حضور سیسی و عبدالله در بغداد
روز یکشنبه ۶ تیر روز مهمی در تاریخ تحولات سیاسی عراق بود. در این روز برای اولین بار از زمان جنگ کویت در سال ۱۹۹۰، عبدالفتاح السیسی، رییسجمهور مصر، به عراق رفت و با مصطفی الکاظمی، نخست وزیر دیدار کرد.
در سالهای اخیر عراق قراردادهای همکاری در بخشهای انرژی، بهداشت و آموزش با این دو کشور امضا کرده است. رهبران سه کشور در دیدار روز یکشنبه بسیاری از موضوعات مورد علاقه منطقهای از جمله تحولات اخیر در مساله فلسطین، مبارزه با تروریسم و همکاریهای اقتصادی را مورد بحث و بررسی قرار دادند. بیانیه دفتر رییسجمهور مصر گفت: «رهبران سه کشور بر ضرورت تشدید مشورتها و همکاریها میان هر سه کشور در مورد مهمترین مسائل منطقهای تاکید کردند.»
کاظمی، عبدالله و سیسی سال گذشته اجلاسی در امان برگزار کرده بودند و قرار بود آوریل هم نشست دیگری در بغداد برگزار کنند اما پس از برخورد مرگبار قطار در مصر به تعویق افتاد. مصر ۱۵ قرارداد همکاری در زمینههای نفت، جاده، خانه، ساختوساز و تجارت در ماه فوریه با عراق امضا کرده بود البته پس از آنکه کابینه عراق در ماه دسامبر تجدید قرارداد با مصر برای تامین ۱۲ میلیون بشکه نفت خام سبک از بصره تا سال ۲۰۲۱ به شرکت نفت مصر (EGPC) را تایید کرد. عراق همچنین در نظر دارد خط لولهای بسازد که یک میلیون بشکه نفت در روز را از بصره به بندر عقبه در اردن برساند.
«حفصه حلاوه»، محقق غیرمقیم در موسسه خاورمیانه میگوید «مزیتهای اقتصادی واقعی در این ائتلاف سهگانه عربی وجود دارد» که منافع آن به هر سه کشور میرسد. او افزود این انتظار وجود دارد که روابط قویتر بتواند موجب مشارکت بیشتر آمریکا در منطقه شود. این تحلیلگر معتقد است «امید دیگر این است که روابط این سه کشور عربی بتواند موجب خروج عراق از مدار نفوذ برخی کشورهای منطقهای شود.» «بسام رادی»، سخنگوی ریاستجمهور مصر هم نوشت: «دیدار تاریخی رییسجمهور از بغداد که پس از نزدیک به ۳۰ سال انجام میگیرد بازتاب تقویت روابط تاریخی میان مصر و عراق است.»
خبرگزاریegypttoda هم به نقل از «بسام رادی» نوشت رییسجمهور مصر وعده حمایت همهجانبه از مردم عراق در تمام زمینهها را داد. تحلیلگران عراقی که از سفر رییسجمهور مصر ذوقزده شدهاند بر این باورند که مصر میتواند نقش لنگر در سیاست خارجی عراق داشته باشد. تحلیلگران عراقی بر این باورند که مصر میتواند نقشی «توازنگر» یا «بالانسر» را در عراق میان رقبای منطقهای بازی کند. حضور و نفوذ ایران در عراق و نیز حملات ترکیه به مناطق کردنشین عراق میتواند وزن مصر را بیشتر کند. با توجه به بهبود روابط عراق با عربستان، حضور مصر در عرصه سیاست عراق همراستا با عربستان میتواند از نقش ایران و ترکیه (به عنوان کشورهای غیرعرب) در عراق تا حدودی بکاهد.
چنین بود که برهم صالح خطاب به همتای مصری خود گفت مصر نقش منطقهای و بینالمللی مهمی ایفا میکند. صالح افزود:«بغداد خواستار بهره بردن از تجربه موفقیتآمیر مصر در اجرای طرحهای توسعهای» است. به نظر میرسد مصر نقش «نیروی سوم» را در عراق ایفا کند تا اوضاع این کشور اندکی ثبات یابد.