خیز خشونت‌های خانگی در روزهای تعطیلی کلینیک‌های مشاوره!
اختلافات خانوادگی و خشونت خانگی موضوعی است که این روزها بار دیگر با شیوع بیماری کرونا در خور توجه قرار گرفته تا جایی که دبیر کل سازمان ملل متحد از افزایش وحشت‌آور آن در دوران قرنطینه خبر می‌دهد و از همه دولت‌ها می‌خواهد در آیین‌نامه‌های مبارزه با کرونا دستورالعمل‌هایی را هم برای کاهش خشونت علیه زنان اعمال کنند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، فرانسه یکی از کشورهایی است که به دنبال اعمال محدودیت تردد در مجامع و تأکید بر قرنطینه خانگی با افزایش ۳ برابری خشونت‌های خانگی مواجه شده است. در هند هم در همان هفته‌های نخستین قرنطینه خانگی این آمار به دو برابر رسید. برزیل نیز عنوان کرده تقاضا برای کمک در برابر خشونت‌های خانگی، ۴۰ تا ۵۰ درصد افزایش یافته ،اسپانیا کانادا و استرالیا هم از این موضوع در امان نمانده‌اند .چین هم که توانست نفس کرونا را بگیرد، در جشن پیروزی بر کرونا با صف‌های طولانی متقاضیان طلاق مواجه شد. در ایران اما بنا به ادعای مسئولان بهزیستی آمار تماس با اورژانس اجتماعی و اعلام خشونت‌های خانگی تغییر محسوسی نداشته است. هرچند مدیرکل مشاوره و امور روانشناختی بهزیستی از افزایش تماس‌ها با خط مشاوره بهزیستی خبر داده و می‌گوید ۵۰ درصد این تماس‌ها مربوط به کروناست. اما تماس گیرنده‌ها در این ارتباطات از نگرانی‌های خود برای اعضای خانواده و ترس از مرگ سخن می‌گویند. بهزاد وحیدنیا می‌افزاید : روزانه ۴ هزار تماس با خط ۱۴۸۰ مشاوره گرفته می‌شود که بیشتر آنها مربوط به استان‌های تهران و فارس و کمترین مربوط به استان‌های یزد و خراسان جنوبی است.
خانواده‌ها مهارت‌های اجتماعی دوران قرنطینه را نمی‌دانند
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی هم در باره دلیل افزایش تماس‌های مردمی می گوید : در ایام قرنطینه بسیاری از مطب ها و کلینیک های مشاوره تعطیل هستند و این امر باعث شده بسیاری از افرادی که برای حل مشکلات خود نزد مشاور می‌رفتند از این خدمات محروم شوند، به همین دلیل خدمات مشاوره بهزیستی برای کاهش التهابات و استرس‌های ناشی از شیوع بیماری کرونا وظیفه ارائه مشاوره به افراد جامعه را بر عهده گرفته است تا از عوارض ناشی از فشارهای عصبی در جامعه بکاهد. از این رو نمی‌توان گفت که افزایش تماس به معنای افزایش خشونت های خانگی است. قضاوت در مورد این موضوع نیازمند بررسی‌های تخصصی است.
حبیب الله مسعودی فرید می‌افزاید: قرنطینه خانگی همانند شمشیر دو لبه است که هم جنبه های مثبتی مانند امکان ارتباط بیشتر اعضای خانواده با یکدیگر و تحکیم ارتباطات را به همراه دارد و هم می‌تواند به جنبه‌های منفی مانند افزایش تنش در میان اعضای خانواده منجر شود. وی با اشاره به اینکه بسیاری از تماس‌هایی که با خط مشاوره بهزیستی صورت می‌گیرد، به چگونگی برقراری روابط مناسب در میان اعضای خانواده اختصاص دارد، می‌گوید: مهارت های ارتباط مؤثر بین همسران، مدیریت تعارض در خانواده و همچنین مهارت فرزندپروری، موضوع بسیار مهمی است که در همه جای دنیا از جمله ایران باید به آن توجه بیشتری داشت. استرس مشکلات اقتصادی و ترس از بیماری همگی مشکلاتی هستند که در زمان اپیدمی کرونا در میان افراد جامعه دیده می‌شود و تنها کسب مهارت‌های اجتماعی می‌تواند این تهدیدها را به فرصت تبدیل کند. در حقیقت در زمان پسا کرونا باید به تقویت این مهارت‌ها در میان اعضای خانواده توجه بیشتری داشت چرا که در سایه این مهارت‌هاست که می توان شرایط سختی همچون قرنطینه خانگی را به یک فرصت تبدیل کرد.
او در ادامه با تأکید بر فعالیت‌های مستمر و شبانه‌روزی اورژانس اجتماعی اظهار می‌دارد : اورژانس اجتماعی براساس وظایف ذاتی خود یعنی مداخلات مؤثر در موارد همسرآزاری، کودک‌آزاری و ...در این ایام آماده ارائه هرگونه خدمات به خانواده‌هاست. در این رابطه برای گروه‌های پرخطر چندین کانال مجازی و همچنین خط فوریتی ۱۲۳ در نظر گرفته شده و همکاران ما به صورت شبانه روزی آماده گزارش گیری، ارزیابی خطر و ارائه خدمات هستند. آنها به کلیه وسایل و تجهیزات بهداشتی مجهز شده‌اند تا هنگام نیاز به مداخله فوری با وجود ریسک بالا، در محل حادثه حضور پیدا کنند.
وی همچنین به ارسال پیامکی برای افراد جامعه اشاره می‌کند و می گوید: در این پیامک از افراد جامعه خواسته شده در صورت مشاهده یا مواجهه با موارد کودک آزاری و همسرآزاری در ایام کرونا برای دریافت خدمات اجتماعی- روانی به صورت رایگان و شبانه روزی با تلفن ۱۲۳ اورژانس اجتماعی بهزیستی تماس بگیرند. امیدواریم که با اطلاع رسانی و آگاه سازی مردم از بروز هرگونه خشونت خانگی جلوگیری شود و همچنین در صورت بروز این دسته از حوادث از افزایش آسیب های ناشی از آن پیشگیری شود.
بدون آسیب به پسا کرونا برسیم
دکتر محمدرضا خدایی روانپزشک هم با اشاره به دلایل بروز خشونت خانگی در ایام قرنطینه و برقراری طرح فاصله اجتماعی می‌گوید: بروز شرایط جدید در جامعه با توجه به شدت و میزان اثرگذاری آن بر روی جوامع بشری و نحوه و چگونگی پرداختن به آن می‌تواند اثرات متفاوتی به همراه داشته باشد. در شرایط فعلی، بیماری کرونا توانسته روش زندگی جدیدی برای جلوگیری از آسیب های احتمالی و همچنین حفظ بقا به جامعه تحمیل کند هرچند این شیوه زندگی موقتی است اما رفتا‌های خاصی را می‌طلبد. وی می‌افزاید : طرح قرنطینه خانگی و فاصله گذاری اجتماعی در شرایط کنونی موثرترین راه برای ادامه حیات است، هر چند که تاکنون توانسته به بروز برخی مشکلات نیز منجر شود .
چرا که این شیوه نیز مانند هر روش جدیدی در ابتدای اجرایی شدن با مقاومت‌هایی مواجه شد. همانند شوکی که در ابتدا می‌تواند واکنش‌های هیجانی ایجاد کند. وی می‌افزاید: به عبارت دیگر در این شرایط موقت، ارتباط بین افراد خانواده بیشتر شده و آنها ساعات بیشتری را در کنار یکدیگر در خانه حضور دارند. افزایش تعاملات فی مابین اعضای خانواده و کاهش سایر تعاملات اجتماعی به بیشتر شدن تنش‌ها و حتی بروز خشونت خانگی منجر می شود. او در ادامه می گوید :یکی از دلایل مهم افزایش تنش‌ها در این روزها رعایت بیش از حد اصول بهداشتی برای مقابله با بیماری توسط یکی از اعضای خانواده است. رعایت وسواس گونه اصول بهداشتی باعث قهر و خشم سایر افراد خانواده خواهد شد. موضوع بعدی افزایش وظایف یکی از اعضای خانواده است. در حقیقت بی‌عدالتی در توزیع نقش افراد در خانواده یکی از مهمترین علل بروز تنش و استرس در میان اعضای خانواده است. موضوع مسائل اقتصادی و تاثیر آن بر سبک زندگی نیز می‌تواند باعث بروز اختلاف و حتی خشونت‌های خانگی در میان اقشار آسیب پذیر باشد. مردی که درآمدش کم شده و هزینه تهیه وسایل بهداشتی و مواد ضدعفونی کننده نیز بر وی تحمیل شده از آستانه تحمل پایینی برخوردار خواهد بود. در این میان اگر یکی از اعضای خانواده به نوعی مشکوک یا درگیر ابتلا به بیماری کرونا باشد می تواند سطح استرس و اضطراب خانواده و به دنبال آن بروز اختلافات و تنش ها را افزایش دهد.
