منتقد جانسخت پوتین
الکس ناوالنی، منتقد سرشناس ولادیمیر پوتین دیروز با انتشار تصویری از خود در بیمارستانی در برلین اعلام کرد که به کمک پزشکان کاملا بهبود یافته و از بیمارستان مرخص شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، بیمارستانی هم که ناوالنی در آن بستری بود اعلام کرده که به مراقبتهای ویژه از این چهره سیاسی روسیه پایان داده چون شرایط او به اندازه کافی پیشرفت داشته است. ناوالنی یکماه پیش حین سفری داخلی در روسیه بهخاطر چیزی که بعدا گفته شد مسموم کردن عامدانه او بوده از حال رفت و بعدا برای مداوا به آلمان اعزام شد. تیم ناوالنی، مدعی هستند که دولت روسیه به دستور شخص ولادیمیر پوتین سعی در حذف او داشته اما مسکو این ادعا را رد کرده است. نزدیکان ناوالنی گفتهاند که اثر یک عنصر اعصاب را در بطری آب او در هتلی که مستقر بوده پیدا کردهاند. دولت برلین وجود این عنصر اعصاب را تأیید کرده است.
منتقد «دزدان»
هرچند دولت روسیه دخالت در سوءقصد به ناوالنی را رد کرده، اما بهسختی میتوان کسی را در این کشور پیدا کرد که از دشمنی او و پوتین بیخبر باشد. ناوالنی مدتهاست یکی از چهرههای سرشناس منتقد پوتین است و حزب او را جایگاه «دزدان» خوانده. او سیستم مدیریتی پوتین را متهم کرده که «خون روسیه را میمکد» و وعده داده که «دولت فئودال» را از بین ببرد. به لطف او، اعتراضهایی در سراسر روسیه علیه پوتین شکل گرفته اما ناوالنی هرگز نتوانسته بزرگترین رویایش را محقق کند و پوتین را در انتخابات به چالش بکشد. نامزدی او در سال2018 بهدلیل محکومیت بهخاطر ارتشا در یک دادگاه باطل شد. ناوالنی این حکم را بازی کرملین خوانده. او پیش از این هم یکبار دیگر، زمانی که سال گذشته در زندان بود، مسموم شده بود.
بلاگر برجسته
هرچند ناوالنی منتقد سرسخت پوتین است اما درون حلقه مخالفان رئیسجمهور مقتدر روسیه هم منتقدانی دارد. ملیگرایی افراطی ناوالنی یکی از مواردی است که انتقاد زیادی به آن میشود. در سال2014 که پوتین کریمه در اوکراین را به روسیه ضمیمه کرد، ناوالنی گفت که با وجود نقض حقوق بینالمللی، واقعیت این است که حالا کریمه «متعلق به ماست». ناوالنی در سال2008 درپی انتشار مطالبی درباره سوءمدیریت و فساد گسترده در برخی شرکتهای بزرگ دولتی در وبلاگش معروف شد. تاکتیک او این بود که به عنوان سهامدار کوچک وارد شرکتهای بزرگ نفتی، بانکها و شرکتهای زیرنظر وزارتخانهها میشد و سؤالات عجیبی درباره عملکرد مالی آنها و دولت مطرح میکرد.
استفاده از شبکههای اجتماعی برای نشر ایدههایش، نمادی از روش سیاسی اوست؛ ناوالنی با زبانی تند جوانان را مخاطب قرار میدهد و طبقه حاکم وفادار به پوتین را مسخره میکند.
کلاهبرداران و دزدان
ناوالنی در ادامه فعالیتهایش، از مخالف فساد مؤسسات دولتی به مخالف حزب حاکم روسیه، روسیه متحد، تبدیل شد. پیش از انتخابات پارلمانی سال2011 که او در آن نامزد نشده بود، از خوانندگان وبلاگش خواست تا به هر حزبی به جز حزب روسیه متحد رأی بدهند. او این حزب را، حزب کلاهبرداران و دزدان خواند. این تعبیر، حسابی با استقبال مواجه شد. حزب روسیه متحد، با عملکرد ضعیفتر نسبت به گذشته برنده انتخابات شد و اتهامها درباره دستکاری در انتخابات به نفع این حزب، باعث برپایی اعتراض در مسکو و دیگر نقاط روسیه شد. درپی نخستین اعتراض در ابتدای دسامبر2011، ناوالنی دستگیر و 15روز زندانی شد اما انتهای ماه در بزرگترین راهپیمایی اعتراضی در مسکو با حضور 120معترض سخنرانی کرد. وقتی هم در سال2013 بهجرم ارتشا در شهر کروف به 5سال زندان محکوم شد، بسیاری حکم او را سیاسی خواندند. اما او در کمال تعجب از زندان بیرون آمد و تبلیغاتش برای انتخابات شهرداری مسکو را آغاز کرد. او در این انتخابات، با 27درصد آرا بعد از سرگئی سوبیانین متحد پوتین دوم شد. این عملکرد موفقیتی بزرگ تفسیر شد چون او به تلویزیون دولتی دسترسی نداشت و تنها راههای تبلیغاتیاش اینترنت و حضور در میان هوادارانش بود. حکم اولیه او تحت فشار دادگاه اروپایی حقوق بشر توسط دیوان عالی روسیه نقض شد. با این حال در سال2017، او دوباره و این بار به 5سال حبس تعلیقی محکوم شد. او در واکنش به این حکم گفت: این حکم برای این صادرشده که او در انتخابات سال2018 شرکت نکند.
ادامه مبارزه، درون روسیه
هرچند ناوالنی هرگز جایگاه میخائیل خودروفسکی اولیگارش سابق زندانی در روسیه را نداشته، اما این دو همیشه با هم مقایسه میشوند. خودروفسکی یک دهه در زندانهای روسیه بود و وقتی که یک دادگاه او را برای بار دوم به حبس محکوم کرد، حکم حبس بلندمدت او در شب سال نو، زمانی که مردم مشغول تدارک جشن بودند اعلام شد. بر خلاف خودروفسکی، که حالا در سوئیس مستقر شده، ناوالنی وعده داده است که به مبارزهاش درون روسیه ادامه خواهد داد. او که به همراه همسر و دو فرزندش در مسکو زندگی میکند، در سال2017 سهبار بهخاطر برگزاری راهپیماییهای ضددولتی و در سال2018 هم برای مدت کوتاهی بازداشت شد. او در گفتوگو با بیبیسی گفته که بهترین کاری که دولتهای غربی میتوانند برای تحقق عدالت در روسیه انجام دهند، مقابله و سرکوب جریان پولهای کثیف است؛ «میخواهم افرادی که درگیر فساد هستند از ورود به این کشورها منع شوند.» ناوالنی وقتی که در سال2013 زندانی شد، به قاضی دادگاه گفت که میخواهد با همکارانش دولت فئودالی را که در روسیه ساخته شده و همینطور دولتی که 83درصد ثروت ملی را به نیم درصد جامعه سپرده از بین ببرد.
انتقاد از درون حلقه یاران
ناوالنی بارها در جمع ملیگراهای افراطی در روسیه سخنرانی کرده و همین باعث نگرانی لیبرالها شده است. حتی ملیگراها هم وقتی که او یک ترم را در سال2010 در دانشگاه ییل سپری میکرد درباره ارتباطات او با آمریکا ابراز نگرانی کردند. با این حال زمانی که منتقدان دولت رهبر خود را در سال2012 انتخاب میکردند، ناوالنی بالاتر از گری کاسپاروف قهرمان سابق شطرنج برگزیده شد. در خصوص ضمیمه کردن کریمه هم مواضع او برای منتقدان پوتین دردسرساز بوده است. مسئله آینده درباره ناوالنی این است که آیا او فراتر از مرکز شهرهای بزرگ روسیه مانند مسکو هم از حمایت مردمی برخوردار است یا نه؟