رشد قیمت پتروشیمیایی‌ها در پاندمی کرونا
قیمت‌های پایه بورس کالا برای دادوستد محصولات پتروشیمیایی همچنان به روند صعودی خود ادامه می‌دهند تا شاید محرکی برای بهبود حجم معاملات باشند.
تمایل جدی بازار نفت و نفتا به عقبگرد قیمتی
شناسایی سویه‌های جدید ویروس کرونا، این پاندمی عجیب را پیچیده‌تر از قبل کرده و واکنش محسوس بازارهای کالایی را به دنبال داشته است، به‌طوری که جریان کلی حاکم بر این بازارها به‌ویژه در بازار نفت، از نزول جدی بهای هر بشکه نفت‌خام برنت در هفته‌ای که گذشت، حکایت دارد. اینکه
اما‌و اگرهای معاملاتی در بسیاری از بازارهای خارجی به دلیل موج جدید کرونا برجسته شده است، در کنار صعود بهای ارز در بازار داخلی بر پیچیدگی معاملات محصولات پتروشیمیایی می‌افزاید. در لحظه تنظیم این گزارش، در ادامه افت بهای هر بشکه نفت‌خام در بازارهای جهانی، قیمت برنت به نزدیکی 66 دلار رسید. کاهش بهای نفت‌خام طی هفته گذشته به‌قدری جدی بود که افت 7درصدی را به همراه داشت و همچنان در معاملات روز جمعه نیز به روند کاهشی خود ادامه داد. اینکه شاخص‌های اقتصادی چین در ابتدای هفته گذشته به شکلی ناامیدکننده منتشر شد و مجددا بسیاری از شهرهای آن به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا وارد قرنطینه شد، بر این جریان کاهشی اثری مضاعف گذاشت و سبب تداوم آن شد. کشف سویه‌های مختلف ویروس کرونا در اقصی‌نقاط دنیا وضع محدودیت‌های بیشتر را به دنبال داشته که این امر بر پیچیدگی بازگشت مشاغل به اوضاع عادی می‌افزاید. این جریان، نگرانی کارشناسان را به دنبال داشته و دلیل اصلی عقبگرد قیمتی در بسیاری از بازارها شناخته می‌شود. اینکه نفت و به دنبال آن بهای نفتا، به‌عنوان اصلی‌ترین خوراک مایع شرکت‌های پتروشیمی، روندی کاهشی را در پیش گرفته‌اند، نشان می‌دهد که در روزهای آینده قیمت تمام‌شده محصولات پتروشیمیایی دستخوش تغییر قرار گیرند. اگرچه باید در نظر گرفت که بروز و ظهور اثر نوسان نفت و خوراک شرکت‌های پتروشیمیایی با وقفه مشخص می‌شود. نفتا در آخرین معاملات خود در 18 آگوست، با قیمت 641 دلار دادوستد شد که نسبت به معاملات روز ماقبل خود 4 دلار کاهش داشت.
از معاملات پتروشیمیایی‌های بورس کالا چه خبر؟
به‌رغم آشفتگی روزهای عرضه محصولات پلیمری و شیمیایی در بورس کالا که به دنبال تعطیلی‌های مکرر اخیر ایجاد شده است، هنوز هم میزان حجم دادوستدهای این دو بازار قابل قبول ارزیابی می‌شود، به‌طوری که در بازار پلیمرها در هفته منتهی به 22 مردادماه، 70 هزار و 462 تن از میزان عرضه‌ها معامله شد و در گروه شیمیایی‌ها 37 هزار و 892 تن حجم معاملات به ثبت رسید.
این ارقام بالاتر از متوسط هفتگی این بازارها از ابتدای سال تاکنون به شمار می‌رود. در این هفته معاملاتی یعنی هفته منتهی به 22 مردادماه، میزان عرضه‌ها در هر دو بازار افزایشی بود که می‌تواند به دلیل جبران عرضه‌های حذف‌شده روزهای ماقبل آن باشد.
البته در بازار شیمیایی‌ها اوضاع کلی معاملات، بهتر از پلیمرها بود؛ زیرا هر سه داده حیاتی معاملات در این بازار یعنی عرضه، تقاضا و حجم معاملات همسو با هم افزایشی شدند، در حالی که در بازار پلیمرها تقاضا به میزان 7 درصد و حجم معاملات 3/ 2 درصد کاهشی بود.
روزهای شنبه و یکشنبه هفته قبل، تنها روزهای کاری هفته گذشته پیش از تعطیلات بودند. طبق اعلام بورس کالا، عرضه روزهای تعطیل هفته گذشته به شهریورماه منتقل خواهد شد و در هفته جاری برنامه عرضه‌ها همچون سابق ادامه خواهد یافت. اینکه روند صعودی بهای ارز در هفته گذشته تداوم یافت، می‌تواند نیرو محرکه لازم برای رشد تقاضا به شمار رود و ترسیم‌کننده ذهنیت افزایش نرخ پایه در بین اهالی بازار باشد. اما نوسان‌های بی‌ثبات بازارهای جهانی هنوز دورنمای مشخصی ندارد که بتوان با قطعیت این موضوع را تصدیق کرد.
همسو شدن نوسان بهای ارز و قیمت‌های جهانی در اکثر گریدهای پتروشیمیایی‌ها
به‌رغم تعطیلی 6روزه 25 تا 30 مردادماه، شرکت صنایع ملی پتروشیمی روز 24 مردادماه اقدام به اعلام بهای پایه محصولات پتروشیمی کرد که این نرخ پایه اعلامی طبق قرار قبلی این نهاد متولی تا روز یکشنبه 31 مردادماه 1400 و اعلام‌شدن قیمت‌های جدید معتبر است.
بررسی روند کلی بهای پایه نشان از آن دارد که معادله کشف نرخ پایه محصولات پتروشیمیایی تحت تاثیر نوسان صعودی دو متغیر اصلی این معادله، یعنی نرخ‌های جهانی و میانگین هفتگی بهای نیمایی ارز قرار گرفته که نتیجه آن صعودی‌شدن قیمت پایه اکثر این گروه از محصولات در هفته پایانی مردادماه شد. قیمت مبنای دلار که از میانگین نرخ خرید و فروش بهای نیمایی ارز طی هفته گذشته به دست می‌آید، در قیمت‌های پایه 24 مردادماه با 246 تومان افزایش نسبت به هفته ماقبل خود، 22 هزار و 604 تومان لحاظ شد که رشدی به میزان 1/ 1 درصد را تجربه کرد. در بازار پلیمرها این سیگنال مضاعف افزایشی بهای ارز و نرخ جهانی در تمامی گریدها خودنمایی کرد، تا جایی که منجر به سبزپوش شدن پلیمرهای بورس کالا شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که رشد قیمت‌های جهانی در تعیین نرخ‌های پایه برای اکثر گریدهای محصولات پلیمری بالا بود و بیش از 21 گروه از این محصولات رشد قیمتی بیش از بهای ارز را تجربه کردند. پلی‌پروپیلن‌های شیمیایی با 03/ 7 درصد رشد، بیشترین افزایش قیمت پایه را تجربه کردند. این گروه از محصولات در بازارهای جهانی نیز با صعود محسوس قیمتی همراه شدند و در مقایسه با هفته ماقبل خود به میزان 88 دلار به ازای هر تن افزایش نرخ داشتند.
گروه محصولات پلی‌وینیل کلراید (PVC) نیز در رده بعدی این افزایش نرخ قرار داشت و در بازارهای جهانی بیش‌از 1640دلار به ازای هر تن مورد معامله قرار گرفت. این مطلب موجب شد که رشد قیمت پایه این محصولات به‌طور متوسط نزدیک به 5 درصد برآورد شود. گرید امولسیون (6834) پلی‌وینیل کلراید با 73 دلار افزایش، بیشترین رشد نرخ را در معاملات جهانی خود طی یک هفته گذشته تجربه کرد. به‌رغم عدم تغییر نرخ جهانی برخی از محصولات پلیمری، قیمت پایه این گروه نیز با اهرم صعود قیمت مبنای دلار افزایشی شد و برای چهارمین هفته مردادماه افت نرخ پایه در این محصولات دیده نشد.
ترکیبی از افزایش و کاهش نرخ پایه برای گروه شیمیایی‌ها
روند نوسان نرخ در گروه شیمیایی‌ها چندان جدی نبود و به نظر می‌رسد، بازارهای جهانی نیز با آرامش بیشتری همراه شده‌اند. بازه نوسان قیمت پایه این گروه از محصولات نزدیک به مثبت و منفی 3 درصد ارزیابی می‌شود که تمایل به افت نرخ در این محصولات بیشتر به نظر می‌رسد؛ چرا که نوسان مثبت قیمت‌های جهانی این گروه از محصولات بسیار محدود بوده، اما افت‌های سنگین‌تری را در مقایسه با هفته ماقبل آن به ثبت رساندند، تا جایی که ارتوزایلین با 8 دلار افزایش بیشترین رشد قیمت جهانی را در این گروه از محصولات داشت، در حالی که اتیلن‌هگزانول با افت 99 دلاری به ازای هر تن معامله شد. از این رو در هشت گروه از محصولات شیمیایی رشد محدود قیمت مبنای ارز با اثر معکوس و کاهشی نرخ جهانی این محصولات خنثی شد و قیمت پایه را تنزل بخشید.
