از این استفاده نکنیم.
معاون دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای تهران با تأکید بر این موضوع که نیترات در آب زیرزمینی بیشتر است، گفت: در صورت به پایان رسیدن منابع آب سطحی می‌توان از 2 راه حل جیره‌بندی و استفاده از آب زیرزمینی استفاده کرد.
از نظر او جیره بندی آب به دلیل تضمین قطعی کاهش نیافتن کیفیت آب به عنوان راه حلی بهتر از بهره گرفتن از آب چاه است: «البته جیره‌بندی آب تهران اقدامی است که اجرای آن به دلیل تبعات سیاسی و اجتماعی جیره‌بندی آب در کلان شهرتهران، نیازمند تصمیم مراجع بالاتر از وزارت نیرو است.»
فهمی می گوید: «وزارت نیرو در تلاش است تا با تکیه بر اولویت‌هایی همچون مدیریت تقاضا، کاهش فشار آب، جیره بندی و قطع آب مشترکین پر مصرف مشکل بی آبی شهر تهران را تا فصل پاییز رفع کند و تا جایی که می‌تواند از گزینه‌ای به نام استفاده بیشتر از آب چاه‌هایی تهران که ممکن است تبعاتی همچون نیتراتی شدن آب شرب را با خود به همراه بیاورد،دوری کند.»
از سوی دیگر اوضاع سدهای غرب تهران از سدهای شرق، بهتر است. درواقع هشدارها بیشتر متوجه کمبود آب سدهای شرق تهران است. پیش از این گفته شده بود که ممکن است برای جبران کمبود آب در نیمه شرقی تهران، آب را از غرب به شرق تهران انتقال بدهند.
اما این گزینه از سوی معاون برنامه ریزی کلان آب و آبفای تهران رد می شود: «این یک راه حل موقت است که برای اجرا نیازمند یکسری عملیات سازهای است. باید دانست که در حال حاضر با توجه به فوریت موضوع امکان اجرایی شدن این طرح وجود ندارد.»
پرهیز از آب چاه به دلیل امکان خلل در کیفیت آب
در واقع از میان راه حلهای انتقال آب شرب از غرب به شرق تهران و جیره بندی هر کدام به دلایلی همچون نبود امکانات سازهای و تبعات سیاسی و اجتماعی رد می‌شوند و تنها گزینه، استفاده بیشتر از آب چاه با احتمال بالای اجرایی شدن از سوی مسئولان آبفای تهران و وزارت نیرو باقی می‌ماند، راه حلی که معاون دفتر برنامهریزی کلان آب و آبفای تهران می‌گوید به دلیل تبعات احتمالی و آلودگی آب چاه‌ها به نیترات، جز اولویت‌های اصلی وزارت نیرو و شرکت آبفا قرار ندارد.
به گفته فهمی درصورت استفاده از آب چاه، می توان مشکل میکروبیولوژیک را حل کرد، اما نمی توان به راحتی معضل نیترات را رفع و رجوع کرد: «به دلیل اینکه نیترات در آب زیرزمینی بیشتر از آب سدهاست، باید تلاش کنیم استفاده از آب چاه محدودتر باشد.»
با تمام اینها شواهد نشان از آن دارد که کم هزینه‌ترین راه حل از نظر تبعات اجتماعی در کلان شهری مانند تهران، چیزی جز استفاده از آب چاه نیست.به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از خبرآنلاین ،هر چند معاون آبفای تهران تأکید دارد که سلامت آب تهران با نظارت دستگاه‌های مسئول تضمین شده است و در صورت استفاده بیش از اندازه از آب چاه و نیتراتی شدن آب شرب به مردم اطلاع رسانی می‌شود، اما نمی‌توان انکار کرد که تکیه بر این راه حل به دلیل خبرهای ضد و نقیض آب شرب نیترات دار تهران و همچنین اعتراف مسئولان آبفای به بالا بودن نیترات آب چاه‌های تهران، با وجود ناظرانی همچون وزارت بهداشت و سازمان محیط زیست، باز هم هراس تکرار شدن خبر ورود نیترات به آب شرب را در ذهن شهروندان تهرانی می‌اندازد. هراسی که شاید با اطلاع رسانی مناسب اوضاع وخیم آب سدهای تهران و جدی گرفتن بی آبی از سوی مردم تهران، زمینه صرفه‌جویی را فراهم کرد و مانع از بحرانی شدن اوضاع بی‌آبی تهران شود.
