کرونا در کمین کودکان زباله‌گرد
هنوز هم سرش را در سطل زباله آهنی و سیاه فرو می‌برد. هنوز هم قدش به سطل نمی‌رسد. بوی تعفن می‌زند زیر بینی‌اش... با اینکه بیش از یک هفته از اعلام رسمی شیوع کرونا در تهران می‌گذرد و درحالی‌که در شهر برخی مردم با ماسک، برخی با دستکش و... در حال عبور هستند او همچنان بدون ماسک و دستکش چه برسد به ژل ضدعفونی کننده، کنار سطل‌های زباله ایستاده و برای ادامه زندگی سیاه، زباله‌های ما را می‌کاود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری؛ طبق گفته کارشناسان بیش از 10هزار کودک کار در تهران وجود دارند که در معرض ابتلا به ویروس کرونا هستند و بیشترین مخاطرات این ویروس برای کودکان کار زباله‌گرد است. کودکانی که سلامتی‌شان را برای یک تکه نان به کرونا تقدیم می‌کنند و این‌بار اگر بی‌تفاوت از کنار آنها بگذریم، بی‌شک سلامت شهر را هم با خود خواهند برد... طبق گزارش کنوانسیون سازمان جهانی حقوق کودک، کودکان حق دارند در دوران کودکی از خوشبختی و رفاه برخوردار باشند. آنها حق دارند از امکانات بهداشتی و درمان استفاده کنند و... ولی این روزها با شیوع ویروس کرونا در شهر وضعیت برخی کودکان کار به‌ویژه زباله‌گردها روایت دیگری دارد. در این‌باره با کارشناسان و مدیران شهری گفت‌‌وگو کردیم تا هم از اقدامات نظارتی و پیشگیرانه برای جلوگیری از آلوده شدن کودکان کار و دامن زدن به شیوع ویروس کرونا با خبر شویم و هم از بایدهای این مسئله کسب اطلاع کنیم.
مردم یاری‌رسان شهرداری باشند
دیروز فیلمی در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌شد که از حضور اعضای جمعیت امام علی در کارگاه‌های تفکیک زباله در شهر کرج و توزیع بسته‌های بهداشتی و تغذیه در میان کودکان و نوجوانان کار حکایت داشت. در این کارگاه‌ها دستکش‌ها، ماسک و وسایل ضدعفونی بین افراد حاضر توزیع می‌شود و راهنمایی‌های بهداشتی برای پیشگیری از ابتلا به کرونا صورت می‌گیرد. این اقدام ظرفیت نهادهای غیردولتی جامعه امروز را نشان می‌دهد. این در حالی است که شهرداری تهران نیز از شهروندان درخواست کرده تا در راه جلوگیری از سوءاستفاده برخی پیمانکاران در بهره‌گیری از کودکان زباله‌گرد، یاری‌رسان باشند. در این راستا مردم می‌توانند در صورت مشاهده هرگونه تخلف از سوی پیمانکاران و فعالیت کودکان و نوجوانان زباله‌گرد مراتب را از طریق سامانه 137 اطلاع دهند.
چاره کار، جمع‌آوری کودکان کار نیست
فاطمه قاسم‌زاده، رئیس هیأت مدیره شبکه یاری کودکان کار:
کودکان کار اطلاعاتی از ویروس کرونا ندارند. حتی برخی از آنها شنیده‌اند که ویروس کرونا اثری روی کودکان ندارد. بنابراین خود را در معرض ویروس قرار می‌دهند. درحالی‌که کودکان کار شرایط زندگی و تغذیه مناسبی ندارند. بنابراین سیستم ایمنی آنها با کودکان عادی فرق می‌کند و اتفاقا به‌علت سیستم ایمنی پایین، بیشتر در معرض ویروس قرار دارند. آنها سر چهارراه‌ها، کارگاه‌ها، مترو، اتوبوس، محل‌های شلوغ و پر رفت وآمد حضور دارند. همین آمار ابتلایشان به ویروس را به طرز وحشتناکی بالا می‌برد و کودکان زباله‌گرد در این میان با بیشترین آسیب روبه‌رو هستند. ولی به کارشان ادامه می‌دهند. چون مجبور هستند برای تامین معاش خود و خانواده‌شان کار کنند. اکنون 40انجمن تحت پوشش شبکه ما هستند و تعداد 16هزار و 320هزار کودک کار را در تهران و شهرستان‌ها را پوشش می‌دهند؛ از این تعداد بیش از 10هزارکودک کار متعلق به تهران هستند، ولی این آمار فقط مربوط به کودکانی است که تحت پوشش انجمن هستند و آمارهای واقعی نشان می‌دهد که بیش از اینها (ده‌ها هزار) کودک در تهران کار می‌کنند. ما در انجمن‌ها به‌علت کرونا مراکز را تعطیل کردیم. سعی کردیم آموزش و ارتباط با این کودکان را از طریق فضای مجازی داشته باشیم، ولی تکلیف کودکانی که زیر پوشش انجمن‌ها نیستند و تعدادشان هم زیاد است، چه می‌شود؟ امکان خیلی زیاد وجود دارد که بسیاری از آنها دچار بیماری کرونا شوند و در هیچ کجا هم به ثبت نمی‌رسد. درباره کودکان زباله‌گرد حجم زباله‌ها با شیوع ویروس در شهر بیشتر شده است. اغلب کودکان زباله‌گرد برای پیمانکاران کار می‌کنند و تاکنون هیچ تمهیداتی برای این کودکان مانند ارائه بسته‌های بهداشتی یا آموزش انجام نشده است. مدتی می‌شود برخی از آنها را از سطح شهر جمع‌آوری می‌کنند، ولی این راهکار نیست. چون دوباره برای تامین معاش به شهر باز می‌گردند. تهیه بسته‌های معیشتی در زمان بحران کرونا برای این کودکان می‌تواند راهکاری در زمان بحران باشد.
تفکیک توسط پیمانکاران متوقف شود
مهرداد کتال محسنی، معاون اداره‌کل محیط‌زیست استان تهران :
ضوابط و مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی، در مراکز درمانی به ۴ دسته پسماندهای عادی، عفونی، تیز و برنده و شیمیایی و دارویی تقسیم می‌شوند که پسماندهای آلوده به ویروس کرونا، جزو پسماندهای عفونی هستند. با توجه به قدرت بالای انتشار و زمان زنده ماندن ویروس، علاوه بر اعمال دقیق ضوابط موجود، تمهیدات کنترلی دیگر نیز باید اندیشیده شود؛ چراکه در جبهه نخست فعالیت، کارگران و از آن مهم‌تر نوجوانان زباله‌گرد در معرض خطر جدی قرار دارند. متأسفانه برخی از پیمانکاران برای منافع مالی خود، سلامت کودکان کار را نادیده می‌‌گیرند. از این‌رو جلسه‌ای با حضور دانشگاه‌های علوم پزشکی استان، سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران و اداره کل محیط‌زیست تهران تشکیل شد. بر این اساس مقرر شد در شرایط فعلی ضمن پیگیری تدوین ضوابط و معیارهای جدید مربوط به شرایط اپیدمی، تمامی مراکز درمانی با اعمال دقیق ضوابط، بسته بندی پسماندهای عفونی را به‌صورت 3 لایه و حداقل 2 لایه، انجام و سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران، نیز درکنار اتخاذ تمهیدات لازم برای گندزدایی خودروهای حامل پسماندهای آلوده به ویروس کرونا، ناوگان ویژه و مجزایی را برای حمل‌ونقل پسماندهای بیمارستان‌های معین منتخب تجهیز کند و تمام پسماندهای این بیمارستان‌ها با توجه به ریسک انتشار ویروس کرونا در قالب پسماند عفونی و با ناوگان واحد منتقل شوند. با توجه به دوره کمون این بیماری و مشخص نبودن ناقلین و غیرناقلین از یک طرف و امکان پرستاری و قرنطینه تعدادی از مبتلایان در خانه، تمهیدات حفاظتی لازم برای پسماندهای تولیدی ازجمله ماسک، دستکش و...، الزامی است. همچنین باید موضوع تفکیک از مخازن پسماندهای شهری توسط کارگران و عوامل اجرایی پیمانکاران، متوقف شود. در این میان دستگاه‌های نظارتی روی موضوع پسماند باید بیش از پیش فعال شوند تا از به‌کارگیری کودکان کار توسط پیمانکاران در این روزها جلوگیری شود.
افزایش دفع پسماند تفکیک نشده
صدرالدین علیپور، مدیرعامل سازمان پسماند:
بنا به تجربیاتی که در چین هست و کار‌هایی که آنها انجام داده‌اند، دیدیم که آنها در چنین شرایطی پسماند خانگی را تفکیک نمی‌کنند زیرا امکان مخلوط شدن آن با پسماند عفونی که در خانه‌ها تولید می‌شود یا ماسک‌ها و دستکش‌ها وجود دارد. ما به مناطق ابلاغ کردیم که تفکیک در مخازن متوقف شود. در این بین، در سطح مخازن نیازمند کمک نیروی انتظامی و دادستان هستیم تا در سطح شهر در این مدت زباله‌گردی نداشته باشیم. اکنون تفکیک پسماند خشک هم در مخازن و هم در آرادکوه انجام نمی‌شود و همه پسماند‌ها برای دفع فرستاده می‌شود که کار سنگینی است. ما قبلا دفع را با تلاش بسیار به 2هزار تن در روز رساندیم و حالا باید بیش از 6هزار تن پسماند را دفن کنیم که هم به لحاظ ماشین‌آلات و هم نیروی انسانی و پشتیبانی لازم کار سنگینی است. در زمینه پسماند پزشکی هم تلاش کردیم ناوگان را افزایش دهیم تا در زمان‌های کمتری این پسماند را جمع‌آوری کنیم و برای بیمارستان‌هایی که ایزوله و مخصوص بیماران مشکوک به کرونا هستند؛ هم ماشین‌آلات جداگانه اختصاص داده شده و هم در مرکز دفن با عمق بیشتر و با آهک‌پاشی بیشتر در قسمت جداگانه‌ای انجام می‌شود. پیگیر هستیم که اگر این شرایط ادامه داشت بخشی از پروژه زباله‌سوز را با تغییراتی به زباله‌های پزشکی اختصاص دهیم. هم با سازمان بهداشت جهانی و هم با چین مکاتباتی داشتیم و به‌طور کلی درباره پسماند خشک و اقداماتی که برای تفکیک آن انجام می‌دادیم پیگیر پروتکل‌های وزارت بهداشت هستیم اما دستورالعمل جدیدی به ما ارائه نکردند. کارگرانی که در حوزه خدمات شهری کار می‌کنند باید از حداکثر امکانات مراقبتی برخوردار باشند و در این خصوص در مناطق هم پیگیری می‌کنیم که سلامت پاکبانان به‌عنوان کسانی که بیشترین مواجهه را با آلودگی‌های ناشی از این بیماری در معابر دارند، کنترل شود.
