نگاهی‌به‌مهم‌ترین اتفاق‌های‌اقتصادی سال92

کمتر از دو هفته تا پایان سال 92 باقی مانده و علاوه بر اتفاق های مختلف در حوزه سیاست همچون انتخابات ریاست جمهوری و مذاکرات فشرده هسته ای میان ایران و گروه 1+5 فضای اقتصادی کشور در سال جاری اتفاق های مختلفی را تجربه کرد. حماسه اقتصادی و اقتصاد مقاومتی نخستین و مهم ترین اتفاق اقتصادی سال 92 انتخاب نام حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی از سوی مقام معظم رهبری بود که حماسه سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری محقق شد. مقام معظم رهبری با ابلاغ سیاست‌های کلی «اقتصاد مقاومتی» بر اساس بند «1» اصل 110 قانون اساسی که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شده است، تأکید کردند: پیروی از الگوی علمی و بومی برآمده از فرهنگ انقلابی و اسلامی، عامل شکست و عقب‌نشینی دشمن در جنگ تحمیلی اقتصادی علیه ملت ایران خواهد شد، همچنین اقتصاد مقاومتی خواهد توانست در بحران‌های رو به افزایش جهانی، الگویی الهام‌بخش از نظام اقتصادی اسلام را عینیت بخشد و زمینه و فرصت مناسب را برای نقش آفرینی مردم و فعالان اقتصادی در تحقق حماسه اقتصادی فراهم کند. ثبات قیمت ارز دومین اتفاقی که در سال 92 در فضای اقتصادی رخ داد متاثر از فضای سیاسی کشور و انتخابات ریاست جمهوری بود. در حالی که اوایل سال 92 بازار ارز و سکه نوسان های فراوانی را تجربه می کرد و قیمت دلار تا مرز 3500 تومان افزایش یافته بود پس از پیروزی حجت الاسلام حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم روند حرکتی قیمت ارز و سکه در بازار تغییر و کرد قیمت ارز و سکه با افت قابل توجهی رو به رو شد. البته روند کاهشی قیمت ارز در بازار آزاد تقریبا تا اوایل پاییز ادامه داشت و زمانی که قیمت دلار وارد کانال 2900 تومان شد قیمت ارز در بازار به ثبات رسید. البته در روزهای اخیر قیمت ارز روند افزایشی اندکی را تجربه کرد و سرانجام بار دیگر قیمت دلار حدود 3040 تومان به تثبیت رسید. تورم؛ مشکل همیشگی اقتصاد ایران یکی از مواردی که حسن روحانی در دوران تبلیغات انتخاباتی و پس از آن در زمان تشکیل کابینه و اظهارنظرهای مختلف به آن اشاره کرده موضوع کنترل نرخ تورم بوده است که تیم اقتصادی دولت نیز با توجه به همین موضوع لایحه بودجه سال 93 کل کشور را تدوین کرده و مجلس نیز آن را تصویب کرده است. در حالی که رئیس جمهور وعده رسیدن نرخ تورم به 35 درصد تا پایان سال و همچنین رسیدن نرخ تورم به 25 درصد تا پایان سال 93 را داده است هم اکنون نرخ تورم بهمن ماه به 33.7 درصد رسیده است و محمدباقر نوبخت معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری اعلام کرده است که تورم در جامعه کنترل شده است و به دنبال کاهش آن در سال آینده هستیم. بودجه 93 در حالی که در سال های گذشته لایحه بودجه سالانه کل کشور با تاخیر های فراوان به مجلس شورای اسلامی ارائه می شد و لایحه بودجه سال 92 کل کشور نیز با حدود 80 روز تاپیر به مجلس رسید در سال 92 اتفاقی ویژه رخ داد و همانگونه که مسئولان دولتی اعلام کرده بودند لایحه بودجه سال 93 کل کشور در موعد مقرر به مجلس شورای اسلامی رسید و نوار تصویب بودجه سالانه در سال مورد نظر قطع شد و هم اکنون که کمتر از دو هفته تا پایان سال 92 باقی مانده است قانون بودجه سال 93 از سوی روحانی برای اجرا به دستگاه های مختلف ابلاغ شده است. بازگشت پول نفت به کشور یکی دیگر از اتفاق های مهم اقتصادی کشور بازگشت پول های بلوکه شده نفت ایران به کشور بود که به واسطه توافق هسته ای ژنو میان ایران و گروه 1+5 رخ داد و در آخرین اقدام نیز قسط دوم مورد توافق به مبلغ 450میلیون دلار به ین ژاپن در تاریخ 3 مارس 2014 برابر با دوازدهم اسفند ماه 1392 آزاد و در اختیار بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. بر اساس توافق ژنو قرار است طی ۸ مرحله ۴.۲ میلیارد دلار پول نفت ایران که در بانک های خارجی انباشته شده است در دسترس این کشور قرار گیرد. توزیع سبد کالا اما یکی از پر حاشیه ترین اتفاق های اقتصادی سال 92 توزیع سبد کالا میان اقشار نیازمند بود که حاشیه این اقدام تا جمع آوری امضا برای استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت پیش رفت و سرانجام نیز رئیس جمهور در مصاحبه زنده تلویزیونی از مردم به دلیل نحوه توزیع سبد کالا عذرخواهی کرد و مسئولیت ادامه توزیع را به وزارت کار محول کرد. اما این تمام ماجرا درباره توزیع سبد کالا نبود و نمایندگان مجلس به دنبال توزیع برنج های هندی ره جای برنج ایرانی طرح تحقیق و تفحص از وزارت صنعت، معدن و تجارت را درباره توزیع سبد کالا در حال بررسی دارند و به نظر می رسد این اتفاق حاشیه ای اقتصاد در سال 92 در سال آینده نیز حاشیه های فراوانی را به دنبال خواهد داشت. تصمیم نهایی برای ورود به فاز دوم هدفمندی در حالی که بیش از 3 سال از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها سپری می شود و از همان ماه های نخست اجرای این قانون انتقادهای فراوانی به نحوه اجرای این قانون مطرح می شد سرانجام در جریان بررسی لایحه بودجه سال 93 کل کشور اجازه ورود به فاز دوم هدفمندی را برای دولت صادر کرد. البته از زمان آغاز فعالیت دولت یازدهم مسئولان دولتی بارها اعلام کرده اند که برای پرداخت یارانه نقدی به نحوه کنونی با مشکلات مالی رو به رو بوده و به دنبال اصلاح نحوه پرداخت یارانه نقدی هستند. هم اکنون در حالی که دولت مجوز ورود به فاز دوم قانون هدفمندی یارانه ها را در اختیار دارد مسئولان دولتی و به خصوص حسن روحانی اعلام کرده اند که در مدت کوتاهی وارد فاز دوم هدفمندی می شوند و البته در این مرحله یارانه نقدی افراد پردرآمد قطع می شود. روحانی همچنین از افراد پردرآمد خواسته است تا داوطلبانه از دریافت یارانه نقدی انصراف دهند. وی همچنین تاکید کرده است که یارانه نقدی نیازمندان کاهش نخواهد یافت. سال اوج گیری بورس اما یکی دیگر از اتفاق های مهم اقتصادی در سال 92 اوج گیری بازار بورس و رکورد شکنی های پی در پی شاخص بورس بود که این مضووع باعث علاقه مندی مردم به سرمایه گذاری در این بازار و عدم تمایل به حضور در بازارهایی همچون سکه و ارز شد. شاخص بورس که این روزها روند نزولی به خود گرفته است در یک سال گذشته از 36 هزار واحد به 78 هزار واحد رسیده و علی صالح آبادی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفته است بازار بورس به زودی به روند صعودی خود بازخواهد گشت.