نقش کلیدی بورس کالا در تحقق یافتن «جهش تولید»

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از بورس کالا، محمودرضا الهی فرد اظهار داشت: بورس کالا طی چند سال اخیر با عبور از معاملات پرحجم کالاها در بازار فیزیکی، وارد مرحله جدیدی شده است که بنده شک ندارم اگر ابزارهای مالی همچون معاملات آتی و آپشن در حوزه های مختلف تولیدی از جمله کشاورزی به معنای واقعی با حمایت مسوولان معرفی و توسعه یابد، در وهله نخست، کشاورزی ایران نجات پیدا می کند.

وی اظهار داشت: طی سال های اخیر نوسانات شدید قیمتی و عدم اطلاع و نااطمینانی از قیمت ها در آینده منجر شده تا فعالیت های واسطه ای به مراتب سود بالاتری از تولید داشته باشد که متاسفانه در برهه هایی حذف شماری از تولیدکنندگان و تشدید نوسانات قیمتی نیز تجربه شد.

الهی فرد با تاکید بر اینکه نوسانات قیمت و نداشتن اطمینان نسبت به آینده در همه حوزه های تولیدی هم به تولیدکننده و هم به مصرف کننده صدمه می زند، عنوان کرد: اگر ابزارهای مالی بازار سرمایه به خصوص بورس کالا در میان فعالان صنعت رواج پیدا کند، تولیدکننده به دلیل قابلیت پوشش ریسک ابزارهای مالی، هم از قیمت های آینده اطمینان پیدا می کند و هم می تواند برای تولید برنامه ریزی مناسبی داشته باشد.

این کارشناس بازار سرمایه به توسعه بورس کالا در سال های اخیر اشاره کرد و گفت: امروز با گذشته ۱۶ سال از راه اندازی بورس فلزات (نخستین بورس کالایی کشور)، بورس کالا در زمینه کشف قیمت کالاها یک مرجع تعیین کننده شده است. از آن زمان تاکنون پیشرفت های بورس کالا از بعد کمی و کیفی قابل مقایسه با همین چند سال قبل نیست. فکر کنید در ابتدای راه اندازی بورس فلزات، کارگزاری ما با ارزش معاملات ۲ تا ۳ هزار میلیارد تومان بالای ۵۰ درصد حجم بازار را داشت، اما در حال حاضر می بینید که با ۱۵ هزار میلیارد تومان ارزش معاملاتی، سهم کمتر از ۱۰ درصدی از کل ارزش معاملات را در اختیار دارد.

الهی فرد افزود: از جنبه کیفی نیز برای مثال در گذشته تمام معاملات با حضور ناظر بود، ولی امروز معاملات به صورت الکترونیکی انجام می شود که البته این مورد تنها گوشه ای از پیشرفت های چشمگیر بورس کالا بوده است.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: تجربیات بازارهای مالی و بورس های کالایی دنیا به ما می گوید که بورس کالای ایران نیز پتانسیل بسیار بالایی برای تحقق اهداف اقتصادی را دارد. در این زمینه باید تاکید کنم که اگر معاملات آتی و آپشن که قراردادهایی موکول به آینده با قابلیت پوشش ریسک هستند اگر با همراهی و استقبال فعالان صنایع توسعه یابد، با سرعت بالایی به بورس های دنیا نزدیک می شویم و بسیاری از مشکلات امروز نیز برای بخش های تولیدی کنار می رود.

او گفت: ابزارهای مشتقه بورس کالا که در خصوص کالاهایی همچون سکه طلا، زعفران، زیره و پسته به کار گرفته شده در خصوص سایر محصولات کشاورزی و انواع محصولات فلزی، معدنی، پتروشیمی و نفتی جای کار دارد که به همین دلیل پیش بینی می شود در آینده شاهد وسعت معاملات بورس کالا به خصوص در حوزه ابزارهای مالی با ورود محصولات شرکت های بزرگ و کوچک کشور در قراردادهای آتی و آپشن باشیم.

نگاه دولتی به اقتصاد از موانع جهش تولید

الهی فرد در بخش دیگر نگاه دولتی به اقتصاد را یکی از موانع در مسیر جهش تولید عنوان می کند.

به گفته وی، نگاه دولتی به اقتصاد که نمونه آن را در تثبیت قیمت برخی کالاها مشاهده کردیم یکی از مواردی است که موجب دلسردی تولیدکنندگان می شود. در این حوزه باید با اطلاع رسانی در خصوص عواقب قیمت گذاری کالاها مدام به مسوولان گزارش داد که وقتی ارزش واقعی یک کالا ۵ هزار تومان است، ولی آن را سه هزار تومان در بازار می فروشیم هیچ حمایتی از مصرف کننده و تولیدکننده صورت نمی گیرد؛ بلکه تنها به التهاب بازار دامن زده می شود و به طور قطع پس از مدتی قیمت کالا به ارزش واقعی خود برمی گردد.

این کارشناس بازار سرمایه می گوید که باید قوانین در حوزه اقتصاد به گونه ای باشد که حتی در شرایط بحرانی هم کارآمد بوده و دستخوش تغییرات نشود. شاید بتوان در حوزه قیمت کالاها نیز به دولت این پیشنهاد را ارایه کرد که اگر می خواهید از مصرف کننده حمایت کنید اجازه دهید قیمت ها در بازار براساس مکانیسم عرضه و تقاضا، واقعی شود و سپس یارانه و سوبسید موردنظر خود را به صورت مستقیم به مصرف کننده پرداخت کنید.

وی در پایان اظهار داشت که بهره گیری از ظرفیت های بازار سرمایه از جمله عرضه کالاها در بازار فیزیکی و توسعه ابزارهای مالی بورس کالا در کنار نگاه کارشناسی به مسایلی همچون قیمت کالاها می تواند زمینه جهش تولید در سال ۹۹ را فراهم آورد.