چین در تدارک بازدارندگی اتمی بیشتر
چین ساخت بیش از ۱۰۰ سیلوی جدید برای موشک‌های بالستیک قاره‌پیما در صحرایی در نزدیکی شهر «یومن» واقع در شمال‌غربی کشور را آغاز کرده است؛ موج ساخت‌وسازی که می‌تواند نشان‌دهنده توسعه وسیع توانایی‌های اتمی پکن باشد.
آمریکا در جریان جنگ سرد برنامه‌ای را برای انتقال موشک‌های بالستیک قاره‌پیمایش در سراسر ماتریس سیلوها از طریق نوعی بازی پوکه‌های هسته‌ای طراحی کرد تا اطمینان پیدا کند که برنامه‌ریزان جنگ جماهیر شوروی هرگز نخواهند توانست متوجه مکان دقیق موشک‌ها شوند.
«جفری لوئیس» کارشناس در زمینه زرادخانه اتمی چین و عضوی از تیمی که این سایت‌های مشکوک را تحلیل کرده‌اند، می‌گوید: «این توسعه ساخت‌وسازی حاکی از یک تلاش گسترده برای تقویت اعتبار بازدارندگی اتمی چین است.» وی این میزان از موج ساخت‌وساز را «باورنکردنی» توصیف کرد. این کارشناس (که همچنین مدیر برنامه منع گسترش تسلیحات اتمی آسیای شرقی در مرکز مطالعات منع گسترش اتمی است که این مرکز هم بخشی از موسسه مطالعات بین‌المللی میدلبری محسوب می‌شود) در خلاصه‌ای از دستاوردهایش که به روزنامه واشنگتن‌پست ارائه داد، گفت: «اگر سیلوهای در دست احداث در دیگر سایت‌های سراسر چین نیز محاسبه شوند، تعداد کل سیلوهای در دست احداث به حدود ۱۴۵ مورد می‌رسد. ما معتقدیم که چین در حال توسعه تسلیحات اتمی است تا بازدارندگی خود را حفظ کند که بتواند از ضربه اول آمریکا جان سالم به در ببرد و دفاع موشکی آمریکا را شکست دهد.» این اکتشاف به دنبال هشدارهای اخیر مقامات پنتاگون درباره توسعه سریع توانایی اتمی چین مطرح می‌شود.
«آدمیرال چارلز ریچارد» فرمانده نیروهای اتمی آمریکا، در آوریل سال‌جاری میلادی در یکی از نشست‌های کنگره گفته بود: «یک توسعه نفس‌بُر در چین در جریان است که شامل توسعه زرادخانه موشک‌های بالستیک قاره‌پیما و موشک‌اندازهای متحرک جدید هستند که می‌توان خیلی راحت آنها را از دید ماهواره‌ها پنهان کرد. به علاوه، نیروی دریایی چین زیردریایی‌های مجهز به تسلیحات اتمی جدیدی را در راستای رشد این یگان معرفی کرده است.» پروژه گزارش شده ساخت سیلو می‌تواند برای چین وسیله دیگری برای پنهان کردن قدرتمندترین تسلیحاتش فراهم کند. این سایت‌های ساختمانی مشاهده شده در تصاویر ماهواره‌ای در دو قسمت عظیم قرار گرفته‌اند که بخش‌هایی از یک صحرا را در امتداد غرب و جنوب‌غربی یومن، شهری با ۱۷۰ هزار سکنه در امتداد جاده ابریشم چین در بر می‌گیرند.
هر سایت با یک فاصله دو مایلی از همسایه‌اش جدا شده و بسیاری از این سایت‌ها با یک پوشش عظیم و گنبدی‌شکل پنهان شده‌اند. لوئیس می‌گوید: «این سیلوها احتمالا متعلق به موشک بالستیک قاره‌پیمای چینی موسوم به
«دی‌اف-۴۱» خواهند بود؛ موشکی که قادر است چند کلاهک را حمل کند و اهداف تا فاصله ۹۳۰۰ مایلی را هدف بگیرد؛ بردی که سرزمین آمریکا را در تیررس خود قرار می‌دهد. بخش عمده گودبرداری‌ها در این سایت‌ها اوایل سال‌جاری میلادی آغاز شدند اگرچه آماده‌سازی‌ها احتمالا ماه‌ها ادامه خواهد داشت.» در سال‌های اخیر مقامات چینی شکایت کرده‌اند که بازدارندگی اتمی کشورشان به خاطر برنامه‌های مدرن‌سازی اتمی که در روسیه و آمریکا پیشنهاد شده یا در حال انجام است، در حال از دست دادن اعتبار خود است. پکن تاکنون در برابر درخواست‌ها برای پیوستن به مذاکرات جدید کنترل تسلیحاتی مقاومت کرده چراکه نگران است محدودیت‌های جدید جایگاهش به‌عنوان دومین قدرت اتمی جهان را در مقایسه با واشنگتن و مسکو برای همیشه متزلزل کند. لوئیس معتقد است: «این موج ساخت‌وساز سایت‌های پرتاب جدید در چین می‌تواند فشار بر مقامات آمریکایی برای تقویت تلاش‌ها جهت مدرن‌سازی زرادخانه آمریکا را افزایش دهد. ما درگیر یک رقابت تسلیحاتی هستیم که بیشتر ناشی از سرمایه‌گذاری‌ها و دفاع موشکی آمریکاست.»خبرگزاری آسوشیتدپرس هم به نقل از «هانس کریستنسن» از کارشناسان قدیمی حوزه قوای هسته‌ای آمریکا، روسیه و چین نوشت: به‌نظر می‌رسد چین با سرعت بیشتری در حال رفتن به سمت قابلیت پرتاب موشک‌های هسته‌ای جدیدتر خود از سیلوهای زیرزمینی است که احتمالا هدف از آن بهبود قابلیت این کشور برای پاسخ سریع به یک حمله هسته‌ای است. او معتقد است که تصاویر حاکی از آن هستند که چین به دنبال مقابله با آنچه تهدید فزاینده از سوی آمریکا می‌نامد، است. در سال‌های اخیر آمریکا مدرنیزه‌سازی هسته‌ای چین را به‌عنوان توجیه کلیدی در قبال سرمایه‌گذاری صدها میلیارد دلاری در عرض دو دهه آینده در ساخت یک زرادخانه هسته‌ای کاملا جدید آمریکایی مطرح کرده است. نشانی از اینکه آمریکا و چین به سمت یک درگیری مسلحانه می‌روند وجود ندارد چه برسد به اینکه به سمت یک جنگ هسته‌ای بروند اما گزارش کریستنسن در زمان افزایش تنش‌ها بین آمریکا و چین در طیف گسترده‌ای از تجارت گرفته تا امنیت ملی مطرح می‌شوند. نیروی هسته‌ای قدرتمندتر چین می‌تواند به‌عنوان فاکتوری در محاسبات آمریکا برای یک پاسخ نظامی به اقدامات تهاجمی چین در حوزه‌هایی همچون تایوان یا دریای چین جنوبی مطرح شود.
پنتاگون از اظهارنظر درباره تحلیل کریستنسن از تصاویر ماهواره‌ای خودداری کرده اما تابستان گذشته در گزارش سالانه خود درباره تحولات نظامی چین گفت که پکن مایل به افزایش آمادگی قوای هسته‌ای خود در زمان صلح با قرار دادن میزان بیشتری از آنها در سیلوهای زیرزمینی و فعالیت با سطح بالاتری از هشدار است که در آن بتواند به شلیک موشک هنگام صدور هشدار حمله به خود دست بزند. گزارش پنتاگون عنوان کرد: «سیاست جمهوری خلق چین در حوزه تسلیحات هسته‌ای به حفظ توانمندی قوای هسته‌ای برای زنده ماندن در ضربه اول و پاسخ با قدرت کافی به منظور وارد کردن آسیب‌های غیرقابل قبول به یک دشمن اولویت می‌دهد.» به نوشته آسوشیتدپرس، زرادخانه هسته‌ای چین که طبق برآورد دولت آمریکا کمتر از ۲۰۰ سلاح هسته‌ای است تا حد زیادی کوچک‌تر از زرادخانه‌های آمریکا و روسیه است که هزاران کلاهک هسته‌ای دارند. پنتاگون پیش‌بینی کرده که قوای موشکی ارتش آزادیبخش خلق چین دست‌کم در ۱۰ سال آینده اندازه زرادخانه هسته‌ای خود را دوبرابر خواهد کرد، هر چند که همچنان بسیار کمتر از سلاح‌های آمریکا خواهد بود.
کریستنسن، تحلیلگر فدراسیون دانشمندان آمریکا اظهار کرد، تصاویر ماهواره‌های تجاری که به دست او رسیده ظاهرا نشان می‌دهند که چین از اواخر سال گذشته میلادی شروع به ساخت ۱۱ سیلوی زیرزمینی در یک حوزه وسیع تمرین موشکی در نزدیکی منطقه جیلانتای در مرکز ناحیه شمالی چین کرده است. ساخت پنج سیلوی دیگر قبلا در آنجا آغاز شده است. پنتاگون در گزارش‌های علنی خود به تعداد دقیق سیلوهای موشکی در آن محدوده تمرین و آموزش اشاره نکرده است. این ۱۶ سیلوی شناسایی شده از سوی کریستنسن علاوه‌بر حدودا ۱۸ تا ۲۰تایی است که چین هم‌اکنون با یک موشک بالستیک قاره‌پیمای قدیمی‌تر تحت عنوان موشک دی‌اف-۵ به شکل فعال دارد.
