پروژه جنجالی سلطان ترکیه
رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه، روز شنبه ۵تیر، کلنگ آغاز پروژه بزرگ کانال استانبول را بر زمین زد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد؛ این پروژه که به‌موازات تنگه بسفر، دریای مرمره را به دریای سیاه متصل می‌کند، با مخالفت بسیاری، از جمله شهردار استانبول روبه‌رو شده است. مرحله نخست این پروژه عظیم، با احداث پل «ساز‌لی‌دِرِه» آغاز می‌شود. به گزارش خبرگزاری آناتولی، اردوغان درباره اهداف و ضرورت پروژه کانال استانبول گفت: «در دهه۱۹۳۰، سالانه به‌طور متوسط ۳هزار کشتی از تنگه بسفر عبور می‌کرد که این رقم امروز به ۴۵هزار فروند رسیده است.
عبور هر ابرکشتی از تنگه بسفر خطر جدیدی برای شهر به شمار می‌رود. در هر دو مسیر شمال-جنوب و شرق-غرب تنگه بسفر، تردد کشتی‌ها از هر کلاس و ظرفیتی ترافیک سنگینی دارند و در صورت تصادف این کشتی‌ها –کشتی‌هایی که از محصولات ارگانیک گرفته تا مواد نفتی را حمل می‌کنند- حیات طبیعی دریاها در معرض خطر قرار می‌گیرند.» هدف از اجرای این پروژه عظیم که اردوغان آن را «دیوانه‌وار» توصیف می‌کند، کاهش حجم تردد در تنگه بسفر و سرریز ترافیک دریایی این آبراهه طبیعی به کانال جدید و جلوگیری از بروز خسارات زیست‌محیطی عنوان شده است.
کانال استانبول قرار است به طول ۴۵کیلومتر، عرض ۲۷۳متر و عمق ۲۱متر با بودجه حداقل ۱۵میلیارد دلار ساخته شود. با این حال این پروژه مخالفان جدی دارد. «اکرم امام‌اغلو»، شهردار استانبول و اعضای حزب جمهوری‌خواه خلق معتقدند این پروژه اکوسیستم دریایی فعلی را به خطر می‌اندازد و کلان‌شهر را از منابع آب تازه محروم می‌کند. «تایفون کهرمان» (قهرمان) از اعضای شورای شهر استانبول هم میگوید: «هدف واقعی کانال استانبول خلق سود نجومی برای بازیگران بخش خصوصی فعال در ساخت و راه‌اندازی این آبراه است؛ بزرگ‌ترین خیانتی که می‌شود در حق استانبول کرد.»
با این حال اردوغان در پاسخی تلویحی به منتقدان گفت: «کانال استانبول نه‌تنها در ترکیه، بلکه در جهان عنوان برترین پروژه دوستدار محیط‌زیست را از آن خود خواهد کرد.» طبق گزارش آناتولی، رییس‌جمهور ترکیه با انتشار پیامی در حساب توئیتر خود تاکید کرد: «امروز صفحه جدیدی در تاریخ توسعه و پیشرفت ترکیه گشودیم و مراسم کلنگ‌زنی پل «سازلی‌دره» کانال استانبول را برگزار کردیم.» وی با بیان اینکه پروژه کانال استانبول ۲۷ آوریل سال۲۰۱۱ اعلام عمومی شده است، گفت: «برای تهیه این پروژه در مجموع ۲۰۴کارشناس از جمله ۵۱دانشمند از ۱۱دانشگاه مختلف تحقیق انجام دادند.
همچنین در روند مدل‌سازی آن ۳۵۰۰نفر از ۳۵کشور مختلف حضور یافتند.» اردوغان همچنین افزود: «در ۳۰۴نقطه متفاوت این پروژه بیش از ۱۷هزار متر حفاری و ۲۴۸مطالعه ژئوفیزیک صورت گرفت. با توجه به مطالعات علمی، مسیر کنونی به‌عنوان منطقی‌ترین و کارآمدترین خط از بین پنج گزینه مختلف انتخاب شده است.» وی تصریح کرد: «طول کانال ۴۵کیلومتر و سطح مقطع آن ۲۷۵متر است. عمق آن هم بدون احتساب کسورات ۲۱متر تعیین شده است. کانال استانبول در بخش اروپایی و میان دریای سیاه و دریای مرمره احداث خواهد شد.
طول این پروژه حدود ۴۵کیلومتر، عرض پایه آن حداقل ۲۷۵متر و عمق آن ۷۵/ ۲۰ متر خواهد بود. روی کانال استانبول همچنین ۶پل ساخته خواهد شد.» رییس‌جمهور ترکیه همچنین گفت: «با اتمام بخش منطقه باشاک‌شهیر- باغچه‌شهیر- حادیم‌کوی این پروژه، انتشار کربن ۳۲هزار و ۱۲۶تن کاهش خواهد یافت و سالانه از نظر زمان و سوخت در مجموع ۲/ ۷۱۷میلیون لیر صرفه‌جویی خواهد شد.» الجزیره نوشت: «این کانال ضامن ایمنی در زندگی و رفاه شهروندان ساکن اطراف بسفر و حوالی آن است.» اردوغان معتقد است که این کانال «یکی از کانال‌های استثنایی در جهان» خواهد بود.
مصطفا ایلچالی، استاد حمل‌و‌نقل و عضو سابق پارلمان، به الجزیره میگوید که ترافیک دریایی از سال۲۰۰۵ در بسفر ۷۲درصد افزایش پیدا کرده است. او می‌افزاید: «تانکرها خطر تصادف را در این تنگه باریک به‌دنبال دارند. شناورهای متحرک دریا را آلوده می‌کنند و موجب انتشار آلودگی می‌شوند.»
