مشکلات بیماران خاص برای دریافت واکسن کرونا
کارشناس مسئول پیشگیری از بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت شمال تهران گفت: نوع واکسن کادر درمان اغلب اسپوتنیک وی روسی و بهارات هندی و برای بیماران خاص، سینوفارم چینی است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، با شدت گرفتن موارد ابتلا به کرونا و روند صعودی فوتی‌ها، نگرانی از روند کُند واکسیناسیون در کشور هم بالا رفته است. مسئولان نظام سلامت، وضعیت آشفته‌تری از شیوع را پیش‌بینی می‌کنند و این در حالی است که با گذشت بیش از دو ماه از شروع واکسیناسیون در کشور، کمتر از یک درصد از جمعیت کشور واکسینه شده‌اند.
از میان گروه‌های واکسینه شده، سهمیه‌ای هم برای بیماران خاص به‌عنوان گروه‌های اولویت‌دار درنظر گرفته شده ؛ با این حال، این بیماران، یعنی همان‌ها که مبتلا به سرطان‌اند یا ام‌اس دارند، هموفیلی‌اند و مبتلا به تالاسمی‌اند و... در صف‌های طولانی برای تزریق واکسن، ایستاده‌اند و در بلاتکلیفی به‌سرمی‌برند. با اینکه گفته می‌شود اولویت تزریق با کادر درمان است اما دبیرکل خانه پرستار تأکید می‌کند که هنوز نیمی از پرستاران، واکسینه نشده‌اند و در این شرایط هم از مراکز درمانی خبر می‌رسد، واکسیناسیون بیماران خاص در برخی مراکز متوقف شده است.
برخی از بیماران می‌گویند ظاهرا از وزارت بهداشت دستور آمده که اولویت تزریق واکسن با کادر درمان باشد.براساس اعلام بیماران تا پیش از این، بیمارستان‌های امام حسین (ع) و طالقانی و همچنین تعدادی از مراکز بهداشت اقدام به واکسیناسیون می‌کردند.
واکسیناسیون کُند، واکسن کم
براساس اعلام دبیرانجمن تالاسمی ایران، تاکنون حدود 4هزار بیمار مبتلا به تالاسمی، واکسن کرونا زده‌اند، این در حالی است که حدود 10هزار بیمار دیگر در نوبتند و هنوز خبری از واکسیناسیون آنها نیست. از سوی دیگر، همان 4هزار نفر هم مشخص نیست چه زمانی دوز دوم واکسن را دریافت خواهند کرد.
یونس عرب میگوید واکسیناسیون کرونا برای این گروه، در استان‌های فارس، خوزستان و گیلان به‌طور محدود شروع شده، اما تعداد بیماران تالاسمی که در شهرهای مختلف واکسن دریافت کرده‌اند بسیار کم است؛ مثلا در بندرعباس از 700بیمار مبتلا به تالاسمی تنها 100بیمار و در زاهدان هم از 800بیمار فقط 40بیمار موفق به دریافت واکسن کرونا شده‌اند. بیماران تالاسمی مشکل دیگری هم دارند، آنها می‌گویند چرا به آنها واکسن سینوفارم چینی تزریق شده است. آنها نگران کیفیت واکسن‌اند و در انتظار توضیح و شفافیت وزارت بهداشت در این زمینه‌اند.
به‌گفته دبیر انجمن تالاسمی، هم‌اکنون تمام این سوء‌تفاهمات باید از طرف وزارت بهداشت یا معاون درمان برطرف شود و به‌طور منطقی توضیح داده شود که چرا تزریق واکسن برای بیماران خاص که یکی از آسیب‌پذیرترین گروه‌ها به شمار می‌روند متوقف یا فقط نوع خاصی واکسن برای آنها درنظر گرفته شده است؛ «فضای مبهم و همچنین بی‌پاسخ ماندن سؤالات مردم یکی از دلایل بی‌اعتمادی آنها به تزریق واکسن است. ضمن اینکه بقیه بیماران خاص هم وضعیت مشابهی مانند بیماران تالاسمی دارند. برای تزریق بیماران خاص در تهران هنوز هیچ برنامه‌ریزی درستی انجام نشده. بیماران تالاسمی به‌ویژه در دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی هنوز در نوبت تزریق واکسن قرار دارند.»
به‌گفته عرب، 4هزار مورد تزریق واکسن کرونا برای بیماران تالاسمی، عدد امیدوارکننده‌ای نیست و روند تزریق واکسن کرونا برای بیماران خاص باید سرعت بیشتری داشته باشد، نه اینکه متوقف شود. دبیرانجمن تالاسمی ایران میگوید واکسیناسیون بیماران خاص در دانشگاه علوم پزشکی ایران آغاز شده و مبتلایان به اوتیسم واکسن کرونا دریافت کرده‌اند. اما به‌طور کلی روند تزریق واکسن به این بیماران مطلوب نیست و این موضوع حتما باید توسط وزیر بهداشت یا هر مقام مربوطه دیگری پیگیری و بررسی شود.
بیماران پروانه‌ای هیچ سهمیه‌ای ندارند
با اینکه دبیر انجمن بیماران تالاسمی تأکید می‌کند روند واکسیناسیون برای بیماران تالاسمی متوقف شده اما نازنین فرزادی‌فر، رییس هیأت مدیره کانون هموفیلی ایران میگوید که تاکنون به‌طور کتبی هیچ ابلاغیه‌ای از وزارت بهداشت مبنی بر توقف پروسه واکسیناسیون بیماران هموفیلی به آنها داده نشده است.
به‌گفته او، واکسیناسیون دوز اول واکسن برای این بیماران، در بسیاری از استان‌ها شروع شده و قرار است برای دوز دوم هم واکسن در اختیار آنها قرار گیرد. وضعیت بیماران پروانه‌ای (ای‌بی) برای دریافت واکسن اما وخیم‌تر از سایر بیماران پرخطر است، چرا که آنها با وجود نادر بودن بیماری‌شان هنوز در گروه بیماران خاص قرار نگرفته‌اند و جایی در صف انتظار تزریق واکسن برایشان درنظر گرفته نشده. حمیدرضا هاشمی گلپایگانی، مدیرعامل و مؤسس خانه ای‌بی میگوید: «هنوز هیچ واکسنی برای جمعیت حدود 800نفری بیماران شناخته شده ای‌بی درنظر گرفته نشده است، حتی برای تیم‌های کمک‌رسان برای این بیماران هم سهمیه‌ای درنظر گرفته نشده است.
در این میان اما به‌نظر می‌رسد وضعیت بیماران مبتلا به بیماری‌های کلیوی از سایر بیماران خاص بهتر است، به‌طوری‌که اعظم پناهی، مدیر انجمن بیماران کلیوی در مورد تزریق واکسن کرونا به این بیماران میگوید: «تعامل خوبی بین انجمن و معاونت درمان وزارت بهداشت وجود دارد، تا جایی که بیماران زمانی‌که برای انجام دیالیز مراجعه می‌کنند، تیم واکسیناسیون هم می‌آیند و همانجا برایشان تزریق انجام می‌دهند. البته به بیماران پیوندی از قبل اعلام می‌کنند که هر شخص باید در کدام مرکز واکسینه شود. این کار در تهران و شهرستان‌ها در کنار تزریق دوز دوم در حال انجام است، اما هنوز به پایان نرسیده است.»
انتقاد بیماران از بی‌نظمی و معطلی‌های چند ساعته
محمدی، پرستار و مبتلا به تالاسمی است، او در دوران شیوع کرونا، به‌دلیل بیماری، مجبور به ترک کار شده و با اینکه سهمیه واکسن دارد، اما هنوز موفق به دریافت آن نشده است. او بخشنامه تزریق واکسن برای بیماران تالاسمی را در مرکز اطلاع‌رسانی بیمارستان اشرفی اصفهانی دیده که در آن نوشته شده بود بیماران خاص برای دریافت واکسن به بیمارستان‌های امام حسین و طالقانی مراجعه کنند.
محمدی بارها به این مراکز مراجعه کرده اما ساعت‌ها ایستادن در صف‌های طولانی، برایش نتیجه‌ای جز معطلی نداشته است. او میگوید: «در بیمارستان امام حسین به من گفتند فعلا واکسن به بیماران تالاسمی تعلق نمی‌گیرد و می‌تواند به مراکز بهداشتی وابسته به بیمارستان امام حسین مراجعه کند. اما همان مراکز اعلام کردند که واکسیناسیون تنها در بیمارستان امام حسین انجام می‌شود.» آرش فتاحی و محمود فخاری هم دیگر بیماران تالاسمی‌اند که با مشکلات تزریق واکسن کرونا مواجهند و می‌گویند تاکنون مراکز درمانی خون‌رسانی آنها هیچ‌گونه اطلاع‌رسانی‌ای برای تزریق واکسن نکرده است؛ «بسیاری از بیماران ناگزیرند برای انجام واکسیناسیون یا خرید دارو به بیمارستان‌های مربوطه یا داروخانه‌های خاص مراجعه کنند و ساعت‌ها در صف بمانند که خود این کار هم در زمان شیوع بیماری، بسیار خطرناک است.»
البته برخی از بیماران هم موفق به دریافت واکسن شده‌اند، یکی از آنها که در بیمارستان بهارلو خون می‌گیرد، توانسته در بیمارستان امام حسین واکسن بزند. صف‌های طولانی برای دریافت واکسن تنها شامل بیماران تالاسمی نمی‌شود. بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان و ام‌اس هم در این روزها، ساعت‌ها در صف دریافت واکسن بوده‌اند اما دست خالی برگشته‌اند. امین یکی از آنهاست. او میگوید: «بیماران از ساعت 4و 5صبح برای گرفتن نوبت به بیمارستان طالقانی مراجعه می‌کنند. پشت در، یکی از بیماران فهرستی در دست دارد که نام مراجعه‌کننده‌ها را می‌نویسد. هیچ نظمی برای این کار وجود ندارد، بیماران پس از نام‌نویسی در ماشین‌هایشان می‌نشینند تا ساعت 10 به بعد نوبت‌شان شود.» به‌گفته او، هیچ فراخوان یا اطلاع‌رسانی‌ای برای دریافت واکسن در این مراکز نشده و همه از یکدیگر درباره این اقدام باخبر شده‌اند، حتی انجمن‌های مربوطه هم اطلاع دقیقی از شرایط واکسیناسیون ندارند: «خیلی‌ها در همین صف‌های طولانی، از تزریق واکسن منصرف می‌شوند. این در حالی است که پس از ساعت‌ها انتظار باز هم معلوم نیست که اصلا واکسیناسیونی انجام می‌شود یا خیر.» دنا، دچار نقص ایمنی است و در گروه بیماران خاص قرار می‌گیرد، او هم از وضعیت اطلاع‌رسانی برای واکسیناسیون، انتقاد می‌کند و میگوید: «اغلب بیماران از طریق اطرافیان خود از این موضوع با خبر می‌شوند.» او هفته گذشته ساعت 4صبح برای تزریق واکسن به بیمارستان طالقانی رفته بود اما پس از انتظار طولانی، موفق به دریافت واکسن نشد؛ «هیچ‌گونه نظم و ترتیب و مسئولیتی از طرف سازمان‌های اجرایی برای تزریق واکسن اعمال نمی‌شود. تجمع بیماران خاص در صف‌های مختلف انتظار و تأیید مدارک و هرج‌و‌مرج ناشی از آن، مشکلات مضاعفی برای این بیماران به‌وجود می‌آورد. ضمن اینکه بعد از تزریق واکسن هم حتی در مورد مشکلات ناشی از تزریق واکسن مثل بدن‌درد یا آلرژی‌های پوستی بیماران نیز به‌درستی اطلاع‌رسانی نمی‌شود.» یکی دیگر از بیماران مبتلا به نقص ایمنی هم 25 فروردین به بیمارستان امام حسین (ع) تهران مراجعه کرده بود که با اطلاعیه توقف واکسیناسیون تا 25 اردیبهشت ماه مواجه شد.
کادر درمان اسپوتنیک وی می‌زنند، بیماران خاص سینوفارم چینی
واکسیناسیون کرونا برای بیماران خاص و گروه‌های در معرض خطر تنها در بیمارستان‌های منتخب انجام نمی‌شود؛ مراکز بهداشت هم اقدام به واکسیناسیون می‌کنند که یکی از آنها مرکز بهداشت شمال تهران است. فهیمه محمودی، کارشناس مسئول پیشگیری از بیماری‌های واگیر این مرکز میگوید: «مرکز بهداشت شمال تهران مناطق 3، 4، 7و 8 را با جمعیت حدود 2میلیون نفر تحت پوشش قرار داده است. واکسیناسیون کرونا تقریبا از بهمن‌ماه دراین مراکز با اولویت کادر درمانی که به‌طور مستقیم با بیماران مبتلا به کرونا سر و کار داشته‌اند آغاز شده است. در مناطق تحت پوشش این 4 مرکز حدود 35بیمارستان قرار دارد که تعدادی از آنها بیماران کووید- 19 را پذیرش می‌کنند، مثل بیمارستان‌های امام حسین، بقیه‌الله، لبافی‌نژاد، گلستان و... که اولویت کارشان پذیرش بیماران کرونایی است.» به‌گفته او، واکسیناسیون تمام نیروهای کادر درمان آی‌سی‌یو، اورژانس و بخش عفونی که بیشترین بیمار مبتلا به کرونا را پذیرش می‌کنند آغاز شده است. نوع واکسن کادر درمان هم اغلب اسپوتنیک روسی و بخشی هم واکسن بهارات هندی است. اما واکسیناسیون این گروه هم هنوز به‌طور کامل انجام نشده و با توجه به اولویتهای درنظر گرفته شده در حال انجام است. به‌گفته محمودی، پس از کادر درمان اولویت، با بیماران خاص است که تزریق واکسن کرونا به این افراد هم با توجه به اولویتهای موجود آغاز شده است. اولویت هم براساس انتخاب بیمارانی است که ابتلا به کووید-19، بیشترین میزان آسیب یا مرگ را برایشان در بر داشته باشد؛ مثل بیماران مبتلا به سرطان بدخیم، آنهایی که دیالیز می‌شوند، عمل پیوند انجام داده‌اند، مبتلا به ام‌اس یا نقص ایمنی‌اند. تالاسمی ماژور و هموفیلی دارند. به‌گفته مسئول پیشگیری از بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت شمال تهران، واکسیناسیون این گروه هم از 30اسفند سال گذشته در این مراکز آغاز شده و هم‌اکنون بخشی از این بیماران واکسینه شده‌اند و بخش دیگر هم در حال انجام است. بعضی از این بیماران با توجه به نوع بیماری و خطراتی که ممکن است بعد از تزریق واکسن برایشان ایجاد شود به بیمارستان‌هایی که برای این کار درنظر گرفته شده ارجاع داده می‌شوند. به‌گفته او، البته همچنان بیماران منتظر مراحل بعدی تزریق واکسن کرونا هستند و هنوز همه بیماران واکسن دریافت نکرده‌اند. ضمن اینکه همه افراد باید مستنداتی را مبنی بر بیماری خود به پایگاهی که مسئول انجام واکسیناسیون آنهاست، ارائه دهند. محمودی میگوید بیماران مبتلا به سرطان نمی‌توانند همزمان با شیمی‌درمانی یا کورتون‌درمانی واکسن دریافت کنند. تزریق واکسن کرونا به این دسته از بیماران باید با تشخیص پزشک معالج آنها انجام شود. واکسن درنظر گرفته شده برای بیماران خاص هم واکسن سینوفارم چینی است. او این را هم اضافه می‌کند که ثبت‌نام خاصی برای دریافت واکسن کرونا وجود ندارد، بیماران پرخطری که پاییز سال گذشته در این مرکز واکسن آنفلوآنزا دریافت کرده‌اند، برای تزریق واکسن کرونا هم به آنها اطلاع‌رسانی شده است، این افراد به‌تدریج در نوبت واکسن قرار می‌‌گیرند.
نگران دوز دوم نباشید
با اینکه بسیاری از بیماران نسبت به دریافت دوز دوم واکسن اعلام نگرانی کرده‌اند و برخی می‌گویند زمان تزریق دوز دوم آنها گذشته اما محمودی میگوید: «هر کسی که دوز اول واکسن کرونا را دریافت کرده باشد مشکلی برای دریافت دوز دوم پس از 28روز ندارد. چراکه واکسن‌های مرحله اول و دوم با هم وارد و تحویل داده می‌شوند. بنابراین کسانی که دوز اول واکسن خود را دریافت کرده‌اند، نباید نگران دوز دوم باشند.» به‌گفته کارشناس پیشگیری از بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت شمال تهران، گروه دیگری که بعد از کادر درمان و بیماران خاص در نوبت دریافت واکسن کرونا قرار دارند؛ پاکبانان شهرداری‌اند که اولویت سنی آنها هم فقط افراد بالای 18سال است. حق تقدم هم با افرادی است که بیشترین احتمال آلودگی با زباله را دارند، در کنار همه اینها، سالمندان هم ازجمله گروه‌هایی هستند که در نوبت تزریق واکسن کرونا بعد ازاین افراد قرار دارند.
تست مثبت پی‌سی‌آر پس از تزریق واکسن
علی و مادرش، هر دو مبتلا به سرطان بودند و از طریق یکی از مراکز بهداشت، در نوبت واکسن قرار گرفتند و هفته گذشته، دوز اول واکسن را گرفته‌اند. علی 40ساله است و مادرش 60ساله. علی قبلا سرطان تیروئید داشته و مادرش مبتلا به سرطان پستان بوده. آنها از طریق اطلاع‌رسانی در اینستاگرام متوجه ماجرا شده بودند و به یکی از مراکز مراجعه کردند: «ما به این مرکز مراجعه کردیم، اسم‌مان را نوشتیم، یک هفته بعد با ما تماس گرفتند و واکسن زدیم، واکسن‌مان هم چینی بود. برای دوز دوم به ما گفتند 18اردیبهشت مراجعه کنیم.» به هر کدام از این بیماران هم کارت واکسن داده‌اند. علی و مادرش یک روز پس از تزریق واکسن، دچار نشانه‌های بیماری ابتلا به کرونا شده‌اند. تست پی‌سی‌آر داده‌اند که مثبت شده است. نمی‌دانند از عوارض تزریق واکسن است یا واقعا مبتلا شده‌اند.
