دو سرعت‌گیر افت بهای فولاد
تعدیل انتظارات تورمی، نبود تقاضای مصرفی و شدت گرفتن سرما مجموع عواملی بودند که باعث شدند تا بهای مقاطع فولادی در بازار آزاد کشور کاهشی شده و بعد از یک ماه و نیم؛ بهای میلگرد باز هم به کانال ۱۱ هزار تومان بازگشت.
در بازار آزاد مقاطع فولادی چه می‌گذرد؟
بازگشت بهای هر کیلوگرم میلگرد به کانال ۱۱ هزار تومان مهم‌ترین اتفاق هفته گذشته در بازار مقاطع فولادی کشور بود. در حالی که بهای هر کیلوگرم میلگرد در آخرین روز معاملات دو هفته قبل یعنی چهارشنبه ۱۴ آبان به ۱۲ هزار و ۶۰۰ تومان رسیده بود، نرخ این محصول در هفته گذشته وارد فاز کاهشی شد و در چهارشنبه ۲۱ آبان به ۱۱ هزار و ۹۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم رسید و به این ترتیب این بازار ظرف مدت یک هفته کاهش ۵/ ۵ درصدی را تجربه کرد. این روند کاهشی دیروز نیز ادامه یافت و هر کیلوگرم میلگرد در بازار آزاد با نرخ ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان معامله شد.
تعدیل انتظارات تورمی مهم‌ترین دلیل روند کاهشی در بهای بسیاری از کالاها در هفته گذشته بود که در این بازار نیز خودنمایی کرد. نرخ ارز در بازار آزاد ظرف هفته گذشته وارد فاز کاهشی شد که این موضوع باعث شد تا نقدینگی از بازارهای کالایی شروع به خارج شدن کند و شاهد افت در قیمت سکه، خودرو و... باشیم. این موضوع بر بازار مقاطع فولادی نیز اثرگذار شد. البته یکی از فعالان بازار آهن و فولاد گفت: میزان کاهش نرخ در بازار مقاطع نسبت به برخی کالاها از جمله خودرو، سکه و... کمتر بود. این موضوع نیز به این علت رخ داد که مقاطع فولادی ظرف هشت ماه ابتدایی امسال نسبت به چنین کالاهایی رشد کمتری را تجربه کرده‌اند؛ چرا که مقاطع فولادی به واقع کالای سرمایه‌ای به‌شمار نمی‌روند و به‌صورت سنتی با تغییرات فصلی و آغاز روزهای سرد سال و افزایش نزولات جوی با کاهش بها روبه‌رو می‌شوند. بنابراین در این مدت این بازارها نقدینگی کمتری را جذب کرده و از همین رو روند کاهشی نیز خواهند داشت. کمتر شدن نرخ مقاطع فولادی در بازار آزاد نسبت به نرخ این محصول در بورس کالا از دیگر اتفاقات جالب توجه در این بازار بود. اگرچه نرخ مقاطع فولادی در رینگ معاملاتی بورس کالا در عرضه هفته گذشته در روز چهارشنبه ۲۱ آبان نسبت به عرضه هفته قبل یعنی چهارشنبه ۱۴ آبان‌ماه کاهش ۲۵۰ تومانی به ازای هر کیلوگرم داشت و به ۱۱ هزار و ۵۰ تومان رسید اما همچنان این بهای پایه تعیین شده از نرخ معاملات بازار آزاد بیشتر بود. با احتساب مالیات ارزش افزوده و کارمزد؛ بهای پایه تعیین شده برای هر کیلوگرم میلگرد از بورس کالا به ۱۲ هزار و ۷۰ تومان می‌رسد که این رقم نسبت به نرخ در بازار آزاد بالاتر است. در واقع در حالی که بازار خود را برای کاهش نرخ بیشتر آماده می‌کند اما بعضا مشاهده شد که قیمت در بورس کالا بیشتر از بازار آزاد بوده که همین موضوع نیز به کاهش حجم معاملات در بورس کالا منجر شده است. این موضوع به این مفهوم است که بهای ارز نیمایی و بالطبع نرخ پایه کالاها در بازار فیزیکی بورس کالا از نوسانات بازار آزاد و انتظارات تورمی جامعه عقب افتاده‌اند. همین موضوع نیز باعث شده تا تقاضا در بازار فیزیکی بورس کالا به کمترین میزان خود برسد و معاملات اندکی در این بازار انجام می‌شود. این نکته را باید جدی گرفت آن‌هم در شرایطی که پتانسیل افت قیمت‌های پایه در بورس کالا وجود دارد و شاید نیاز باشد که در معاملات بورس کالا آزادی عمل بیشتری به نهاد ناظر تفویض شود تا چابکی بیشتری در نوسان قیمت‌های بورس کالا را شاهد باشیم. برای ۱۱۸ هزار تن انواع میلگرد عرضه شده در بازار فیزیکی بورس کالا برای روز چهارشنبه تقاضایی برابر ۱۴ هزار تن در این بازار به ثبت رسید؛ هر چند برخی خریداران این بازار درخصوص روند معاملات این روز به گفتند: همین تقاضای ثبت شده و معاملات صورت گرفته برای خرید محصول از این بازار چندان قابل اتکا نبود. در نهایت حجم معاملات روز چهارشنبه ۵ هزار و ۵۰۰ تن میلگرد بود.
از سرگیری زیرفروشی در بورس کالا
بررسی‌ها از بازار آزاد مقاطع فولادی حاکی از آن است که ایجاد روند نزولی در بازار به زیرفروشی منجر شده است. البته بخشی از این زیرفروشی به خریدهای قبلی و ارزان تجار مربوط می‌شود؛ شدت گرفتن رکود در بازار مصرف و قرارگیری در فصل سرما که باعث می‌شود زنگ‌زدن آهن شدت بگیرد باعث شده تا زیرفروشی در بازار آغاز شود. بسیاری از تجار برای در امان ماندن محصولات موجود در انبار خود از کاهش کیفیت اقدام به فروش محصول با نرخی کمتر از قیمت‌های بازار شده‌اند.
مقاومت بهای شمش مانع کاهش قیمت مقاطع فولادی
این هفته رینگ معاملاتی بورس کالا شاهد عرضه ۱۶۴ هزار تن شمش فولاد با نرخ پایه ۹ هزار و ۷۷۰ تومان بود، که با احتساب مالیات ارزش افزوده و کارمزد ارکان بورس این نرخ پایه برای خریدار به ۱۰ هزار و ۶۰۰ تومان می‌رسید. اگر تولیدکننده مقاطع فولادی این شمش را خریداری و آن را به میلگرد تبدیل کند قیمت فروش این محصول در رینگ بورس کالا باید حداقل ۱۱ هزار و ۶۰۰ تومان و قیمت در بازار آزاد با احتساب مالیات بیش از ۱۲ هزار و ۷۰۰ تومان باشد. بنابراین اگرچه تعدیل انتظارات تورمی، نبود تقاضای مصرفی و فصل سرما باعث شده تا قیمت محصولات فولادی وارد فاز کاهشی شود، اما بهای شمش در بورس کالا سیگنالی مثبت به بازار داده و مقاومت سنگینی در مقابل این افزایش قیمت ایجاد کرده است.
اثرگذاری افزایش ۵/ ۳۱ درصدی نرخ حمل و نقل در بازار مقاطع فولادی
به گفته یکی از اهالی بازار؛ هفته گذشته میزان کرایه حمل و نقل ۵/ ۳۱ درصد افزایش یافت، که این موضوع عاملی در جهت بالا رفتن قیمت تمامی محصولات در بازار کشور می‌شود و بر نرخ مقاطع فولادی نیز اثرگذار خواهد شد. بالا رفتن کرایه‌های حمل و نقل به افزایش هزینه حمل شمش فولاد از انبار فولادسازان به کارخانه نورد منجر شده و قیمت انتقال مقاطع تولیدی به دست مصرف‌کننده را نیز افزایش می‌دهد و به این ترتیب بر قیمت مصرف‌کننده تاثیرگذار خواهد شد.
البته نبود متقاضی مصرفی در بازار مقاطع فولادی که به علت آغاز فصل سرما در کشور شدت گرفته است، باعث شده تا فعلا شاهد اثرگذاری افزایش کرایه حمل و نقل در قیمت محصولات نباشیم، چرا که در همین نرخ‌های فعلی نیز مشتری در بازار وجود ندارد اما پس از آنکه بازار به روند مثبت خود بازگردد باید منتظر تاثیرگذاری رشد کرایه حمل بر نرخ تمام شده مقاطع فولادی بود.
رشد هزینه حمل و نقل یکی از داده‌های اثرگذار بر بازار فولاد است؛ آن هم در شرایطی که هنوز بهای شمش در بورس و بازار از نظر برخی از معامله‌گران و واحدهای نوردی بالاست و همین داده پتانسیل فعالیت‌های آزادانه تجاری و تولیدی را از بسیاری از واحدهای نوردی دریغ داشته است. اما این دو داده در کنار هم موجب شده تا فضا برای افت جدی‌تر قیمت مصنوعات فولادی آماده نباشد آن‌هم در شرایطی که نمی‌توان گفت روند نزولی فعلی استمرار نخواهد یافت. سال‌هاست که هزینه حمل و نقل یکی از ریسک‌های اصلی در صنایع معدنی و فولادی به‌شمار می‌رود و هرچقدر نوسان این نرخ افزایش یابد، به همان میزان بر بازار فولاد اثرگذار است. این نکته را باید بسیار مهم ارزیابی کرد زیرا ریسک جدیدی برای این صنعت محسوب شده و نیاز به تعریف اهرم‌هایی برای پوشش ریسک دارد. به‌صورت دقیق‌تر نمی‌توان گفت که نوسان نرخ در هزینه حمل و نقل وجود نداشته باشد و این یک عرف پذیرفته شده در اقصی نقاط جهان است؛ آن هم در شرایطی که تغییر سریع و شدید این قیمت نیز به هیچ عنوان پسندیده نیست. تعریف ابزارهای مالی در حوزه حمل و نقل جاده‌ای و دریایی در کنار تنوع شیوه‌های حمل و استفاده بیشتر از خط آهن را باید در نظر داشت اگرچه ذات اثرگذاری رشد بهای حمل جاده‌ای به‌عنوان یکی از داده‌های اثرگذار جدید در بازار فولاد به شمار می‌رود.
