خیز چین به سوی ثروت معدنی افغانستان

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، در برآوردی که سازمان زمین شناسی آمریکا سالها قبل داشت، ثروت منابع معدنی بهره برداری نشده افغانستان یک تریلیون دلار تخمین زده شده بود. بعضی از مقامات افغان می گویند رقم واقعی سه برابر بالاتر است.

کوههای افغانستان منابع معدنی مهمی نظیر مس، طلا، نفت، گاز طبیعی، اورانیوم، بوکسیت، زغال سنگ، سنگ آهن، عناصر خاکی نادر، لیتیوم، کرومیوم، سرب، روی، سنگهای قیمتی، تالک، سولفور، تراورتن، گچ و سنگ مرمر دارند.

با این حال حتی پیش از این که آمریکا ۲۰ سال قبل وارد افغانستان شود، این کشور برای بهره برداری از ذخایر مذکور با مشکل روبرو بود. با گذشت دو دهه، این وضعیت تغییر چندانی پیدا نکرده است. آمریکا در دوران حضورش در افغانستان به دلیل ریسک بالا، به معدنکاری فلزات و مواد معدنی نپرداخت. اکنون که طالبان قدرت را به دست گرفته است، باید دید چگونه از این منابع بهره برداری خواهد کرد. آنچه که به این منابع برای کشورهایی مانند چین و روسیه جذاب ویژه ای می بخشد، این حقیقت است که بعضی از این مواد معدنی می توانند به گذار به انرژیهای تجدیدپذیر در آینده کمک کنند.

به عنوان مثال لیتیوم یک عنصر مهم برای ساخت باطریهای خودروهای برقی، پنلهای خورشیدی و مزارع بادی است. آژانس بین المللی انرژی پیش بینی کرده که تقاضای جهانی برای لیتیوم تا سال ۲۰۴۰ بیش از ۴۰ برابر خواهد شد. باطریهای لیتیومی در حال حاضر به شکل گسترده برای دستگاههای برقی استفاده می شوند. با این حال هنوز مشخص نشده چه میزان لیتیوم برای باطریهای خودروی برقی و گذار به آلایندگی کمتر در صنایع مختلف نیاز است.

آمارها نشان می دهد که افغانستان ۱.۴ میلیون تن عناصر خاکی نادر دارد که گروهی متشکل از ۱۷ عنصر مورد استفاده در ساخت محصولات الکترونیکی مصرفی و تجهیزات نظامی هستند.

مس کالای دیگری است که افغانستان دارد. با وجود افت اخیر قیمت مس که اوایل سال میلادی جاری از مرز ۱۰ هزار دلار در هر تن عبور کرده بود، پیشنهاد جذاب دیگری برای حاکمان جدید افغانستان وجود دارد. شرکتهای چینی حدود ۱۰ سال پیش قراردادهایی را برای استخراج یکی از بزرگترین پهنه های مس بکر دنیا در افغانستان امضا کرده بودند که در ولایت لوگار در حدود ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی کابل قرار داشت. شرکت گروه متالورژیکی چین در سال ۲۰۰۷ معدن مس آیناک را به مدت ۳۰ سال اجاره کرد و ۱۱.۵ میلیون تن سنگ مس از آن استخراج کرد. بر مبنای برآوردهای اولیه، این پهنه، ذخایر مس به ارزش ۵۰ میلیارد دلار (۳۱۷ میلیارد دلار) دارد اما عایدی چندانی از این تلاشها حاصل نشد.

اگرچه به دست گرفتن کنترل افغانستان از سوی طالبان ممکن است مانع سرمایه گذاری خارجی شود اما چین و روسیه تمایل دارند با این گروه همکاری تجاری داشته باشند. پس از ورود طالبان به کابل، چین اعلام کرد آماده است با افغانستان روابط دوستانه و همکاری داشته باشد.

در راستای تلاشها برای سیطره در تولید انرژی پاک، چین به خریدار بزرگ مواد معدنی تبدیل شده است. همچنین در جداسازی و پالایش آنها برای قابل استفاده کردن آنها برای باطریها و فناوریهای دیگر پیشرو به شمار می رود. چین در پروژه های معدنی در خارج از کشور سرمایه گذاری کرده که شامل معادن کبالت در جمهوری دموکراتیک کنگو است.

فرانسیس فانون که در دولت ترامپ به عنوان دستیار وزیر خارجه در منابع انرژی خدمت کرد، هشدار داد طولی نخواهد کشید که طالبان همکاری با چین را آغاز می کند که در حال حاضر هم زنجیره تامین مواد معدنی ارزشمند را تحت سلطه دارد.

بر اساس گزارش اویل پرایس، جین ناکانو از مرکز مطالعات بین الملل و استراتژیک هم اظهار کرد: افغانستان ثروت منابع معدنی دارد که توسعه آن تحت همکاری میان چین و طالبان محتمل تر از زمان حضور غربی ها در این کشور در گذشته است.