آغاز جنگ قدرت در افغانستان
4 ماه و 23 روز طول کشید تا نتایج نهایی انتخابات ریاست جمهوری افغانستان اعلام شود اما این اتفاق نه تنها خوشایند نبود بلکه بیم وقوع دو حادثه ناگوار را در دل افغانها انداخت؛ نگرانی از تحت تأثیر قرار گرفتن توافق صلح احتمالی بین طالبان – واشنگتن که گویا بسیار نزدیک است و بیم شکلگیری دولت موازی و بروز ناآرامیهای داخلی جدید و آیندهای بسیار مبهمتر از گذشته.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، عصر سهشنبه به وقت محلی بود که کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نتیجه نهایی انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را اعلام کرد و نام محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری فعلی را با ۹۲۳ هزار و ۵۹۲ رأی از مجموع یک میلیون و ۸۲۳ هزار و ۴۸ رأی معتبر، بهعنوان کاندیدای پیروز قرائت کرد. این اتفاق با واکنش سریع عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی دولت وحدت ملی افغانستان و رقیب انتخاباتی اشرف غنی که به گفته کمیسیون انتخابات ۷۲۰ هزار و ۸۴۱ رأی کسب کرده، مواجه شد. عبدالله عبدالله با بیان این عبارت که «کودتای تقلب» رخ داده، از تصمیم خود برای تشکیل «دولت همه گیر» یا در واقع دولت موازی خبر داد. او همچنین گفت، بر اساس آرای پاک و شفاف، پیروز انتخابات خودش است نه اشرف غنی. عبدالله عبدالله دیروز چهارشنبه هم با استفاده از اختیارات قانونی خود بهعنوان رئیس اجرایی دولت، فرمان ممنوعالخروج شدن تمام مقامات و رؤسای کمیسیون مستقل انتخابات را صادر کرد. دولت وحدت ملی افغانستان تا روز تحلیف اشرف غنی که تاریخش هنوز اعلام نشده، به کار خود ادامه میدهد و تا آن روز عبدالله عبدالله اختیارات خود بهعنوان رئیس اجرایی دولت را دارد.
همصدایی ژنرال دوستم و پدرام با عبدالله
البته از رجل سیاسی افغانستان تنها عبدالله عبدالله نبود که نتایج انتخابات ریاست جمهوری را تقلبی دانست. عبدالرشید دوستم، معاون اول اشرف غنی هم دیروز چهارشنبه از تصمیم عبدالله عبدالله برای تشکیل دولت موازی استقبال کرد و گفت که «دولت همه گیر» یا به قول افغانها «همه شمول» به رهبری عبدالله عبدالله بنا میشود. دوستم در روزهای گذشته نیز از دولت موازی سخن به میان آورده بود و حتی چندی پیش در خانهاش میزبان چهرههای سیاسی از جمله حامد کرزای، رئیس جمهوری سابق افغانستان بود و در این باره با آنها مشورت کرده بود. دوستم دیروز چهارشنبه در گردهمایی حامیان خود و حامیان عبدالله در شهر شبرغان، مرکز ولایت جوزجان گفت: «متقلبان روسیاه تاریخند و ما حکومت همهشمول تشکیل میدهیم.» او حتی حاضران در گردهمایی را تشویق کرد، امروز پنجشنبه در ولایتهای فاریاب و سر پل «جسورانه» پیروزی عبدالله را جشن بگیرند. گلبدین حکمتیار، دیگر کاندیدای انتخابات افغانستان هم که مانند ژنرال دوستم از جنگسالاران نامدار سابق افغانستان است، اگرچه واکنش فوری به نتایج انتخابات نداشت اما پیشتر در مصاحبهای گفته بود، اگر در انتخابات تقلب شود، به سنگر بازمی گردد.
بهگزارش هشت صبح، عبداللطیف پدرام، یکی دیگر از کاندیداهای انتخاباتی هم نتایج را رد کرد و تقلبی خواند و گفت، این نتیجه و «دولت تقلبی» برای نیروهای «عدالتخواه» پذیرفتنی نیست.
این در حالی است که حامیان اشرفغنی سهشنبه شب و دیروز چهارشنبه از پیروزی اشرف غنی استقبال کردند. سرور دانش، معاون دوم اشرف غنی از معترضان و رقبای شکست خورده رئیس جمهوری فعلی افغانستان خواست، به نتیجه انتخابات احترام بگذارند آن را بپذیرند زیرا «اکنون زمان رقابتها تمام شده و وقت ایجاد دولت همهگیر ملی است. عطامحمد نور، رئیس اجرایی حزب جمعیت هم ضمن استقبال از نتیجه انتخابات به اشرف غنی تبریک گفت و از دسته انتخاباتی «ثبات و همگرایی» و در رأس آن عبدالله عبدالله خواست، از ایجاد بحران اجتناب و انرژی خود را صرف تأمین صلح و امنیت در افغانستان کند.
توافق امریکا – طالبان در خطر
اگرچه تهدید تشکیل دولت موازی در افغانستان آنهم با حمایت جنگسالاران سابق از جمله ژنرال دوستم به خودی خود میتواند یک خطر جدی برای ثبات این کشور خسته از جنگ و ناآرامی باشد اما وقوع این تقابل داخلی در شرایطی که به گفته برخی منابع آگاه توافق صلح بین امریکا و طالبان به ایستگاه آخر رسیده و قریب الوقوع است، بسیار نگرانکننده به نظر می رسد. بویژه اینکه ذبیحالله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان در واکنش به اعلام نتیجه نهایی انتخابات افغانستان و پیروزی اشرف غنی، با انتشار بیانیهای انتخابات را «نمایشی و جعلی» خواند و آن را در «تضاد با روند جاری صلح» دانست. این بیانیه نشان داد که شاخه زیتونی که اشرف غنی در سخنرانی پیروزی اش سهشنبه شب به سوی طالبان دراز کرد، از سوی طالبان رد شده است. بهگزارش حریت، اشرف غنی در نخستین سخنرانی پس از اعلام نتایج انتخابات گفت: آغوش دولت برای طالبان و دیگر گروهها باز است. ما خواستار صلح آنهم صلح پایدار هستیم. و به امید خدا این تیم صلح را به افغانستان خواهد آورد.
صلح یا اقتدار سیاسیون
روزنامه هشت صبح افغانستان هم در تحلیلی درباره نگرانیها از به خطر افتادن توافق صلح نوشت: این نتایج در حالی اعلام شده که تقابل میان دو پروسه حیاتی «صلح و انتخابات» ماهها پیش از برگزاری انتخابات آغاز شده بود. ایالات متحده و شماری از کشورهای اروپایی آمدن صلح را به برگزاری انتخابات در افغانستان ترجیح میدادند اما حکومت افغانستان برگزاری انتخابات را بر همه چیز ترجیح میداد. در حالی که انتظار میرفت، اولویت برای تیم حاکم و سیاسیون خارج از حکومت، صلح باشد بویژه اینکه حضور بسیار کمرنگ مردم در انتخابات مشروعیت نظام برخاسته از این روند را نه تنها نزد مردم افغانستان، بلکه در بسیاری از کشورها زیر سؤال برده است. حضور کمرنگ مردم افغانستان در انتخابات نشان میدهد که آنها دل خوشی از وضعیت جاری ندارند. نظرسنجیهایی که از سوی نهادهای مختلف منتشر شده، نشان داده است، مردم افغانستان صلح را به هر رویداد سیاسی دیگر ترجیح میدهند. حالا این نگرانی به وجود آمده که اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، چه تأثیری بر روند گفتوگوهای صلح خواهد گذاشت.