موج مردمی مبارزه با کرونا
در روزهایی که جدیدترین گونه از سلسله ویروسهای تاجدار کرونا، دنیا را درنوردیده و در ایران هم با سرعت باد، از شهری به شهر دیگر میرود، افکار عمومی حتی بیش از دنیای واقعیت، متاثر از شیوع اپیدمیک این نوع بیماری است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری؛ از زمان اعلام رسمی نخستین مورد ابتلا به کرونا در شهر قم تا امروز که از گسترش ویروس به 13استان کشور خبر دادهاند، زمان زیادی نگذشته اما در همین زمان کوتاه، کرونا به دغدغه اصلی ذهنی مردم تبدیل شده و در کوچه و بازار و فضای مجازی همه درباره آن حرف میزنند.این گفتوگوها طیف متنوعی از موضوعات را در برمیگیرد؛ از انعکاس اخبار مربوطه و نکات آموزشی و انتقاد از روند مدیریت بحران کرونا گرفته تا شایعهسازی و حتی بذلهگویی با موضوع این ویروس. از خلال این گفتوگوها و سایر مشاهدات از مواجهه مردم با پدیده کرونا، چنین برمیآید که ایرانیان نهتنها تسلیم کرونا نشدهاند، بلکه حتی با یک همیاری جمعی، تلاش میکنند، نقاط ضعف عملکرد دستگاههای رسمی در موضوع مدیریت بحران کرونا را بپوشانند؛ آنچه در ادامه میخوانید، گزارش اجمالی از اقدامات مردم و کیفیت مواجهه آنها با ویروس کروناست.
سیمای شهر
اگرچه کمیابی و نایابی ماسک، ژل ضدعفونیکننده و الکل در روزهای گذشته نقل محافل خبری و رسانههای اجتماعی بوده اما سیمای شهر نشان از این دارد که بسیاری از مردم مسئله کرونا را جدی گرفتهاند و به هر زحمتی که شده، سعی کردهاند این اقلام را تهیه کنند. این روزها در خیابانهای شهر تعدد مردم ماسک بهصورت، توجه هر رهگذری را جلب میکند. استفاده از دستکش بهویژه در میان فروشندگان و افرادی که در مراوده مستمر با دیگران هستند، باب شده و اغلب افراد ضدعفونی کردن دست و لوازم شخصیشان را با جدیت انجام میدهند. شست وشوی مکرر دست و صورت و رعایت نکات بهداشتی در ادارات دولتی و اماکن عمومی مورد توجه واقع شده و متصدیان شرکتهای بخش خصوصی طیف متنوعی از تصمیمات را برای مقابله با کرونا اجرایی کردهاند. راهکارهای خانگی برای تقویت سیستم ایمنی بدن از جمله مصرف مواد غذایی دارای ویتامین C بهقدری پررونق است که اقلامی همچون لیموترش و سیر در تهران قیمت فضایی پیدا کردهاند. اقداماتی همچون تعطیلی موقت شرکت و فراهم کردن امکان دورکاری یا توقف فعالیت دستگاههای ساعتزنی و آسانسورها و رستورانهای شرکتها و ادارات از جمله این تصمیمات بوده که در روزهای گذشته در شبکههای اجتماعی منتشر شده است. علاوه بر این، مقابله با کرونا دغدغه فعالان کسبوکارهای خصوصی و اماکن خدماتی نیز بوده است؛ از آن جمله، بعضی از رستورانداران راسا خدماتدهی به مشتریان را بهدلیل شیوع ویروس کرونا موقتا متوقف کردهاند، برخی دیگر نیز از رعایت نکات بهداشتی و پیشگیرانه خبر میدهند.
ابتکارات ایرانی در نبرد با کرونا
آقای سنجابی از معلمان شهرستان رباطکریم در حومه تهران است. در روزهایی که مدارس کشور بهدلیل کرونا تعطیل شده، او چند گروه تلگرامی به راه انداخته و برای جبران عقبماندگی درسی دانشآموزانش، کلاسهایش را در پلتفرم تلگرام برگزار میکند. او همکارانش را نیز به برگزاری کلاسهای مجازی ترغیب کرده؛ بهطوری که یک حرکت خودجوش جمعی در میان معلمان رباط کریم، برای برگزاری کلاسهای مجازی به راه افتاده است. آنها میخواهند به این روش، جلوی آسیب مضاعف به فرایند آموزش دانشآموزان را -که امسال مکررا بهدلیل آلودگی هوا و دلایل دیگر لطمه خورده- بگیرند و دغدغه ذهنی والدین دانشآموزان را در این زمینه برطرف کنند. آنها برای تدریس در تلگرام محتوای اختصاصی تولید میکنند، جلسات پرسش و پاسخ و حل مسئله برگزار میکنند و برای ترغیب دانشآموزان به حضور در این کلاسها حتی حضور و غیاب هم میکنند.
اقدام معلمان رباطکریمی البته تنها یکی از ابتکاراتی است که این روزها از هموطنانمان در مواجهه با کرونا سرزده است. در شرایطی که صداوسیما و دستگاههای متولی مدیریت بحران، بهدلیل ضعف در اطلاعرسانی فراگیر و تولید محتوای مناسب آموزشی مورد انتقاد افکار عمومی قرار دارند، گروههای خانوادگی در پیامرسانهای تلگرام و واتساپ به کانون تولید و انتشار محتوای آموزشی و خبری تبدیل شده و در این فرایند، افراد زیادی از پرسنل حرفهای حوزه بهداشت و درمان نیز مشارکت فعالانه دارند. مطالب آموزشی برای پیشگیری و درمان عمدتا توسط پزشکان یا کادرهای بیمارستانی تولید و سپس با سرعت بسیار بالایی بین کاربران شبکههای اجتماعی همخوان میشود. در این فضا برخی افراد ازجمله دانشجویان یا پزشکان ساکن شرق آسیا، به چهرههای پرمراجعه شبکههای اجتماعی تبدیل شدهاند.
علاوه بر خلأ اطلاعرسانی، مردم به نوبهخود تلاش کردهاند کمبود اقلام بهداشتی پیشگیری از کرونا را که در بازار نایاب شده پوشش دهند. در همین راستا ویدئوها و مطالب زیادی درباره نحوه درست کردن محلولهای ضدعفونیکننده خانگی و دوخت ماسکهای قابل شستوشوی دستساز منتشر شده است. انتشار ویدئو از سوی برخی افراد مبتلا به کرونا ازجمله پزشکی که جزء نخستین مبتلایان کرونا در کشور بود و اعلام خبر بهبودی، از دیگر اتفاقات امیدوارکننده در فضای شبکههای اجتماعی بوده است.
موج حمایت از سربازان جنگ کرونا
در روزهایی که کشور درگیر جنگ تمام عیار با کروناست، پرسنل سیستم بهداشت و درمان ازجمله پزشکان، پرستاران و کادرهای بیمارستانی در خط مقدم این جنگ هستند و این فداکاری، از نگاه مردم در شبکههای اجتماعی پنهان نمانده است. طی روزهای گذشته، جریان نسبتا فراگیری در شبکههای اجتماعی برای تشکر و قدردانی از فعالان نظام سلامت شکل گرفته و مردم تلاش میکنند به این هموطنان زحمتکش بگویند قدر زحمات و فداکاریهای آنان را میدانند و میفهمند آنها در چه شرایط پرخطری از سلامت جامعه حراست میکنند. این جریان بهویژه در شبکه اجتماعی اینستاگرام پررنگ بوده و مردم با انتشار عکسهایی از پزشکان و پرستاران، از آنها تشکر کردند.
سلبریتیهای روزهای کرونایی
اگرچه در روزهای گذشته خبرهای زیادی از احتکار اقلام بهداشتی پیشگیری از بیماری کرونا یا گرانفروشی این اقلام منتشر شده اما در سوی مقابل، برخی چهرهها نیز بودند که با اقدامات عامالمنفعه برای مبارزه با کرونا به سلبریتی روزهای کرونایی در شبکههای اجتماعی تبدیل شدند. مردی که در بازار اردبیل ماسک رایگان توزیع میکرد، مرد دیگری که همین کار را در تیراژ وسیعتر در بازار تهران انجام داد یا خانم خیاطی که در سردشت استان کردستان، کارگاه خود را به تولیدی ماسکهای قابل شستوشو تبدیل کرده، ازجمله این سلبریتیها بودند. این افراد و دیگرانی که آوازه فعالیت خیرخواهانهشان در روزهای گذشته در شبکههای اجتماعی پیچید، چراغ امید را در جامعه زنده نگاهداشتند و باعث ایجاد فضای همدلی و همیاری در نبرد با کرونا شدند.
همه با هم علیه کرونا
کرونا ویروسی جدید، با ضریب انتشار و شیوع بالا و نسبتا خطرناک است. آوازه این ویروس در افکار عمومی جهان اما از خودش بهمراتب بزرگتر، مهیبتر و خطرناکتر است. کارشناسان میگویند: آنچه روند مبارزه با این ویروس را کند میکند، بیش از مختصات خود ویروس، وحشت عمومی و ضعف روانی جامعه در مواجهه با آن است. آنچه از مشاهدات میدانی و پایش شبکههای اجتماعی در روزهای گذشته برمیآید این است که مردم ایران مقهور ویروس نشدهاند و با نگاهی مشارکتجو، تلاش دارند تا خانواده، خویشان، نزدیکان و محیط زندگی خود را از این ویروس عاری کنند. این در حالی است که حساسیت جمعی به شیوع کرونا و جدی گرفته شدن این ویروس توسط مردم، منجر به شکلگیری هراس عمومی نشده است. مردم نهتنها نسبت به رفتارها و عملکرد خودشان احساس مسئولیت میکنند، بلکه رفتارهای غلط دیگران -از جمله سفر در شرایط پرخطر- نیز با واکنشهای عمومی در شبکههای اجتماعی مواجه میشود. آنچه روشن است شیوع کرونا مشکلی بزرگ اما در مقابل همت و همبستگی و همیاری ایرانیان، کوچک است. مراقبتها و حساسیت مردم میتواند همزمان با گرم شدن تدریجی هوا روند شیوع ویروس را کُند و در نهایت بر آن غلبه کند.