هر آنچه از بیماری عفونی حصبه باید بدانید

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تابناک با تو، این بیماری مختص انسان‌ها بوده و در خون و روده‌ی افراد و سپس نقاط دیگر رشد کرده و تکثیر می‌شود. روش شناسایی این باکتری در بدن بیمار شامل کشت باکتری و یا تست دی ان‌ای باکتری در نمونه‌های مدفوع، خون و مغز استخوان بیمار است. کشت باکتری دشوار است و بهترین روش شناسایی باکتری، تست مغز استخوان است.

همه‌گیرشناسی

طبق آمار سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۰۷، تعداد افراد مبتلا به تب تیفوئید بین ۱۶ تا ۳۳ میلیون نفر می‌باشد، و سالانه بین ۵۰۰٬۰۰۰ تا ۶۰۰٬۰۰۰ تن از این بیماری تلف می‌شوند.

در سال ۲۰۱۳ حدود ۱۶۱ هزار مرگ به علت حصبه گزارش شده است و اکثر این افراد نوزادان و کودکان و افراد مسن در جنوب و جنوب شرق آسیا هستند. در آمریکا حدود ۴۰۰ نفر به طور سالیانه به این بیماری مبتلا می‌شوند که ۷۵ درصد این افراد طی سفر به مناطق و کشور‌های با شیوع بالای این بیماری مبتلا شده اند. در مجموع تب تیفوئید در کشور‌های پیشرفته بسیار نادر است. شیوع آن در آسیای جنوب شرقی، آسیای مرکزی و جنوب آفریقا بیش‌تر است.

شروع بیماری

شروع حصبه به طور معمول، مبهم و تدریجی است، ولی گاهی ـ بخصوص ـ در کودکان به طور ناگهانی شروع می‌شود. اولین علامت حصبه، ضعف و احساس سرما می‌باشد. لرز شدید و تکان دهنده و سردرد که گاه به طور دایمی وجود دارد، همراه با احساس تهی بودن سر، که گاه به علت شدت زیاد به سرسام تعبیر می‌شود نیز، از علایم آن است.

درد شدید عضلات و مفاصل و درد شدید شکم ـ مثل کسانی که آپاندیسیت دارند ـ نیز از علایم دیگر این بیماری است و گاهی به غلط، اقدام به عمل جراحی آپاندیس (آپاندکتومی) می‌شود.

اسهال کم است، ولی یبوست بیشتر دیده می‌شود.

استفراغ و گشاده شدن شکم

سرفه و گلودرد و زخم سطحی در حلق

درد مفاصل و خون دماغ

بیماران مبتلا به حصبه، حالت روانی پیدا می‌کنند که ظهور آن به صورت بی تفاوتی نسبت به سؤالات و محیط اطراف است. آن‌ها بسیار ساکتند و به سؤالات افراد، کمتر جواب می‌دهند. در کشور‌های در حال توسعه که فقر تغذیه و کمبود اسیدفولیک وجود دارد، ممکن است بیماری حصبه به صورت بیماری «اسکیزوفرنی» که یک نوع بیماری روانی است بروز کند و مریض را به اشتباه در مراکز روانپزشکی، بستری کنند.

راه‌های سرایت بیماری

میکروب بیماری تیفوئید از راه دهان وارد دستگاه گوارش شده و از آنجا به سایر نقاط بدن می‌رسد و نشانه‌های بیماری را پدیدار می‌سازد، میکروب باسیل از راه مدفوع به خارج راه می‌یابد مدفوع و صفرا در دوران استقرار بیماری آلوده می‌باشند. گاهی در ادرار و استفراغ بیماران نیز باسیل وجود دارد. بیشتر بیماران در دوران نقاهت هم عامل انتشار میکروب به‌شمار می‌روند.

* سرایت مستقیم: پرستاران و مراقبان بیماران از راه دست‌های خود آلوده می‌گردند. آن‌هایی که لگن بیمار را برمی‌دارند یا لباس و ملحفه‌های وی را عوض می‌کنند و در معرض آلودگی مستقیم قرار دارند؛ بنابراین اگر کمال نظافت بعد از تماس با مریض رعایت شود آلودگی ناچیز خواهد شد. برخی از پزشکان حصبه را بیماری دست‌های کثیف نامیده‌اند.

* سرایت غیرمستقیم: آب - بهترین منبع آلودگی را تشکیل می‌دهد و این مطلب در آلودگی‌های لوله‌های آب یک محله یا یک قنات و آلوده کردن تعداد زیادی از افراد با ثبات می‌رسد، گذشته از آب، مواد غذایی، شیر و سبزیجات و نرم‌تنان دریایی (صدف‌ها و میگو‌ها و…) نیز ممکن است توسط آب آلوده گردند.

* پیش از این یخ غیربهداشتی یک عامل انتقال بیماری در ایران به‌شمار می‌رفت.

* آلودگی شیر، پنیر تازه توسط آب آلوده یا دست‌های آلوده دیده شده‌است.

* سبزیجات، سبزیجاتی را که با کود انسانی می‌کارند احتمال آلودگی آن زیاد است.

* نرم‌تنان دریائی و صدف‌ها و میگو ... یکی از منابع آلودگی در کشور‌های اروپایی به‌شمار می‌آیند. صدف‌هایی که در مسیر پساب و رودخانه‌های کثیف قرار می‌گیرند آلوده می‌شوند.

* مگس هم عامل مهمی در پخش بیماری است.

* در آزمایشگاه‌ها افرادی که با کشت و مطالعات این میکروب‌ها سروکار دارند ممکن است تصادفاً آلوده گردند، پزشکان بخش‌های عفونی هم بدلایل بالا بیشتر در معرض آلودگی می‌باشند.

* پودر گوشت، تخم مرغ و سایر مواد غذائی هم ممکن است عامل سرایت بیماری باشند.

عوارض بیماری حصبه

عوارض این بیماری در ۳۰% از موارد درمان نشده حصبه، بروز می‌کند و در ۷۵% از موارد موجب مرگ بیماران می‌شود. خونریزی روده، همراه با سوراخ شدن روده معمولاً در هفته سوم بیماری رخ می‌دهد و به دنبال آن حرارت بدن به طور ناگهانی کاهش می‌یابد. ضربان قلب و تعداد نبض بیمار، کم شده و علایم شوک ظاهر می‌شود.

وقتی بیماری حصبه منجر به سوراخ شدن روده شد، علایمی از قبیل سفتی ناگهانی شکم، سقوط تب و فشار خون، افزایش نبض و درد و حساسیت شکم ممکن است ظاهر شود. عوارض دیگر این بیماری، عدم دفع ادرار، عفونت ریه ها، بیماری روانی، التهاب کیسه صفرا و مننژیت است.

چگونه از بروز بیماری تب روده پیشگیری نماییم؟

در مواردی که منابع آب آشامیدنی، غیر بهداشتی است باید نسبت به جوشاندن آب، اقدام نمود. همچنین جوشاندن شیر و پاستوریزه کردن فرآورده‌های آن عامل تولید کننده حصبه را به راحتی از بین می‌برد. باکتری تولید کننده حصبه در سرما می‌تواند تا صد روز، زنده بماند. بنابراین، در فصل تابستان زودتر از زمستان از بین می‌رود.

استفاده از آب آشامیدنی بهداشتی و لوله کشی، وجود سیستم بهداشتی فاضلاب، دفع صحیح زباله، بالا بردن سطح آموزش بهداشت همگانی، جوشاندن و یا پاستوریزه کردن شیر و فراورده‌های آن، معاینه منظم افرادی که با مواد غذایی در اماکن عمومی سر و کار دارند، موجب کاهش بیماری حصبه می‌شود.

حاملین میکرب حصبه و بیماران باید تحت نظر پزشک، درمان و پیگیری گردند. حاملین این میکرب باید از تهیه غذا برای دیگران معاف باشند و مأموران بهداشت باید همیشه بر مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی و ساندویچ فروشی‌ها نظارت کامل داشته باشند. نگهداری آب در تانکر‌ها و مخازن و گاه آب فروشی غیر بهداشتی که در بعضی شهر‌ها رایج است، از علل عمده انتشار بیماریهایی، چون حصبه و وبا می‌باشد و متولیّان بهداشت و درمان، مسؤول نتایج آن می‌باشند.

بیمار حامل میکرب، باید به نکات بهداشتی توجه کامل نماید. همیشه دست‌های خود را بخصوص بعد از حمام، با آب و صابون بشویید. بیمار مبتلا به حصبه باید تا یک ماه بعد از شروع بیماری از اطرافیان خود جدا باشد و به طور معمول اگر در دو آزمایش مدفوع، «باسیل» نباشد، بیمار می‌تواند به مدرسه یا محل کارش برود.

درمان حصبه

درمان و مصرف دارو طبق نظر پزشک انجام می‌شود.

مراقبت از بیمار

رژیم غذایی پرکالری کم تفاله، آب میوه و گاهی تجویز مایعات از راه ورید ضرورت دارد. در ادامه علائم و نشانه های حصبه در کودکان را برای شما آورده ایم:

بیماری حصبه در کودکان و علائم آن

به بیماری حصبه، تب روده نیز گفته می‌شود. زمانی کودکی مبتلا به حصبه می‌شود که باکتری‌ها ابتدا به بدن وارد می‌شوند و بعد از آن جداره روده کوچک را اشغال می‌کنند و سپس وارد جریان خون کودک می‌شوند. حصبه یا تب روده بر اثر باکتری‌هایی به اسم سالمونلا تیفوزا در بدن ایجاد می‌شود. بیماری حصبه در کودکان باعث تب شدید و علائم دیگری می‌شوند که در ادامه به آن می‌پردازیم. معمولا بر اثر مصرف آب و یا غذای آلوده کودک دچار بیماری حصبه می‌شود. واکسن حصبه به کسانی که به کشور‌های در حال توسعه سفر میکنند توصیه می‌شود، زیرا در این مناطق بیماری حصبه بسیار شایع می‌باشد.

علائم بیماری حصبه در کودکان

بیماری حصبه یک الی دو هفته در بدن کودک پنهان می‌ماند و سپس علائم آن کم کم ظاهر می‌شود.

* سردرد

* تب بالا و شدید که به ۳۹ تا ۴۰ درجه نیز می‌رسد

* کودک مبتلا به یبوست یا اسهال می‌شود

* درد‌های شکمی

* بر روی شکم و سینه جوش‌های صورتی رنگ برجسته‌ای دیده می‌شود و به زودی رفع می‌گردد

عوارض حصبه در کودکان

اگر بیماری حصبه در کودکان درمان نشود بعد از ۲ الی ۳ هفته موجب خونریزی و یا سوراخ شدن روده و عوارض دیگری نیز می‌شود. اما با درمان به موقع می‌توان جلوی عوارض را گرفت. اکثر کودکان در عرض ۲ الی ۳ هفته بهبود می‌یایند و بیماری در آن‌ها فروکش می‌کند.

* والدین با بروز علائم در کودک سریعا نزد پزشک جهت معاینه مراجعه نمایند.

* بعد از تشخیص پزشک جهت اطمینان بیشتر آزمایش خون و کشت نمونه‌ای از مدفوع و ادرار انجام میگیرد.

* تجویز آنتی بیوتیک طبق دستور پزشک

* در زمانی که بیماری حاد شود آنتی بیوتیک را درون رگ تزریق می‌کنند

* مصرف مایعات فراوان و کافی در طول درمان

پیشگیری

موارد زیر در پیشگیری از بیماری تیفو ئید حائز اهمیت می‌باشد.

آموزش بهداشت و شستن صحیح دستها، دفع صحیح و بهداشتی فضو لات انسانی،

پختن کامل مواد غذایی، شناسایی افراد ناقل و برقراری محدودیت شغلی و درمان آنها.

واکسیناسیون

تا کنون دو گونه واکسن برای پیشگیری از حصبه تولید شده اند؛ واکسن خوراکی و واکسن تزریقی که هر دو موثر بوده و استفاده از آن‌ها برای ساکنین مناطق شیوع بیماری و افرادی که قصد سفر به آن مناطق را دارند توصیه می‌شود. واکسیناسیون یادآوری هر دو سال یک بار برای نوع تزریقی و هر پنج سال یک بار برای نوع خوراکی باید انجام شود. سازمان بهداشت جهانی برای مناطق مستعد بیماری برنامه‌های واکسیناسیون را ترتیب داده و با انجام این برنامه‌ها به نتایج مثبتی رسیده است به طوری که در سال ۲۰۱۹ تعداد کودکان مبتلا به حصبه در مناطق مذکور به میزان ۸۱ درصد کاهش یافته است.