سرنوشت جمهوری‌خواهان در دستان ترامپ
دونالد ترامپ کاخ سفید را ترک کرده، اما سنا برای دومین دادگاه استیضاح او آماده می‌شود و سایه ترامپ هنوز در واشنگتن و حزب جمهوری‌خواه به چشم می‌خورد و با گذشت زمان تنش‌ها و شکاف میان اعضای قدیمی‌ترین حزب سیاسی آمریکا بیشتر نمایان می‌شود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، 50 سناتور جمهوری‌خواه سنا در‌حالی‌که تأیید کرده‌اند رئیس‌جمهور سابق باعث تحریک آشوبگران برای حمله به کنگره در ششم ژانویه شد؛ اما 45 نفر از آنها اعلام کرده‌اند نه‌تنها در دادگاه استیضاح که هفته آینده آغاز خواهد شد، ترامپ را تبرئه خواهند کرد؛ بلکه چنین دادگاهی را اقدامی سیاسی از سوی رقبای دموکرات می‌دانند.
چالش در حزب جمهوری‌خواه برای ایستادگی مقابل ترامپ نشان می‌دهد که چگونه قانون‌گذاران جمهوری‌خواه حتی پس از پایان دوران ریاست‌جمهوری ترامپ حاضر نیستند برای منافع حزب، او را کنار بگذارند و در چنین وضعیتی تردیدهایی ایجاد شده که حزب از این پس در چه جهتی پیش خواهد رفت؛ آن‌هم در‌حالی‌که ترامپ باعث از‌دست‌رفتن سلطه جمهوری‌خواهان بر کنگره و کاخ سفید شد؛ اما هنوز هم وفادارانی سرسخت در این حزب دارد.
رند پاول، سناتور جمهوری‌خواه ایالت کنتاکی که یکی از این حامیان سرسخت ترامپ است و رهبری مخالفان دادگاه استیضاح را بر عهده دارد، می‌گوید: «استیضاح برای برکناری رئیس‌جمهور است؛ اما امروز متهم مقام خود را ترک کرده و برگزاری دادگاه ایالات متحده را دچار تنش و شکاف بیشتر خواهد کرد». در‌صورتی‌که 45 سناتور جمهوری‌خواه که از برگزارنشدن دادگاه حمایت می‌کردند، به برائت ترامپ رأی دهند، دموکرات‌ها و مخالفان رئیس‌جمهور سابق که نیاز به همراهی حداقل 17 سناتور جمهوری‌خواه دارند، عملا هیچ شانسی برای محکومیت او به دلیل تحریک آشوبگران برای حمله به کنگره نخواهند داشت.
«تارا ستمایر»، تحلیلگر محافظه‌کاری که در ماه نوامبر از حزب جمهوری‌خواه خارج شد، ادامه حمایت سناتورهای این حزب از ترامپ را «جدی‌ترین نمونه» تمایل‌نداشتن قانون‌گذاران جمهوری‌خواه برای عبور از ترامپ توصیف کرد.
او گفت: «واقعا عجیب است که حزب بارها فرصت عبور از ترامپ و دور‌شدن از ترامپیسم را داشته؛ اما همچنان در این وضعیت باقی مانده است. نتیجه این شده که حزب جمهوری‌خواه اکنون یک حزب ضد دموکراتیک، غیر‌لیبرال و حامی آشوبگران است».
مشکل مهم قانون‌گذاران جمهوری‌خواه که شاید بخواهند مسیر خود را از ترامپ جدا کنند، این است که رئیس‌جمهور سابق محبوبیت زیادی در پایگاه حزب دارد. طبق نظرسنجی NBC News که پس از حمله به کنگره انجام شد، حدود 87 درصد جمهوری‌خواهان هنوز عملکرد ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور را تأیید می‌کنند. در همین حال گزارش‌هایی که در روزهای اول خروج ترامپ از کاخ سفید درباره راه‌اندازی یک حزب سوم از سوی او منتشر شده بود، به‌شدت باعث نگرانی جمهوری‌خواهان شد؛ چرا‌که آنها می‌دانستند اگر این وعده ترامپ جدی بود، حزب از هم می‌گسست. محبوبیت ترامپ در میان جمهوری‌خواهان سه راه را پیش‌روی قانون‌گذاران این حزب قرار داده است: ماندن در کنار رئیس‌جمهور سابق و بهره‌مند‌شدن از حمایت او، ترک مقام یا پذیرش خطر حذف‌شدن از سوی رقبای ترامپ.
شاید از‌هم‌گسستگی حزب هنوز اتفاق نیفتاده باشد؛ اما نشانه‌های آن در روزهای پس از ریاست‌جمهوری ترامپ نمایان شده است. روز گذشته رویترز گزارشی منتشر کرد که حاکی از جدایی تعدادی از اعضای دولت جورج بوش پسر از حزب جمهوری‌خواه بود. در این گزارش 12 مقام سابق دولت بوش گفته‌اند که یا به عضویتشان در حزب پایان داده‌اند یا منتظرند که دوره فعلی تمام شود و تعدادی هم به‌عنوان سیاست‌مداران مستقل ادامه فعالیت می‌دهند. «جیمی گوروله» که در دولت جورج بوش به‌عنوان معاون وزیر خزانه‌داری در امور تروریسم و اطلاعات مالی فعالیت می‌کرد، گفت: «حزب جمهوری‌خواهی که من می‌شناختم دیگر موجودیت ندارد. من آن را فرقه ترامپ می‌نامم». «کریستوفر پورسل» که مدتی در دفتر ارتباطات کاخ سفید در دوران بوش فعالیت کرده، با استناد به گفت‌وگوهایی که داشته، می‌گوید: «حدود 60 تا 70 مقام دولت سابق جورج بوش تصمیم گرفته‌اند حزب را ترک کنند یا ارتباطاتشان را با آن قطع کنند». جدایی آنها از حزب جمهوری‌خواه می‌تواند نشان‌دهنده این باشد که چطور تنش درون‌حزبی بر سر دونالد ترامپ و میراثش، حزب را به سوی گسستگی پیش می‌برد.
انشعاب در حزب
در‌حال‌حاضر حزب جمهوری‌خواه دچار دودستگی بین جمهوری‌خواهان میانه‌رو و مستقل‌ها از یک سو و وفاداران سرسخت ترامپ، از سوی دیگر شده است. بر‌اساس نظرسنجی‌ها و بنا به گفته مقام‌ها و استراتژیست‌های جمهوری‌خواه، حزب جمهوری‌خواه بدون حمایت مشتاقانه هر دو گروه به‌سختی خواهد توانست در انتخابات‌های آینده پیروز شود. «روزاریو مارین» وزیر خزانه‌داری دولت بوش می‌گوید: «اگر حزب جمهوری‌خواه همچنان به دنباله‌روی از ترامپ ادامه دهد، بسیاری از ما دیگر در این حزب نخواهیم ماند».
تازه‌ترین تنش میان جمهوری‌خواهان را در روزهای اخیر شاهد بودیم؛ به‌تازگی «مارجری تیلر گرین»، یکی از نمایندگان جمهوری‌خواهان کنگره، با رد حملات 11 سپتامبر، تیراندازی‌ها در مدارس و خشونت‌های نژادی، به رهبران حزب به دلیل عدم حمایتشان از ترامپ حمله کرد. این اظهارات مقدمه این بحث در میان جمهوری‌خواهان بود که آیا باید به حضور گرین در حزب ادامه داد یا او را اخراج کرد. این بحث همچنان میان جمهوری‌خواهان مطرح است و مخالفان و موافقان زیادی در این مورد بحث کرده‌اند؛ اما پاسخ میچ مک‌کانل، رهبر اقلیت جمهوری‌خواه کنگره که در چهار سال ریاست‌جمهوری ترامپ به‌عنوان رهبر اکثریت جمهوری‌خواه، حمایت‌های گسترده‌ای از ترامپ کرده بود، نشان‌دهنده عمق بحران فعلی در حزب جمهوری‌خواه است. مک‌کانل که پس از حمله آشوبگران حامی ترامپ به انتقاد از او پرداخت، در پاسخ به گرین گفت: «دروغ‌ها و تئوری‌های توطئه برای حزب جمهوری‌خواه و کشور ما مانند سرطان هستند. کسی که می‌گوید شاید در 11 سپتامبر 2001 هیچ هواپیمایی به پنتاگون برخورد نکرده و تیراندازی‌های رخ‌داده در مدارس صحنه‌سازی و از قبل برنامه‌ریزی‌شده هستند و حتی اعتقاد دارد که کلینتون‌ها هواپیمای جان اف کندی جونیور را ساقط کرده‌اند، در جهان واقعی امروز زندگی نمی‌کند». گرین نیز در واکنش به مک‌کانل و با طعنه به عدم حمایت‌های او از ادعاهای ترامپ مبنی بر وقوع تقلب در انتخابات گفت که «سرطان واقعی جمهوری‌خواهانی هستند که تنها شکست‌خوردن با افتخار را آموخته‌اند».
شکاف ایدئولوژیک بین محافظه‌کاران در ماه دسامبر هم مشهود بود. زمانی که ترامپ خواستار بررسی‌های اعطای بسته‌های حمایتی و محرکی بیشتر به‌عنوان بخشی از برنامه خود برای مقابله با ویروس کرونا بود، کنگره اعطای 600 دلار برای اکثر شهروندان آمریکایی را تصویب کرد؛ اما ترامپ گفت که پرداخت‌ها به هر آمریکایی باید دو هزار دلار باشد. میچ مک‌کانل، رهبر وقت اکثریت جمهوری‌خواه سنا، از تصویب پیشنهاد ترامپ خودداری کرد. با این حال طبق نظرسنجی‌ها، 72 درصد از رأی‌دهندگان ترامپ با رئیس‌جمهور سابق آمریکا موافق بودند و رقم 600 دلار را کافی نمی‌دانستند. اختلاف بر سر این رقم میان ترامپ و مک‌کانل باعث شد تصویب این بسته حمایتی در بن‌بست قرار گیرد.
این اختلافات سیاسی در حزب جمهوری‌خواه این سؤال را به وجود آورده است که آیا باید در انتظار انشعاب در حزب جمهوری‌خواه باشیم؟ یک جبهه به ترامپیسم و شعارها و برنامه‌های پوپولیستی پایبند است و جبهه دیگر بر ارزش‌های سنتی محافظه‌کارانه مانند دولت کوچک و کاهش کسری بودجه متمرکز است.
