جهان بدون آمریکا، مسئله جدید اروپا
صدراعظم آلمان از کشورهای اروپایی خواست به فکر جهان بدون رهبری آمریکا باشند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری, آنگلا مرکل به کشورهای اروپایی در مورد تغییر در وضعیت سیاسی جهان هشدار داده و از آنها خواسته به‌طور جدی درباره واقعیت جدیدی که جهان ما با آن روبه‌روست فکر کنند؛ جهانی که در آن احتمالا آمریکا دیگر نمی‌خواهد رهبر آن باشد.
آنگلا مرکل که به بهانه آغاز دوره ریاست دوساله آلمان بر اتحادیه اروپا با 6روزنامه اروپایی ازجمله روزنامه گاردین انگلیس گفت‌وگو کرده است، موضوع آینده روابط سیاسی میان اروپا و دیگر کشورهای جهان با آمریکا را موضوعی دانسته که نمی‌توان از کنار آن به‌سادگی عبور کرد. او در این گفت‌وگوی تفصیلی که متن آن از سوی گاردین منتشر شده گفته است: «ما با این طرز تفکر بزرگ شده‌ایم که آمریکا همیشه می‌خواهد یک قدرت جهانی باشد، اما اگر این کشور تصمیم گرفته باشد این نقش را کنار بگذارد، ضروری است ما هم در مورد جهان بدون رهبری آمریکا عمیقا فکر کنیم.» صدراعظم آلمان تأکید کرد که کشورهای جهان به‌خصوص اروپایی‌ها باید اولویت‌های خود را براساس این واقعیت تازه، تنظیم کنند.
آنگلا مرکل را اکنون قدرتمندترین رهبر اروپا می‌دانند. صدراعظم 65ساله آلمان، 15سال گذشته را در قدرت بوده و آلمان‌ها بخش مهمی از رشد اقتصادی کشورشان را مدیون سیاست‌های او هستند. مرکل تنها رهبر سیاسی آلمان است که در شرق دیوار برلین به دنیا آمده و بزرگ شده است. شاید به همین دلیل است که او طی تمام سال‌های حضورش در قدرت، بارها اثرگذاری جهانی آمریکا و حمایت این کشور از فروپاشی دیوار برلین و یکپارچه شدن آلمان را ستوده است. در سال2009، زمانی که برای سخنرانی در کنگره آمریکا به واشنگتن سفر کرد، با هیجان خاصی درباره «هدیه وصف‌ناشدنی آزادی» سخن گفت که با فروپاشی دیوار برلین از سوی آمریکا به مردم آلمان اعطا شد. برای او اما سال‌های حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید گویا برگ دیگری از تاریخ روابط آمریکا با اروپا به‌طور کلی و آلمان به‌طور خاص بوده است.
دونالد ترامپ از ابتدای حضورش در قدرت، به منتقد سرسخت اعضای ناتو تبدیل شد و از کشورهای عضو خواست سهم بیشتری از هزینه نظامی این سازمان تقبل کنند. در این میان، اشاره ترامپ بیش از دیگران به آلمان بود که نیروی نظامی منسجم و قدرتمندی ندارد و به همین دلیل برای حفظ امنیت خود به ناتو وابسته است. آلمان، همزمان قوی‌ترین اقتصاد اروپا را هم دارد و به همین دلیل ترامپ از مقام‌های این کشور به‌خاطر عدم‌تامین بودجه لازم در هزینه‌های دفاعی ناتو بارها انتقاد کرده است. رئیس‌جمهور آمریکا به تازگی تصمیم به خروج 9هزار و 500سرباز آمریکایی مستقر در پایگاه‌های نظامی آلمان گرفته است؛ موضوعی که به‌نظر می‌رسد در تغییر دیدگاه مرکل درباره نقش و جایگاه آمریکا در جهان اثرگذار بوده است.
آنگلا مرکل در جریان گفت‌وگو با روزنامه‌های اروپایی تأکید کرد که حضور نظامی آمریکا در اروپا بیش از هر چیز به نفع خود آمریکاست. او گفت: «با حضور سربازان آمریکایی در آلمان، علاوه بر کمک به تقویت سیاست‌های دفاعی آلمان و دیگر کشورهای اروپایی عضو ناتو، از منافع خود آمریکا در منطقه نیز محافظت می‌شود.» مرکل همچنین با اشاره به بودجه دفاعی آلمان گفت: «ما در آلمان می‌دانیم که باید برای مسائل دفاعی خود بیشتر هزینه کنیم؛ در سال‌های اخیر به سمت افزایش بودجه دفاعی گام‌هایی برداشته‌ایم و این مسیر را ادامه می‌دهیم.»
اروپای آلمان؛ اروپای فرانسه
مرکل طی ماه‌های اخیر کمی بدون تعارف با آمریکا روبه‌رو شده اما به‌نظر می‌رسد نگاه او با نگاه فرانسوی‌ها اندکی متفاوت باشد. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه به‌دنبال ایده «استقلال اروپا از آمریکا» است اما مرکل در عین حال که از اروپایی‌ها می‌خواهد به فکر دنیای بعد از آمریکا باشند، همچنان بر همکاری دولت‌های دو سوی آتلانتیک اعتقاد دارد.
مکرون 4ماه قبل در جریان کنفرانس امنیتی مونیخ، از آلمان خواست در کنار فرانسه بایستد و بر حق حاکمیت اروپا در برابر آمریکا پافشاری کند. رئیس‌جمهور فرانسه خواستار تقویت قدرت نظامی اروپا برای حفاظت از خود شد. او در اظهارنظری جنجالی، ناتو را دچار «مرگ مغزی» دانست. مکرون از کشورهای اروپایی خواست از خواب بیدار شوند و به فکر «استقلال استراتژیک» خود باشند. مرکل اما در گفت‌وگوی دیروز خود با روزنامه‌های اروپایی همچنان بر اولویت همکاری با آمریکا تأکید دارد. او گفت: «دنیا را ببینید؛ چین و هند را ببینید؛ هنوز دلایل محکمی وجود دارد که نشان می‌دهد اروپا باید به دفاع مشترک فراآتلانتیکی و چتر امنیتی هسته‌ای مشترک با آمریکا متعهد باشد. البته اروپا باید نسبت به دوران جنگ سرد، سهم بیشتری از مسئولیت را بپذیرد.»
تبعات برگزیت برای انگلیس
گفت‌وگوی مرکل با روزنامه‌های اروپایی موضوع مهم دیگری را هم شامل می‌شود و آن موضوع نام‌آشنای سال‌های اخیر اروپا یعنی برگزیت است. خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، محور مذاکرات متعدد سران کشورهای اروپایی طی سال‌های اخیر بوده است. انگلیس و اتحادیه اروپا پس از 4سال مذاکره همچنان به هیچ توافق مشخصی نرسیده‌‌اند و اکنون آنگلا مرکل می‌گوید که این کشور باید «عواقب» تصمیم نخست‌وزیر خود را بپذیرد.
مرکل از روز چهارشنبه رسما ریاست اتحادیه اروپا را به‌دست می‌گیرد و به همین دلیل نظر او در مورد بحران برگزیت اهمیت ویژه پیدا می‌کند. پیش از بوریس جانسون، ترزا می تلاش بسیار کرد تا جدایی انگلیس از اتحادیه براساس یک توافقنامه مشخص اتفاق بیفتد؛ توافقنامه‌ای که منافع انگلیس را در تجارت با کشورهای عضو اتحادیه اروپا تامین کند. جانسون اما هرآنچه خانم می رشته بود را پنبه کرد. نخست‌وزیر کنونی انگلیس طرفدار خروج بدون توافق است. این در حالی است که مرکل بارها تأکید کرده با یک توافق تجاری میان انگلیس و اتحادیه اروپا موافق است. او اما دیروز در گفت‌وگوی خود اعلام کرد که دیگر در توافق با انگلیس بسته شده است. مرکل گفت: «بهتر است این طرز تفکر را که اتحادیه اروپا باید به فکر منافع انگلیس باشد کنار بگذاریم؛ دولت انگلیس طبق تصمیم بوریس جانسون درباره روابطش با اتحادیه اروپا رفتار خواهد کرد، بنابراین باید تبعاتش را هم بپذیرد.»
