شهرهای جدید چه بود، چه شد و چه نشد

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، عملکرد شهرهای جدید به عنوان یک مجموعه دولتی در سال ۱۳۹۸ با چالش هایی همراه بود که شاید خشکی منابع دولتی مهمترین عامل ناکامی ها باشد. قرار بود کل مسکن مهر پرند در نیمه اول سال ۹۸ تمام شود که نشد، قرار بود کل واحدهای بدون معارض مسکن مهر پردیس تا پایان سال ۱۳۹۸ به اتمام برسد که نشد، قرار بود مترو پرند وارد فاز اجرایی شود که نشد. چند «نشد» دیگر هم در این بین بود اما در سوی دیگر اقدامات خوبی به انجام رسید.

تحقق آرزوی دیرینه هشتگردی ها برای مترو دار شدن و رساندن برخی از پروژه های طرح اقدام ملی مسکن در شهرهای جدید به پیشرفت حدود ۵۰ درصد از جمله نقاط مثبت است. پروژه های زیربنایی و تکمیل واحد های مسکونی در پردیس هم پس از چند سال کندی، سرعت گرفت. هر چند از ۸۲ هزار واحد هنوز ۳۵ هزار تای آن تحویل نشده است.

شهرهای جدید برای آنکه واقعاً شهر شوند احتیاج به مدرسه و مسجد و درمانگاه و پارک و فروشگاه و ... داشتند که در سال ۱۳۹۸ بخشی از از کاستی ها جبران شد. در یک سال گذشته ۸۱ پروژه به ارزش ۳۳۳ میلیارد تومان در شهرهای جدید احداث شده که ۵۲ مورد افتتاح و ۲۹ مورد آماده بهره برداری است.

شهرهای اطراف تهران کم‌کم دارند جان می‌گیرند

پردیس، پرند و هشتگرد به تدریج در حال رونق گرفتن هستند. در پردیس از ۸۲ هزار واحد مسکن مهر بیش از ۴۵ هزار تحویل شده و با توجه به جهش قیمت مسکن در تهران بسیاری از متقاضیان در حال کوچ به این شهر هستند. مدیرعامل عمران این شهر می‌گوید: در پردیس روزانه ۲۰۰ واحد به متقاضیان تحویل داده می شود.

در شهر جدید پرند از ۹۶ هزار واحد اولیه که به دلیل نبود متقاضی حالا به ۹۰ هزار رسیده ۷۰ هزار واحد تحویل و ۲۰ هزار باقی ماند. یادمان هست که قرار بود پرونده مسکن مهر پرند در نیمه اول ۱۳۹۸ بسته شود اما کمبود منابع دولتی از یک طرف، کمبود انشعابات و خلف وعده بعضی دلالان که هرکدام در پرند چندین واحد خریده‌اند در پرداخت آورده باعث شد این وعده به سال ۱۳۹۹ اهاله شود.

سال ۱۳۹۸ بنا به گفته محسن وطن خواهی - مدیرعامل عمران پرند - آسفالت بسیاری از معابر به اتمام رسید، کمربند شمالی که سالها مردم منتظرش بودند دو بانده شد و ۶.۵ میلیارد تومان به مترو اختصاص یافت. البته برای آغاز عملیات اجرایی مترو ۱۵۰ میلیارد تومان بودجه نیاز است.

در هشتگرد هم که ۳۵ هزار واحد مسکن مهر در برنامه شرکت عمران است تاکنون ۲۱ هزار واحد تحویل شده و مسعود حق لطفی - مدیرعامل عمران هشتگرد - قول داده که ۱۴ هزار واحد نیز تا پایان فروردین  ۱۳۹۹ تحویل داده شود.

شرکت عمران شهرهای جدید در این سه شهر با چالش بیشتری مواجه است و در سایر مناطق کشور، عمده واحدها به متقاضیان موثر تحویل شده است.

به طور کلی ۳۶۰ هزار واحد مسکن مهر در شهرهای جدید قرار دارد که تاکنون ۳۳۵ هزار و  ۱۳۹ واحد به مرحله اتمام نازک کاری، ۲۶۱ هزار و ۷۵۹ واحد به مرحله تحویل و ۲۴۸ هزار واحد به مرحله فروش اقساطی رسیده است. یعنی حدود ۹۸ هزار واحد هنوز تحویل نشده که عمدتاً در سه شهر مذکور قرار دارند. البته ۱۵ هزار واحد در پردیس، ۱۳ هزار واحد در پرند و ۱۴ هزار واحد در هشتگرد آماده افتتاح است.

همچنین بنا به گفته حبیب الله طاهرخانی _ مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید - به جز شهر پردیس، حدود ۹ هزار واحد مسکن مهر آماده بهره برداری و تحویل به متقاضیان است که با توجه به شیوع ویروس کرونا افتتاح آنها به-زمان دیگری موکول شده است.

هنوز مسکن مهر به اتمام نرسیده، شهرهای جدید درگیر پروژه ای دیگر با عنوان طرح اقدام ملی مسکن شده است. از ۴۰۰ هزار واحد برنامه ریزی شده در وزارت راه و شهرسازی ۲۰۰ هزار واحد به عهده شرکت عمران شهرهای جدید گذاشته شده و از دی ماه ۱۳۹۷ در بعضی مناطق کلنگ خورده است. از این تعداد ۷۰ هزار واحد از نوع ثبت نامی و مابقی از طریق پروژه های مشارکتی با بخش خصوصی پیش می رود که بر اساس شنیده ها در برخی از پروژه ها پیشرفت به بالای ۵۰ درصد رسیده اما هنوز آمار رسمی در این زمینه ارائه نشده است.

طلسم مترو هشتگرد شکست

سال ۱۳۹۸ بالاخره مترو گلشهر - هشتگرد پس از ۱۱ سال انتظار، توسط حسن روحانی، رئیس جمهوری دولت دوازدهم افتتاح شد. سالها بود که این پروژه به پیشرفت حدود ۹۰ درصد رسیده بود اما وزارت راه و شهرسازی در بحث سیگنالینگ دچار مشکلاتی بود تا اینکه سرانجام مشکلات رفع شد و مترو به هشتگرد رسید. البته فعلا قطار روزی چهار بار به هشتگرد می رود اما قرار است توسط شرکت بهره برداری مترو تهران، در آینده ظرفیت ناوگان مترو هشتگرد افزایش پیدا کند.

امضای تفاهم نامه مترو پردیس

بحث اتصال پردیس به خطوط مترو تهران، چند سالی است که مطرح شده اما مجلس آغاز اجرای این طرح را منوط به اتمام مترو هشتگرد کرده بود. بالاخره روز ۱۳ اسفند ماه ۱۳۹۸ تفاهم نامه عملیات اجرایی مترو پردیس به امضای حبیب الله طاهرخانی، مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید و سعید محمد، فرمانده قرارگاه خاتم الانبیا رسید. ۷۰ درصد منابع این پروژه توسط وزارت راه و شهرسازی و ۳۰ درصد توسط قرارگاه خاتم تامین می شود و زمان تکمیل طرح نیز پنج ساله است.

کرونا به شهرهای جدید هم زد

سال ۱۳۹۸ در بسیاری از شهرهای جدید روند تحویل واحدهای مسکونی ادامه پیدا کرد. در بعضی شهرها افتتاحات رسمی انجام می شود و در بعضی دیگر تحویل واحدها بدون افتتاح در حال انجام است. اما در اسفند ماه همزمان با شیوع ویروس کرونا، ابتدا کارگزاری های مسکن مهر خلوت و سپس به طور کامل تعطیل شد. با این حال طاهرخانی تاکید کرد که با وجود شرایط فعلی، امور خدمات رسانی در شهرهای جدید اعم از انتخاب واحد، چاپ و تحویل قرارداد، واگذاری عرصه، فرایند نقل و انتقال، صدور کارت، تحویل قرارداد، درخواست مراجعه حضوری به کارگزاری، نوبت دهی اینترنتی برای ملاقات با مدیر عامل شرکت و گزارش پیشرفت فیزیکی پروژه به هیچ وجه متوقف نشده و از طریق سامانه های اینترنتی در حال انجام است.

شهر تیس در مکران کلنگ خورد

با وجود آن که حدود ۱۷ سال است هیچ شهر جدیدی احداث نشده ۱۴ آذرماه امسال عملیات اجرایی شهر جدید تیس در منطقه مکران آغاز شد. با توجه به ظرفیت اقتصادی منطقه مکران، در بحث گردشگری و بخصوص توسعه ترانزیت دریایی و ریلی، لزوم توجه به این منطقه مغفول مانده همواره مورد تاکید کارشناسان اقتصادی است. بر این اساس باید برای سرریز جمعیتی و ایجاد شهرهای مدرن تمهیداتی اندیشیده شود.

مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید در آیین آغاز عملیات عمرانی شهر جدید "تیس" این شهر را پرچمدار نسل نو شهرهای جدید در کشور خواند.

پیش‌بینی سکونت ۴ میلیون نفر در ۱۷ شهر جدید

اگر بخواهیم عملکرد شرکت عمران شهرهای جدید را در سال ۱۳۹۸ بررسی کنیم باید بگویم با وجود اقدامات انجام شده، کاستی‌هایی وجود دارد. قرار است در ۱۷ شهر جدید فعال حدود ۴ میلیون نفر ساکن شوند پیش‌بینی می‌شود تا سال ۱۴۰۰ جمعیت شهرهای جدید به ۲.۵ میلیون نفر برسد. هشت شهر جدید نیز در دست مطالعه است. جدا از هزینه ساخت واحدهای مسکونی، قطعا جمعیت ساکن در این شهرها برای سکونت بدون دغدغه به خدمات زیربنایی و روبنایی نیاز دارد که همت بیش از پیش دولت‌ها را می طلبد.