آیا واکسن های موجود کووید۱۹ را شکست می‌ دهند؟

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، آلمان و انگلستان اینطور تصور می‌شد که افزایش موارد جدید ابتلا به کووید۱۹ بیشتر در مناطق با پوشش واکسیناسیون پایین باشد تا اینکه کشورهایی با بالاترین پوشش واکسیناسیون همانند فلسطین اشغالی افزایش چشمگیر در تعداد ابتلا را پس از بیش از ۷۰ درصد پوشش واکسیناسیون گزارش کردند.

پروفسور سوبرامانیان از دانشگاه هاروارد طی مطالعه ایی که در شماره سپتامبر مجله اروپایی اپیدمیولوژی انتشار یافت به نتایج جالبی رسید. در این مطالعه اطلاعات ۶۸ کشور و تمام ایالات آمریکا که آمار معتبری از پوشش دوز دوم و میزان ابتلا داشتند، لحاظ شد.

نتایج در سطح کشورها حاکی از عدم وجود یک ارتباط واضح بین درصد افراد کاملا واکسینه شده (دو دوز) و موارد جدید کووید۱۹ (تایید با PCR) بود و حتی بصورت خفیف افزایش ابتلا در این افراد (در واحد میلیون و میانگین ۷ روزه) به نسبت دیگران (یک دوز یا واکسینه نشده) حس میشد. مقایسه کشورهای ایسلندو پرتغال که بیش از ۷۵ درصد پوشش واکسیناسیون کامل (دو دوز) دارند با ویتنام و آفریقای جنوبی با حدود  ۱۰ د رصد ، حاکی از بیشتر بودن تعداد مبتلایان جدید در ایسلند و پرتغال است.

در آمریکا نیز ایالات با پوشش واکسیناسیون کامل بالا، تعداد بیشتری از ابتلا را نشان دادند (در واحد ۱۰۰هزار و میانگین ۷ روزه)، بطوری که CDC آمریکا متوجه شد از بین پنج ایالت با بیشترین پوشش واکسیناسیون کامل (۸۴  تا ۹۹درصد) چهار ایالت بیشترین میزان ابتلای انتقال بیماری را در بین کل ایالات داشتند.

از آنجایی که بیشترین سطح ایمنی پس از ۲ هفته از دوز دوم ایجاد می شود یک بازنگری در تحلیل با لحاظ نمودن یک‌ماه فاصله از تکمیل واکسیناسیون، هم برای کشورها و هم برای ایالات آمریکا انجام شد که مجددا رابطه واضحی بین سطح پوشش واکسیناسیون و تعداد مبتلایان جدید دیده نشد.

بنابرین به نظر می رسد باید در مورد اینکه واکسن های موجود تنها راه مقابله با ابتلای جدید هستند تامل نمود و سایر روش های مقابله با سرایت و ابتلا را کماکان جدی گرفت، بخصوص که باید برای سوش دلتا و یا واریانت های جدید در آینده حساب جداگانه باز کرد.

طبق گزارش وزارت بهداشت فلسطین اشغالی میزان اثربخشی دو دوز واکسن فایزر ۶ ماه پس از دوز دوم برای پیشگیری از ابتلا به بیماری حدود ۳۹درصد بود که واضحا از میزان ۹۶درصد در کارآزمایی این واکسن پایین تر است و همچنین متصور است که شدت و قدرت ایمنی ناشی از فایزر نیز کمتر از ایمنی ناشی از ابتلا طبیعی به کووید۱۹ باشد. بطور کلی ۶ ماه بعد از دوز دوم یک افت شدید در ایمنی ناشی از واکسن های mRNA دیده می شود.

هرچند واکسیناسیون کامل پس از دو هفته از دوز دوم موجب کاهش چشمگیر در بستری و مرگ ناشی از کووید۱۹ گردیده اما در عین حال CDC آمریکا یک افزایش ۰/۰۱ درصد تا ۹ درصد در ماه ژانویه و صفر تا ۱۵درصد در ماه می ۲۰۲۱ در میزان بستری و مرگ ناشی از کووید۱۹ در بین افراد کاملا واکسینه شده (دو دوز) در ایالات مختلف امریکا را گزارش کرده است.

نتیجه می گیریم از آنجایی که تنها حدود ۱۰ ماه از شروع اولین واکسیناسیون ملی در جهان می گذرد، هنوز اطلاعات کافی و وافی از ماندگاری اثر واکسن ها در طول زمان نداریم و باید برای اطلاعات بیشتر و قابل اعتمادتر صبر کنیم چون مشهورترین واکسن ها (بخصوص نوع mRNA مثل فایزر) اکنون با گزارشات افت جدی در سطح ایمنی روبرو هستند.

اکنون این خطر متصور است که احتمالا در آینده با گذشت زمانی بیشتر از تکمیل واکسیناسیون، از میزان مقاومت واکسن ها در مقابل بستری شدن و مرگ نیز کاسته شود. لذا در کنار تشویق و تسریع واکسیناسیون باید سایر روشهای بهداشتی به شدت رعایت شود.

از سویی آمادگی برای تزریق دوز و یا دوزهای بوستر نیز باید در دستور کار دولت ها قرار گیرد و در عین حال به دنبال ارتقای اثربخشی واکسن ها در مقابل سوش های جدید هم بود.

باید بدانیم هرچند هنوز در مقابل حملات و پیک های متعدد این ویروس مخوف و واریانتهایش آسیب پذیریم، اما فعلا تنها سلاح موثر همان واکسن و رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی است. بنابرین باید یاد بگیریم چگونه با حضور کووید۱۹ زندگی کنیم اما گشایش ها در lockdown (قرنطینه) همانند بازگشایی مدارس و دانشگاه ها و ادارات را نیز با احتیاط و پلکانی تحت نظر اپیدمیولوژیست ها انجام دهیم و در عین حال از واکسن های صاحب نام یک غول شکست ناپذیر نسازیم و به دنبال ارتقای کیفیت و عملکرد همه واکسن ها باشیم.