تولیدات صنعت بلور و سنگ اندازی های سازمان استاندارد
درحالی که واحدهای کوچک و متوسط بلور فاقد استاندارد در کشور محصولاتشان را به راحتی در بازار عرضه می کنند، استاندارد تهران به بهانه های گوناگون سعی در تعطیلی یکی از کارخانههای بزرگ این صنعت یعنی شرکت شیشه و بلور نوری تازه دارد که این شرکت نه تنها یکی از پیشنهاد دهندگان طرح اجباری شدن استاندارد صنعت شیشه و بلور برای نخستین بار در کشور بوده که حتی ۵۰ درصد از تولیدات آن نیز با وجود شرایط تحریم به ۳۵ کشور دنیا صادر میشود؛ به همین بهانه این مجموعه در نشستی با موضوع چالشهای استاندارد و محدودیتهای تولید در صنعت شیشه و بلور، این موضوع را مورد بررسی قرار داده است.
اقتصادآنلاین - فرزانه شهریاری؛ این نشست روز سهشنبه ۱۹ مردادماه با حضور مدیران شرکت شیشه و بلور نوری تازه، مشاور اقتصادی اتاق بازرگانی ایران و مشاور سازمان ملی استاندارد در مرکز همایش رایزن برگزار شد؛ مشروح آنچه در این جلسه مطرح شد را در ادامه میخوانید:
این اولین بار نیست که بخش خصوصی مورد ناملایمات و بی مهری آشکار قرار می گیرد، آخرین بار نیز نخواهد بود. اما آنچه که این درد را دوچندان می کند، شرایطی است که تولیدکنندگان ایرانی را به دلیل قرارگیری در شرایط تحریم های ظالمانه آمریکا در موقعیت حساس برای صادرات و ارزآوری قرار داده و بخش خصوصی به عنوان موتور محرکه اقتصاد کشور مجبور است در این شرایط در هر دو جبهه داخلی و خارجی بجنگد؛ چرا که برخی از سازمان ها و ادارات دولتی به جای حمایت از تولید داخل و ایفای نقش مشورتی در موارد خاص، بیشتر بر سر راه بخش خصوصی سنگ اندازی می کنند و این مشکل درحالی است که مقام معظم رهبری سال جاری را به نام « تولید، پشتیبانیها، مانعزداییها»نامگذاری کرده اند.
نمونه ای از این سنگ اندازی ها نیز برمی گردد به اظهارات اخیر مدیرکل استاندارد تهران که گفته است: نشانهگذاریهای روی کالاهای مشمول استاندارد اجباری باید به زبان فارسی باشد و واحدهای دارای نقص، حق تولید و عرضه کالا به بازار و همچنین استفاده از علامت استاندارد را تا رفع تمامی نواقص و تامین شرایط استاندارد ندارد و لذا پروانه کاربرد علامت استاندارد واحد تولیدی نوری تازه، تولیدکننده ظروف غذاخوری شیشهای به دلیل تأمین نکردن الزام های این استاندارد تعلیق و به دلیل اقدام نکردن در جهت رفع نواقص و انطباقهای موجود با استاندارد در مهلت مقرر، ابطال می شود.
"محمودرضا طاهری" گفته است: واحد مذکور حق تولید، انبار و عرضه کالا و همچنین استفاده از علامت استاندارد را تا رفع نواقص و تأمین شرایط استاندارد ندارد.طاهری در جلسهای با تولیدکننده مذکور با اشاره براینکه تولیدات کالاهای مشمول استاندارد اجباری باید مطابق الزامات بندهای استاندارد ملی شماره ۵۴۳۵ از جمله بند۷ (نشانه گذاری) این استاندارد باشد، ادامه داده است: به منظور جلوگیری از سواستفاده تولیدکنندگان، نشانه گذاری مطابق استاندارد ملی مربوطه باید به زبان فارسی و در صورت لزوم به صورت دو زبانه فارسی و انگلیسی بر روی بستهبندی محصول درج شود.
این در شرایطی است که به دلیل محدودیتهای ناشی از تحریم، نام برند نوری تازه بر روی محصولات به فارسی درج نمیشود تا فروش محصولات این شرکت که اکنون به ۳۵ کشور دنیا صادر میشود با مشکلات تحریم مواجه نشود.
محمدمهدی رئیسزاده، مشاور اقتصادی و بانکی اتاق بازرگانی ایران در نشستی خبری که با موضوع «چالشهای استاندارد و محدودیتهای تولید در صنعت بلور» برگزار شد، در این رابطه اظهار کرد: مطابق با مصوبات و آئیننامهها، هیچ یک از واحدهای تولیدی فعال نباید به دلیل مشکلات ناشی از سیستم بانکی، سازمان امور مالیاتی و غیره تعطیل شوند و اقدامات استاندارد تهران برای توقف فعالیت تولیدی «نوری تازه» در حالی صورت گرفته که شرکت مذکور نقش مهمی در اشتغالزایی مستقیم و غیر مستقیم در کشور داشته و سهم مناسبی از بازار صادراتی را نیز به خود اختصاص داده است.
وی افزود: این شرکت به دلیل عملکرد مناسب، در این شرایط سخت اقتصادی حتی نیازمند افزایش تسهیلات بانکی و تأمین منابع از سوی این سیستم نیز نبوده است.
رئیسزاده با تشریح وضعیت مناسب بانکی، بیمهای و کاری شرکت نوری تازه اظهار کرد: در زمینه سازمان امور مالیاتی نیز مشکلی وجود نداشته و این شرکت مالیاتهای خود را در زمان معین به این سازمان پرداخت کرده است که عملکردی این چنین از سوی واحدهای تولیدی نقش مهمی در تأمین منابع پایدار درآمدی برای این سازمان دارد.
وی اظهارکرد: هیچ شکی در مورد ماهیت اعمال استاندارد برای واحدهای تولیدی وجود ندارد و اتفاقاً از ابتدا اعمال استاندارد اجباری در این واحد تولیدی نیز با درخواست خود این مجموعه صورت گرفته است اما در شرایطی که اکنون محصولات واحدهای کوچک و متوسط بلور فاقد استاندارد در بازار کشور در حال عرضه هستند، تعطیلی واحد بزرگی با این حجم از اشتغالزایی که همه استانداردها را رعایت کرده و تنها به دلیل مشکلات ناشی از تحریم امکان درج برخی از بندهای نشانه گذاری مانند نام فارسی بر روی محصولات خود را ندارد، جای تعجب است.
وی افزود: نوری تازه حدود ۵۰ درصد از محصولات خود را با وجود شرایط کنونی به ۳۵ کشور دنیا صادر میکند و درحالی که در شرایط فعلی بازگشت ارز توسط بانک مرکزی و بانکها به کشور بسیار مشکل شده است، اما این مجموعه موفق به ایفای تعهدات بازگشت ارز حاصل از صادرات خود شده و به عنوان یک واحد خوش حساب و شناخته شده عمل کرده است.
مشاور اقتصادی و بانکی اتاق بازرگانی ایران خاطرنشان کرد: مشکلات به وجود آمده برای این واحد تولیدی در حالی است که ۳ روز قبل از نامه نگاری برای ابطال نشان استاندارد و دستور توقف تولیدات کارخانه، مجوزی از سوی سازمان استاندارد برای نشانه گذاری محصولات صادراتی به ایشان اعطا شده است. دید بسیاری از مسئولان و مدیران بالایی سازمان استاندارد به تولیدات این شرکت مثبت است اما متأسفانه مدیران میانی عملأ از سیاست های حمایت از واحدهای تولیدی تمکین نمیکنند.
وی عنوان کرد: نمایندگان سازمان استاندارد، مجاز هستند که هر ماه طی فواصل زمانی معین به واحدهای تولیدی مراجعه واز تولیدات آنها نمونهبرداری کنند اما مجاز نیستند در روزهای تعطیل به این واحدها مراجعه کنند و اگر هم مراجعهای داشته باشند باید کارت شناسایی خود را به عنوان مأمور سازمان استاندارد ارائه دهند. اما سال گذشته یکی از نمایندگان استاندارد تهران، در روز تعطیل بدون ارائه کارت شناسایی به این واحد تولیدی مراجعه کرده و مطابق قوانین اجازه ورود نگرفته است، لذا این مأمور امتناع از ورود مأموران سازمان استاندارد را گزارش کرده و حاشیه هایی را به وجود آورده است. علی الظاهر یکی از زمینه های نامه نگاری اخیر استاندارد برای ابطال پروانه نیز همین اتفاق بوده است.
مشاور اقتصادی و بانکی اتاق بازرگانی ایران گفت: شرکت نوری تازه ۷ ماه به دنبال برگزاری جلسه با مسئولان سازمان استاندارد بود و پس از آن مقرر شد که همکاریهایی انجام شود اما به یک باره پرونده ابطال مطرح شد. در این شرایط، این پرسش مطرح می شود که یک واحد تولیدی با ایجاد ۸۰۰ اشتغال مستقیم چرا باید با این مشکلات مواجه باشد؟
رئیسزاده خاطرنشان کرد: پس از پیگیریهای مستمر، جلسهای با حضور مقامات استاندارد تهران برگزار و مقرر شد که این واحد تولیدی در سفارشات جدید خود کد رهگیری ۱۰ رقمی استاندارد را برروی جعبهها درج کند تا در هنگام صادرات، مشکل تحریم باعث برگشت کالا نشود اما پس از آن، نامهای از سوی استاندارد صادر شد که مفاد آن در عمل به طور کامل قابل اجرا نیست.
مانعزدایی در عمل به مانعزایی بدل شده است
مشاور اقتصادی و بانکی اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: به نظر میرسد، واژه مانعزدایی در شعار امسال در عمل به مانعزایی بدل شده و به جای حل مشکلات تولیدکنندگان به مشکلات و مسائل آنها افزوده میشود.
احمد رضا قائدی، مدیر اجرایی شرکت بلور نوری تازه نیز در این نشست با بیان اینکه تولیدات این شرکت اکنون حدود ۱۵ درصد از بازار مظروفات بلور کشور را به خود اختصاص داده و در طول این سالها به ۵۰ کشور دنیا صادرات داشته است، عنوان کرد: اکنون با وجود مشکلاتی ناشی از تحریم، ۳۵ کشور همچنان هدف صادراتی محصولات این شرکت هستند و در تمامی ۵ قاره دنیا اهداف صادراتی وجود دارد.
وی با اشاره به سهم مناسب این شرکت از بازار، عنوان کرد: در دو سال اخیر که دو سال پرچالشی برای بسیاری از صنایع به واسطه کرونا و بسته شدن مکرر مرزهای صادراتی بوده است، این مجموعه تلاش کرده است تا به جای کاهش تولید، به سمت فعالیت بیشتر حرکت کند.
وی با اشاره به اینکه در ابتدای شروع بیماری کرونا ناچار به تعدیل حدود ۱۰۰ نفر نیروی انسانی شدیم اما پس از طی یک دوره چند ماهه نیروها به کار بازگشتند، عنوان کرد: با نصب و راه اندازی خطوط تولید جدید، امروز نسبت به شروع دوره کرونا ۲۵ درصد افزایش نیروی انسانی و به همین نسبت افزایش تولید را در این مجموعه شاهد هستیم. این آمار برای شرکتی که در وضعیت کرونا در حال ادامه فرایندهای تولید است رقمی درخور توجه است.
قائدی ادامه داد: با توجه به همه سختیهایی که درشرایط عادی برای واردات خط تولید وجود دارد،در این مدت خطوط تولید جدید این شرکت از اروپا وارد شده و از ابتدای امسال ۲ خط تولید و یک کوره جدید در شرکت نوریتازه به بهره برداری رسیده و یک خط تولید دیگر نیز تا چند ماه آینده به بهرهبرداری میرسد که ظرفیت جذب نیروی انسانی را افزایش خواهد داد.
وی با اشاره به نامه اخیر اداره کل استاندارد تهران، بیان کرد: در این نامه تأکید شده که ضمن ابطال پروانه استاندارد، این شرکت باید تولید خود را متوقف کرده، توزیع و انبارش را قطع و نسبت به جمع آوری محصول توزیع شده در بازاراقدام کند.
قائدی با اشاره به چالشهایی که این شرکت با نشانه گذاری در بحث استاندارد داشته است، خاطرنشان کرد: قبل از آنکه استاندارد شیشه در سال ۹۸ اجباری شود، شرکت نوری تازه درخواست درج نشان استاندارد ایران بر روی مظروفات بلور را ارائه داد و طبیعی است که با اطمینان از کسب همه شرایط، این درخواست به سازمان استاندارد ارائه شده است.
وی اظهار کرد: استاندارد، دارای دو جنبه ماهوی و شکلی است. جنبه ماهوی برای بلور به معنای آن است که آزمون های متعدد کیفی نظیر تست های شیمیایی و عیوب ظاهری نظیر برندگی و حباب و غیره بر اساس دستورالعمل های ابلاغی انجام و مورد تأیید قرار گیرد و جنبه شکلی آن نیز به استانداردهای نشانه گذاری بر روی محصول و جعبه آن باز می گردد.
وی افزود: جنبه ماهوی استاندارد، همواره در بالاترین سطح در این شرکت رعایت شده و تست های مرتبط نیز توسط آزمایشگاه کنترل کیفیت انجام گرفته است و البته در قراردادهایی که با آزمایشگاههای مورد تأیید سازمان ملی استاندارد منعقد شده تمامی موارد مجددأ مورد بررسی قرارگرفته و به تأیید رسیده است. اداره کل استاندارد استان تهران نیز به صورت دوره ای اقدام به نمونه گیری و انجام تست های مربوطه می کند. چالش جدی ما با استاندارد، ایراد شکلی است اما باید به این نکته توجه داشت که کشور در شرایط تحریم است و کالایی که قرار است صادر شود با کمترین ارتباط با ایران در بازارهای جهانی عرضه می شود.
وی اضافه کرد: بخش عمده تولیدات این شرکت صادراتی است و طبیعاً ارتباط این کالا با ایران، موجب قرار گیری در لیست تحریم می شود. برای گذر از این مشکل، نوری تازه مجبور است که محدودیتهایی را رعایت کند و نمیتواند برروی کالا درج کند که محصول، تولید ایران است. در واقع، نام فارسی و آدرس کارخانه و یا برخی موارد دیگری که استاندارد از ما خواسته بر روی کالا و جعبه درج شود، به دلیل محدودیتهای تحریمی ممکن نیست.
وی با اشاره به ارائه راهکارهای جایگزین به سازمان استاندارد برای رفع این مشکل، خاطرنشان کرد: یکی از این راهکارها این است که به جای درج مشخصات بر روی جعبه، کیوآرکد ( ( QR CODE بر روی کالا درج شود که با اسکن آن میتوان تمامی اطلاعات را در اختیار مشتری قرار داد اما با اینکه اکنون از این امکان بر روی جعبه های تولیدات این شرکت بهره گیری می شود، ولی اداره کل استاندارد تهران این راهکار را هنوز تأیید نکرده است.
قائدی با اشاره به اینکه استاندارد تهران پیشنهاد داده که اگر درج نام و آدرس به زبان فارسی بر روی محصولات موانع صادراتی ایجاد می کند، این الزامات بر روی محصولاتی که در بازار داخل توزیع می شود رعایت شود، گفت: با توجه به نحوه تولید و فروش محصول بلور، نمی توان در زمان بسته بندی، محصولات را از نظر بازار هدف تفکیک کرد. این کار هزینه های تولید و انبارش را به شدت افزایش می دهد و این کار عملأ برای یک تولیدکننده با این حجم از تولید در سال مقدور نیست. البته ما برای تعامل بیشتر با استاندارد تهران، برخی از الزامات را بر روی کارتن های مادر پیاده می کنیم اما امکان ایجاد آن بر روی جعبه های محصولات وجود ندارد.
وی عنوان کرد: حاشیههایی نیز مطرح شده است که تولیدات این شرکت در بازار سایر کشورها با برند ژاپنی ساکورا در حال توزیع است درحالی که برند ساکورا یکی از زیر برند های شرکت نوری تازه است که در ایران و سایر کشورها به نام این شرکت ثبت شده و کاملأ ایرانی است.
وی با بیان اینکه در نامه استاندارد بر جمعآوری محصولات این شرکت از بازار تأکید شده است، تصریح کرد: مگر می شود محصول بلور را از بازار جمع آوری کرد؟ نگارندگان نامه ظاهرأ به این موضوع توجه لازم را نداشته اند که این محصول را نمی توان با محصولات غذایی و فاسدشدنی مقایسه کرد.
وی با بیان اینکه در میان تولیدکنندگان کشور، نوری تازه یکی از بالاترین سهم های صادرات را از نظر تنوع در بازارهای هدف به خود اختصاص داده است، تصریح کرد: تولیدکنندگانی که حجم عمده صادرات آنها به بازار هایی مانند عراق است، مشکلی در این زمینه ندارند اما تولیدات ما به کشورهای مختلف نظیر روسیه، اواکراین، رومانی، برزیل و... صادر میشود که در این کشورها با مسأله تحریم به طور جدی برخورد می شود.
در ادامه، دکترمریم کارگر راضی، استاد دانشگاه و متخصص صنعت شیشه اظهار کرد:ایراد مطرح شده به تولیدات این شرکت، مربوط به بستهبندی است در حالی که برای بستهبندی محصولات شیشه و بلور، هیچ استاندارد بینالمللی وجود ندارد و برای آن صرفأ استاندارد داخلی تصویب شده است.
وی عنوان کرد: بخش مهمی از تولیدات این شرکت، به کشورهای اروپایی که خود کیفیترین تولیدات را در این زمینه دارند، صادر میشود و محصولات نوری تازه، قابلیت رقابت با برندهایی نظیر «پاشاباغچه» کشور ترکیه را دارد؛ برندی که جنبه بینالمللی دارد.
کارگر راضی خاطرنشان کرد: بررسی خط تولید و انبار این شرکت، نشان میدهد که مواد اولیه با بالاترین کیفیت تهیه می شود و در خط تولید نیز تکنولوژی به روز و اروپایی در حال استفاده است . همچنین نیروی انسانی متخصص که آموزشهای لازم را نیز به صورت دورهای دریافت میکنند از ویژگیهای این گروه تولیدی است. ضمن اینکه این شرکت بودجه های سالانه ای برای بخش تحقیق و توسعه دارد و دائمأ در حال به روز رسانی دانش مجموعه در زمینه های مختلف است که همگی خود را در افزایش کیفیت محصولاتش نشان می دهد.
وی عنوان کرد: اگر به لحاظ سلامتی، عدم رعایت استانداردها به سلامت مردم آسیب بزند یا حتی از نظر کیفی و ظاهری نامناسب باشد، سازمان ملی استاندارد موظف است که به تولیدکننده تذکرات لازم را ارائه دهد و تولیدکننده هم موظف است که خود را به سطح استاندارد برساند اما مطابق با گزارش آزمایشگاه های همکار استاندارد، کیفیت تولید محصولات این شرکت با انطباق اعلام شده است.
کارگر راضی گفت: از زمان ابلاغ، کد ده رقمی به تدریج بر روی محصولات درج شده است و نشان استاندارد ملی نیز از گذشته روی کارتن های مادر قرار دارد. متأسفانه اطلاعرسانی نامناسبی توسط اداره کل استاندارد تهران در رسانه ها در مورد این شرکت صورت گرفته که میتواند تأثیرات نامناسبی بر بازار داخل و خارج محصولات این شرکت داشته باشد.
قائدی درپایان در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه آیا در حال حاضر کارخانه فعال است یا خیر؟ تأکید کرد که ما با قدرت به تولید خود در ۳ شیفت کاری ادامه می دهیم و تصریح کرد: نه تنها هیچ تصمیمی برای توقف تولید نداشته و نداریم، بلکه به زودی خط جدید دیگری نیز به بهره برداری می رسد. امیدوار هستیم که مشکل پیش آمده نیز با تعامل درست و سازنده اداره کل استاندارد استان تهران با این واحد تولیدی به زودی برطرف شود و آمادگی داریم تا در نشست های تخصصی دو جانبه راهکارهای خود را چنانچه قبلا نیز پیشنهاد کرده ایم، ارائه کنیم. در نهایت درخواست می کنیم تا در تدوین چنین الزاماتی برای صنایع، شرایط و اقتضائات آن صنعت و شرایط کشور نیز مورد توجه قرار گیرد تا در آینده نیز شاهد بروز چنین مشکلاتی برای واحدهای تولیدی نباشیم.