چه کسی قرار است به برجام برگردد؟
مقامات دولت بایدن در حالی از بازگشت ایران به تعهدات برجام سخن می‌گویند که جمهوری اسلامی هرگز از برجام خارج نشده است و هدف اصلی از مذاکرات بهار امسال و مذاکرات پیش رو بازگشت آمریکا به تعهداتی است که حاضر نیست به آن عمل کند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایرنا، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا تاکنون چندین بار از بازگشت ایران به تعهداتش در برجام سخن گفته و لغو تحریمهای آمریکا را منوط به این اقدام جمهوری اسلامی کرده است. بلینکن با بیان جملاتی مانند اینکه اگر ایران در مذاکرات جدی باشد آمریکا به برجام باز می‌گردد، تلاش کرده توپ را در زمین ایران انداخته و مسئولیت خروج کشورش از توافق هسته‌ای و اعمال تحریمها را به نحوی فرافکنی کند. این در حالی است که کشوری که توافق منضم به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را نقض کرده و کشورها را برای نقض این توافق بین المللی تحت فشار قرار داده آمریکا بوده است. ایران اکنون در چهارچوب برجام است و حتی کاهش تعهداتش هم طبق این توافق بوده است. بنابراین طرفی که باید با عمل به تعهداتش به برجام برگردد آمریکاست نه ایران
سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در واکنش اظهارات بلینکن مبنی بر اینکه مشخص نیست ایران اراده‌ای برای بازگشت به مذاکرات داشته باشد، گفت که اگر امروز در وضعیت برجام در این نقطه قرار داریم، آقای بلینکن دچار فراموشی نشود. در این نقطه هستیم چون آمریکا گردنکشانه با نقض مقدمات بدیهی حقوق بین‌الملل از برجام خارج شد و از نظر سیاسی تمام تلاش خود را کرده که این توافق بین‌المللی مورد تایید قطعنامه شورای امنیت را از بین ببرد.
تلاش برای نابودی برجام از طریق وضع تحریمها موضوعی است که تا کنون بسیاری از مقامات آمریکایی به آن اشاره کرده اند. تا جایی که ادوارد ایساک دووره روزنامه نگار و نویسنده آمریکایی به تازگی کتابی با عنوان «نبرد برای روح: درون مبارزات دموکرات‌ها برای شکست ترامپ» منتشر کرده و در بخش‌هایی از آن به تشریح تلاش‌های باراک اوباما، رییس جمهور سابق آمریکا برای ترغیب دونالد ترامپ به دست کشیدن از تخریب جنبه‌های کلیدی برجام که میراث ریاست جمهوری اوباما بود، پرداخته است.
یادی از سخنان ترامپ؛
برای اینکه در اذهان عمومی جای شاکی و متشاکی عوض نشود لازم است مروری برسخنرانی دونالد ترامپ، رییس جمهور پیشین آمریکا ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ داشت. وی در سخنرانی خود هنگام اعلام خروج آمریکا از برجام از تشدید تحریمهای ایران سخن گفت و اعتراف کرد که با وضع تحریمها برجام را نابود خواهد کرد.
ترامپ با تکرار ادعاهای نخ نما علیه ایران در مورد برجام گفت: در سال‌های گذشته دولت‌های قبلی وارد توافق هسته‌ای با ایران شدند تحت عنوان برجام. بر روی کاغذ این توافق قرار بود از آمریکا و متحدان ما در برابر یک جنون هسته‌ای از طرف ایران حفاظت کند. سلاحی که فقط باعث به خطر افتادن ایران و دنیا می‌شد. اما این توافق کمک کرد به ایران که هسته‌ای شود و به آستانه هسته‌ای شدن برسد.
او با بیان این ادعا که این توافق باعث رفع تحریمهای فلج‌کننده بدون گذاشتن هیچ محدودیتی بر روی رفتارهای سوء ایران شد گفت که این توافق هرگز نباید منعقد می‌شد و باعث ایجاد صلح نشد و هرگز هم نمی‌توانست بشود. ترامپ گفت حتی اگر ایران به توافق عمل کند باز حکومتش می‌تواند در آستانه تولید سلاح هسته‌ای باشد. اگر اجازه دهیم این توافق پابرجا بماند، به زودی مسابقه تسلیحاتی در منطقه خواهیم داشت.
ترامپ افزود: من اعلام می‌کنم که ایالات متحده آمریکا از برجام خارج می‌شود و طی چند روز آینده با صدور یک فرمان اجرایی، شدیدترین تحریمهای هسته‌ای و اقتصادی را علیه ایران باز می‌گردانم. هر کشوری که به ایران کمک کند نیز تحت تحریمهای ایران قرار می‌گیرد. آمریکا را هیچ کشوری نمی‌تواند گروگان بگیرد.
در واقع ترامپ در بیانیه‌ای سیاسی که سراسر اتهامات واهی بود، اعلام کرد که با وضع تحریمها قصد نابودی برجام را دارد. ترامپ در مقاطع مختلف اشکارا و با صراحت از قصد و برنامه خود برای نابودی برجام سخن گفت. حتی در جریان تحریم‌هایی که به عناوین دیگر مانند مبارزه با تروریسم و حقوق بشر علیه ایران اعمال شد، هدف اصلی تخریب زیرساخت‌های حقوقی و هرگونه احتمال و امید به موفقیت احیای توافق هسته ای بود و مستقیما برجام را هدف گرفته بود.
ترامپ اعلام کرد: در واقع ما می‌خواهیم سدی را در برابر اقدامات مخرب ایران بگذاریم، تحریمهای قوی‌تری علیه ایران اعمال می‌کنیم، اگر این رژیم به بلندپروازی‌های خود ادامه دهد، تحریم‌هایی که آنها را بیش از هر موقع دیگر با سختی روبرو می‌کند.
او همچنین افزود که آمریکا قصد دارد علاوه بر این تحریمها، مجازات‌های اقتصادی سنگینی را علیه ایران وضع کند و چنانچه شرکت‌های بین‌المللی این تحریمها را نقض کنند با تنبیهات سخت آمریکا مواجه خواهند شد.
او در این سخنرانی به صورت تلویحی به هدف اصلی خود یعنی فروپاشی جمهوری اسلامی اشاره کرد و گفت: دولت قبلی امریکا زمانی تحریمها علیه ایران را لغو کرد که ایران در آستانه فروپاشی بود.
ترامپ گفت که برجام چه فایده ای دارد؟ فقط قدرت ایران برای تولید سلاح هسته ای را اندکی به تاخیر می اندازد و اعلام کرد: تمامی تدابیر لازم اتخاذ شده است که هر چه سریعتر تحریمهای مرتبط با فعالیت هسته‌ای ایران را بازگرداند. این تحریمها بخشهای حساسی از اقتصاد ایران را نشانه گرفته است. بخش انرژی تحریمهای مالی و صنایع پتروشیمی. او افزود: تحریم های سرسختانه ای را علیه سپاه پاسداران و اعضای آن اعمال خواهیم کرد.
تهدید و اجبار شاخصه اصلی سیاست ترامپ بود. او با هدف بی ثبات کردن ایران و وادار ساختن کشورمان به پذیرش زیاده خواهی های ایالات متحده، تحریم‌هایی را در راستای نابودی برجام که دستاورد سیاست خارجی است، وضع کرد. حالا با این سابقه روشن از اظهارات مقامات آمریکایی سخن گفتن از بازگشت ایران به برجام به هیچ وجه مسموع نیست و افکار عمومی نباید فریب سخنان فریبنده مقامات آمریکایی را بخورد.
