توافق تجاری چین و آمریکا فعلا فقط روی کاغذ به نفع آمریکاست

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فارس، فاز نخست توافق "بزرگ و قشنگ" تجاری بین چین و آمریکا ممکن است برای صادرات آمریکا تنها روی کاغذ خیلی قشنگ به نظر برسد. 

کارشناسان هشدار داده‌اند که حتی اگر چین برای انجام کامل تعهدات خود اراده کند، قول این کشور برای خرید 52.4 میلیارد دلار حامل‌های انرژی از آمریکا برای سال‌های 2020 و 2021 به نظر غیرقابل تحقق به نظر می‌آید. 

در متن این توافق آمده است: دو طرف تأیید می‌کنند که خرید حامل‌های انرژی از آمریکا با قیمت بازار و بر اساس معیارهای تجاری خواهد بود و شرایط بازار به خصوص در زمینه خرید محصولات کشاورزی زمان‌بندی خرید در هر سالی را مشخص خواهد کرد.

در مراسم امضای این توافق تجاری لیو هه، رئیس جمهور چین، به صورت کاملا آشکار و شفاف گفت که واردات چین از آمریکا بر مبنای تقاضای بازار داخلی از چین و در راستای مبانی بازار اتفاق خواهد افتاد.

به عبارت دیگر چین می‌گوید که خریدهای خود را بر اساس شرایط بازار انجام می‌دهد.

در صورتی که این موضع چین مبنای خرید قرار گیرد، چین به سمت واردات حجم‌های زیاد نفت و گاز مایع‌شده طبیعی از آمریکا نخواهد رفت؛ که دلیل آن نیز حداقل برای شرایط کنونی رویکرد سیاسی دو کشور و اوضاع بازار در حوزه انرژی است. 

برخی تعرفه‌ها بر واردات حامل‌های انرژی از آمریکا در چین همچنان پابرجا هستند و با توجه به شیوع ویروس کرونا تعیین کمیت تقاضای بازار داخلی چین برای حامل‌های انرژی به شکل فزاینده‌ای سخت‌تر می‌شود. از سوی دیگر حتی بالا رفتن ظرفیت پالایشگاهی چین در مسیر واردات بیشتر نفت سبک از آمریکا نیست. 

بازی چین با فاکتور واردات نفت از آمریکا

یک مشکل اصلی برای واردات حامل‌های انرژی از آمریکا بر مبنای نیاز داخلی چین این است که علی‌رغم امضای فاز نخست توافق تجاری بین چین و آمریکا اما پکن هنوز تعرفه بر واردات حامل‌های انرژی از آمریکا را لغو نکرده است و حتی هیچ صحبتی در باره لغو این تعرفه‌ها در آینده نزدیک به میان نیاورده است.

چین هنوز تعرفه 5 درصدی بر واردات نفت و 25 درصدی بر واردات ال ان جی از آمریکا را نگه داشته و هنوز بحثی از لغو این تعرفه‌ها که واردات حامل‌های انرژی از آمریکا به بازار داخلی چین را از نظر اقتصادی غیرمعقول می‌کند وجود ندارد.

آلان گلدر، معاون موسسه وودمکنزی، بر این باور است که در حالی که دولت چین فقط می‌تواند به شرکت‌های نفتی دولتی این کشور برای واردات نفت آمریکا تیین تکلیف کند، به نظر می‌رسد پالایشگاه‌های کوچک علاقه‌ای به واردات نفت آمریکا از خود نشان ندهند.

وی هفته گذشته گفت: تعرفه 5 درصدی از بین نرفته و بر حاشیه سود واردات نفت از آمریکا به چین اثرگذار است. این مسئله پالایشگاه‌های غیردولتی را نسبت به پالایش حجم‌های بالای نفت آمریکا بی میل می‌کند.

توسعه زیر ساخت‌های نفتی چین هم برای واردات نفت آمریکا نیست

مشکل دیگر این است که افزایش ظرفیت  پالایشی نفت چین همسو با واردات نفت بیشتر از آمریکا نیست.  

این المان یکی از مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند بر تحقق وعده چین برای واردات نفت بیشتر از آمریکا اثرگذار باشد.

علی‌رغم آنکه چینی‌ها در حال بالا بردن ظرفیت پالایشی خود هستند اما اکثر پالایشگاه‌های جدید این کشور که طی یک تا دو سال گذشته به بهره‌برداری رسیده‌اند برای پالایش نفت پرسولفور نیمه سنگین به خاورمیانه طراحی شده و برای نفت کم سولفور آمریکا مناسب نیستند. 

میشل میدن، مدیر بخش انرژی چین در موسسه تحقیقات انرژی آکسفورد می‌گوید: مبنای اصلی طراحی پالایشگاه‌های جدید چین اکثرا بر مبنای نفت خاورمیانه است، بنابراین نفت آمریکا احتمالا نفت آفریقای شرقی و یا نفت دریای شمال را در واردات چین کنار خواهد زد.

امید آمریکایی‌ها برای غلبه عوامل سیاسی بر مبانی بازار

این کارشناس اقتصادی معتقد است: حالا عوامل سیاسی باید بنیان‌های بازار را کنار بزند تا شاهد ورود کافی نفت خام، گاز، اتانول و ذغال‌سنگ آمریکا به چین باشیم؛ چراکه هنوز چین تعرفه بر واردات حامل‌های انرژی از آمریکا را کنار نزده و یا برای خریداران آن معافیت قائل نشده است. 

علی‌رغم آنکه چین می‌خواهد واردات حامل‌های انرژی از آمریکا را از میزان بسیار کم کنونی افزایش دهد، میدن و بسیاری از کارشناسان بر این باورند که هنوز نشانه‌هایی که چین بتواند به تعهدی که در فاز نخست توافق تجاری با آمریکا برای واردات هر چه بیشتر نفت از آمریکا داده است، عمل کند، وجود ندارد.

گاوین تامسون، معاون حوزه انرژی و آسیا اقیانوسیه در موسسه وود مکنزی هفته گذشته طی یادداشتی نوشت: با قیمت کنونی نفت وست تگزاس اینتر مدییت، چین برای عمل به تعهد خود باید 1.1 میلیون بشکه روزانه در سال 2020 و 2021 از آمریکا نفت وارد کند تا رقم افزایش سالانه 24 میلیارد دلاری واردات حامل‌های انرژی از آمریکا تحقق یابد. برای این که این رقم را مقایسه کنیم، باید به یاد بیاوریم که بیشینه واردات نفت آمریکا در چین در مارس 2018 اتفاق افتاد که رقم آن معادل 469 هزار بشکه در روز بود. 

باید گفت که زمانی که گاوین تامسون در موسسه وود مکنزی رقم 1.1 میلیون بشکه‌ای را برای واردات روزانه نفت توسط چین تعیین می‌کرد، 10 روز پیش بود و در آن زمان قیمت نفت آمریکا حدود 58 دلار در هر بشکه بود، اما با توجه به شیوع ویروس کرونا در چین و تاثیرات آن بر بازارهای جهانی که باعث ایجاد وحشت نسبت به پایین آمدن تقاضای نفت در بازار جهانی بود، قیمت نفت آمریکا در معاملات امروز کمتر از 52 دلار در هر بشکه بوده است. 

به طور طبیعی کاهش قیمت نفت می‌تواند به بالا رفتن تقاضا در کشورهایی که برای تامین نیاز خود به حامل‌های انرژی به شدت به واردات نفت وابسته هستند منجر شود که در زمره این کشورها می‌توان به چین به عنوان بزرگ‌ترین واردکننده نفت در جهان اشاره کرد.

اما در موضوع توافق تجاری بین چین و آمریکا باید گفت که هر چقدر قیمت نفت پایین‌تر بیاید، چین باید برای عمل به تعهد خود نفت بیشتری از آمریکا وارد کند؛ چراکه مبنای توافق فوق ارزش واردات به دلار آمریکا بوده و نه حجم آن بر اساس بشکه نفت. 

به طور قطع چین می‌تواند واردات LNG از آمریکا را به میزان قابل توجهی افزایش داده و به رقم تعیین‌شده در میزان واردات حامل‌های انرژی از آمریکا برساند، اما تا وقتی که تعرفه 25 درصدی کنونی بر واردات LNG از آمریکا که در چین پا برجاست، واردکنندگان داخلی این کشور را از رفتن به سمت گاز آمریکا منع می‌کند. 

تا زمانی که چین تعرفه بر واردات حامل‌های انرژی از آمریکا را حذف نکند، شانس کمی وجود دارد که شاهد تقاضای بالای نفت و گاز آمریکا در بازار داخلی چین باشیم.