پلاسکو، ۳ سال بعد از فاجعه

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، بعد از گذشت سه سال از آن فاجعه ملی که جان ده‌ها آتش‌نشان و کسبه پلاسکو را گرفت، حالا در چهارراه استانبول یک زمین خالی با بلوک‌های سیمانی مانده که چند جرثقیل خاموش در آن تعبیه شده و تصویر یک ساختمان مدرن که شاید تا یک دهه دیگر هم جایگزین پلاسکو نشود. ساکنان و کسبه پلاسکو در اواخر سال ۹۵ به مجتمع نور تهران واقع در خیابان طالقانی منتقل شدند و در این میان گرچه پلاسکونشینان تمایل بیشتری داشتند که در مجتمع تجارت جهانی واقع در حوالی میدان فردوسی ساکن شوند اما از آنجا که در این مجتمع فقط شرایط اسکان ۲۹۰واحد وجود داشت، این گزینه از لیست خط خورد و عاقبت در ۱۱بهمن‌ماه ۱۳۹۵براساس تصمیمات اتخاذشده در نهاد ریاست‌جمهوری، استقرار کسبه حادثه‌دیده ساختمان پلاسکو در مجتمع تجاری نور تهران مورد موافقت قرار گرفت. بر این اساس، مقرر شد که حداکثر تعداد ۶۰۰واحد تجاری در طبقات بالای همکف این ساختمان، طبق معرفی اتحادیه مربوط به اصناف شاغل در ساختمان پلاسکو، به مدت ۲سال به صاحبان این مشاغل تحویل داده شود. بر اساس این توافق، قرار شد که بنیاد مستضعفان ـ به‌عنوان مالک پلاسکو ـ با مجتمع نور قرارداد منعقد کند و از طرفی قراردادی دوساله هم با مستأجران پلاسکو به امضا برساند؛ ضمن اینکه گفته می‌شد بنیاد مستضعفان پیش‌پرداخت مورد نیاز برای اجاره واحدهای مجتمع نور را پرداخت می‌کند و همچنین اجاره‌بهای ماهانه واحدها را که به ازای هر متر مربع حدود ۴۵هزار تومان تعیین شده بود، در ۶ماه نخست می‌پردازد. در کنار اینها، بخشودگی مالیاتی، استمهال بدهی‌های قبلی کسبه آسیب‌دیده پلاسکو، تسهیل فرایند پرداخت بیمه بیکاری و همچنین پرداخت فوری تسهیلات بانکی به آنها جزو وعده‌های دیگری بود که مقدمات بازیابی توان این افراد را مهیا می‌کرد اما گویی این تمهیدات از روی کاغذ تا عملیاتی‌شدن، فراز و فرودهایی داشته‌اند که کام کسبه پلاسکو را تلخ کرده‌ است.

کاسبان پلاسکو بعد از گذشت سه سال هنوز آواره هستند و یکی از آنها می‌گوید: «هیچ وضعیت مشخصی نداریم و تعدادی از کسبه را از خیابان طالقانی به خیابان فردوسی منتقل کرده‌اند. وضعیت بازار و کسب‌وکارمان چندان خوب نیست، قول‌هایی داده‌اند اما همه آنها فراموش شد و ما ماندیم و بار مشکلات. گذشت زمان باعث شده برخی از مسئولان ملی‌بودن این پروژه را به دست فراموشی بسپارند و شهرداری خواستار حق و حقوقی همچون پرداخت عوارض و امثالهم شده است که بخشش آنها از سوی دولتی‌ها به کاسبانش وعده داده شد.»

ساخت پلاسکو درگیر مشکلات بنیاد و شهرداری

اواسط مهرماه امسال بود که محمد سعیدی‌کیا، رئیس بنیاد مستضعفان از به سرانجام رسیدن ساختمان جدید پلاسکو در 2 سال خبر داد و گفت: «در زمان گودبرداری ساختمان جدید پلاسکو، نقشه‌ها تکمیل و پروانه- ساخت- نیز دریافت می‌شود.» اما 5 آذر امسال و در حالی که شهردار منطقه 12 تهران از توقف ساخت ساختمان پلاسکو در پی عدم دریافت پروانه ساخت و ساز خبر داد؛ نماینده بنیاد مستضعفان در پروژه ساخت پلاسکو ضمن گلایه از سنگ‌اندازی شهرداری گفت: «مسئولان شهرداری مدعی هستند نقشه‌های ساختمان جدید به آنها داده نشده است این در حالی‌است که نقشه‌های اصلاح شده پلاسکو بعد از رفع ایرادات شهرداری، آماده بود ولی امکان بارگذاری این نقشه‌ها در سیستم شهرداری تهران وجود نداشت.» و این داستان همچنان ادامه دارد.

پروژه متوقف شده است

در این رابطه محمد سالاری، عضو شورای شهر تهران گفت: اکنون کار احداث ساختمان جدید پلاسکو پیش نمی‌رود و صرفا در طبقات تحتانی اقدامات مقاوم سازی را انجام می‌دهند. شهرداری برای صدور پروانه ساختمان پلاسکو نیاز به دریافت اطلاعات دارد. وی با بیان اینکه سه سال از وقوع حادثه پلاسکو گذشته است، گفت: بعد از این همه مدت که تمام سطوح تصمیم گیری به آن ورود داشتند و وعده‌هایی برای همراهی دادند تا ساختمانی مبتنی بر تمام استاندارد‌های ایمنی و شهرسازی ساخته شود، اما هنوز این اتفاق رخ نداده است. شورای شهر و شهرداری تهران حداکثر همکاری لازم را برای ارسال پرونده به کمیسیون ماده 5 و شورای عالی شهرسازی داشته‌اند و شهرداری منطقه 12 به‌رغم اینکه هنوز نقشه‌های کامل مربوط به این ساختمان را از سوی مالک دریافت نکرده برای فرآیند گودبرداری اجازه داده است. واقعیت این است که آن ساختمان نباید بیش از این بدون مجوز ساخته شود. او با بیان اینکه صدور پروانه نیاز به اطلاعات کامل دارد، گفت: در آخرین جلسه مشترک کمیسیون شهرسازی و معماری شهرداری تهران و بنیاد مستضعفین قرار شد اطلاعات ارائه شود و امیدواریم موضوع پیگیری شود و شاهد سرعت در احداث این ساختمان باشیم.

آتش نشانان یا شهدای خدمت

یکی دیگر از مشکلاتی که در یک سال گذشته در رابطه با پلاسکو مطرح بوده، موضوع «شهید خدمت» اعلام شدن 16 شهدای آتش‌نشان در حادثه پلاسکو است. 24 مهر امسال بود که خانواده‌های آتش نشانان شهدای پلاسکو در مقابل ساختمان شهرداری تجمع کردند و بر این باور بودند که هنوز در حکم این شهدا و در مصوبه «اعطای تسهیلات به جانباختگان و شهدای آتش نشانی» نام این عزیزان «متوفی» و «جان باخته» است و به«شهید» و یا «شهید خدمت» تغییر نکرده است. این در حالی است که حجت الاسلام شهیدی محلاتی، نماینده ولی فقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران، معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید بعد از حادثه پلاسکو اعلام کرد که «بنیاد شهید و امور ایثارگران آتش‌نشانانی را که در این حادثه جان خود را از دست دادند شهید خدمت محسوب می‌کند.» این در حالی است که آیین‌نامه تعیین مصادیق احراز شهید و ایثارگر در 27 اردیبهشت‌ماه سال 93 به پیشنهاد بنیاد شهید، وزارت دفاع و ستاد کل نیروهای مسلح در دولت تصویب شد. در آیین‌نامه تعیین و احراز مصادیق شهید و ایثارگر، عناوین و مصادیق مختلفی برای احراز شهادت در شرایط مختلف افراد مطرح شده اما هیچ‌جایگاهی برای احراز شهادت آتش‌نشانان در نظر گرفته نشده است.

در انتظار پاسخ بنیاد شهید هستیم

اما در رابطه با این تجمع خانواده‌های شهدای حادثه یک عضو شورای شهر تهران می‌گوید: شهرداری از دوره مدیریت قبل هم پیگیر این موضوع بود که نام این عزیزان در لیست شهید خدمت قرار بگیرد، ولی شورای شهر نمی‌تواند اعلام کند که چه کسی شهید خدمت است، چون بنیاد شهید در این باره تصمیم می‌گیرد و این موضوع به تسهیلات آنها ارتباط دارد و گرنه از نظر ما آتش نشانان حادثه پلاسکو شهید هستند و همواره از آنها به‌عنوان شهدای سازمان آتش نشانی یاد می‌کنیم. زهرا نژاد بهرام خاطر نشان کرد: در سال‌های اخیر رایزنی‌ها و نامه‌نگاری‌های زیادی از طریق رئیس شورای شهر و شهردار تهران با بنیاد شهید صورت گرفته تا بتوانیم نام این افراد را در لیست شهدای خدمت بنیاد شهید قرار دهیم اما تا به امروز موفق به انجام این کار نشدیم. وی در ادامه خاطرنشان کرد: بنیاد شهید می‌گوید در چهارچوب و آیین نامه‌ای که ما برای نامگذاری شهید داریم، این افراد در آن چهارچوب قرار نمی‌گیرند و این بزرگترین مانع برای اعطای تسهیلات به جانباختگان و شهدای آتش نشانی است.