تقلای مستأجرها برای خانه‌دارشدن
ظرفیت ثبت‌نام مسکن ملی در دوشهر تکمیل شد. درحالی که تنها دوساعت از شروع ثبت‌نام طرح اقدام ملی در چهار استان سپری می‌شد، پرونده ثبت‌نام در دو شهر قم و کهک بسته شد. فعالان بازار می‌گویند که وضع نامساعد اجاره‌بها تقاضا برای ثبت‌نام در طرح مسکن ملی را چندبرابر کرده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند، آنگونه که آمارها نشان می‌دهد، میزان اجاره‌بها در تابستان امسال ٢٣درصد بیشتر شده است. مصطفی قلی‌خسروی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک که معتقد است طرح مسکن ملی می‌تواند به رونق ساخت‌وساز و کنترل قیمت‌ها در بازار مسکن کمک کند، ادامه داد: «میزان اجاره‌بها درکشور به‌ویژه کلانشهرها به قدری بالا رفته که مستأجران دیگر توان پرداخت رقم‌های سنگین را ندارند و حاضرند به هر قیمتی که شده، صاحبخانه باشند.»
خانه دیگر گران نمی‌شود
مسکن دیگر گران نمی‌شود. به گفته حسن محتشم، عضو هیأت‌مدیره انجمن انبوه‌سازان استان تهران، از نیمه بهمن‌ماه امسال معاملات افزایش پیدا می‌کند اما تغییری در قیمت‌ها رخ نمی‌دهد. او در ادامه توضیح داد: «هم‌اکنون که قیمت مسکن حدود ۲۰۰درصد بالا رفته، شاید تا سه چهارماه قیمت‌ها حدود ۲۰درصد کاهش یابد اما قطعا بیشتر از این مقدار افت نخواهد کرد.»
او با اشاره به رکود حاکم بر بازار ادامه داد: «درشرایط رکود، فروشندگان نیاز به نقدینگی دارند، به همین دلیل قیمت را مقداری پایین می‌آورند. افت نسبی قیمت تا زمانی که رکود ادامه داشته باشد، یعنی نیمه دوم بهمن‌ماه ادامه پیدا می‌کند.»
مصطفی قلی‌خسروی، رئیس اتحادیه املاک کشور که به نوعی اجرای طرح‌های دولت را در کنترل بازار مسکن موثر می‌داند، در این‌باره گفت: «با وجود گرانی مسکن، اگر دولت چنین طرحی را پیش‌بینی نمی‌کرد، امکان گران‌ترشدن مسکن در ماه‌های آینده وجود داشت، اما اکنون با وجود استقبالی که از طرح مسکن ملی شده، به نظر نمی‌رسد افزایش قیمتی را پیش‌رو داشته باشیم.» به گفته او، مسکن ملی در بخش خانه‌سازی و کاهش بیشتر قیمت‌ها رونق خواهد داشت.
مستأجران خریداران اصلی مسکن ملی
متولی صنفی بازارمسکن که به نوعی مسکن را محرک توسعه اقتصادی و ایجاد رونق می‌داند، ادامه داد: «درکشور ما ١٨٤ شغل کلیدی به مسکن مرتبط است و می‌توان ادعا کرد که اقتصاد ما به ساخت‌وساز مسکن بستگی دارد. برای همین است که در روز ابتدای ثبت‌نام طرح مسکن ملی با استقبال روبه‌رو شد؛ زیرا قشر متوسط جامعه توان خرید یک‌باره خانه را ندارند و می‌خواهند سرپناهی داشته باشند، به همین جهت مشتریان اصلی مسکن ملی مستأجران هستند.»
چگونه می‌خواهند مستأجران را شناسایی کنند
اگرچه یکی از شرایط ثبت‌نام در طرح مسکن ملی، نداشتن مسکن بود، با این وجود برخی از کارشناسان معتقدند که زیرساخت‌های لازم برای شناسایی متقاضیان واقعی این طرح وجود ندارد و ممکن است تعدادی را برای بار دوم صاحبخانه کند. کمال اطهاری با تأیید این موضوع می‌گوید: «ممکن است در این طرح مالکان هم ثبت‌نام کرده باشند؛ چراکه زیرساخت‌های لازم برای شناسایی مالکان از مستأجران وجود ندارد». او در ادامه با اشاره به استقبال ویژه مردم در این طرح توضیح می‌دهد: «مردم ما در همه عرصه‌ها پیشتازی خود را حفظ می‌کنند، به‌عنوان مثال زمانی که برای یارانه‌ها ثبت‌نام صورت گرفت، دولت چنین توجیهی را نیز مطرح کرد که تنها نیازمندان برای دریافت اقدام کنند، درصورتی که درحال حاضر ٧٨میلیون یارانه‌بگیر در جامعه ما وجود دارد و همه نیازمند نیستند.»
طرح مسکن ملی بازار را آرام می‌کند
خسروی با اشاره به اینکه کلیدخوردن طرح مسکن ملی می‌تواند بر روند کاهشی قیمت مسکن تأثیرگذار باشد، ادامه داد: «زمانی که قیمت مسکن بالا می‌رود و غیرواقعی به نظر می‌رسد، دولت سعی می‌کند بازار را تنظیم کند، اکنون همین اتفاق افتاده است؛ چراکه ثبت‌نام در این طرح با استقبال شهروندان روبه‌رو شده و به‌عنوان امن‌ترین سرمایه‌گذاری در بازار مسکن برایشان به شمار می‌رود. البته امید می‌رود چنین طرح‌هایی ادامه‌دار باشند، زیرا مهاجرت‌ها و دیگر مسائل موجب شده که نیاز ما در بازار مسکن افرایش پیدا کند.»
خسروی اضافه کرد: «طبق استاندارد جهانی خوراک و پوشاک و سپس مسکن در اولویت قرار می‌گیرند اما این رویه درکشور ما به صورت معکوس است و برای هموطنان ابتدا مسکن مطرح است؛ چراکه می‌توان از تجملات کم کرد اما نمی‌توان بدون سرپناه زندگی کرد.»
درشرایطی سوت آغاز طرح دولت روحانی برای کنترل بازار مسکن از دیروز به صدا درآمد که دولت‌های قبلی تجربه موفقی در کنترل بازار و ایجاد تعادل بین نظام عرضه و تقاضا نداشته‌اند. آنگونه که آمارها نشان می‌دهد، مسکن مهر که در دولت احمدی‌نژاد با هدف خانه‌دارشدن اقشار ضعیف جامعه اجرایی شد، هنوز به صورت کامل عملیاتی نشده است. این طرح به قدری طولانی شده که حالا کاسه صبر وزیرکشور هم لبریز شده و طی سخنانی از وزارت راه‌وشهرسازی درخواست کرد تا با توجه به طولانی‌شدن زمان تحویل واحد‌های این طرح که بیش از ۱۰سال شده است، زمان‌بندی مناسبی برای اتمام و تحویل این واحد‌های مسکونی ارایه کند.
اطهاری، کارشناس بازار مسکن با بیان اینکه، این طرح مسکن مهر دوباره است، ادامه داد: «با وجود اینکه مردم مسکن مهر را از یاد نبرده‌اند، می‌خواهند سرمایه خود را در جای امنی سرمایه‌گذاری کنند و به قول خودشان منفعتی ببرند.»
سهمیه تهرانی‌ها در طرح ملی مسکن چقدر است؟
سهمیه استان تهران در طرح ملی مسکن مشخص شد. به گفته مدیرکل راه‌وشهرسازی استان تهران، ٢٥درصد برنامه اقدام ملی مسکن در کشور مرتبط با استان تهران است. در واقع اگر میزان تولید مسکن ملی را چیزی حدود ٤٠٠هزار واحد مسکونی درنظر بگیریم، می‌توان ادعا کرد که قرار است ١٠٠هزار واحد مسکونی ارزان‌قیمت برای پایتخت‌نشین‌ها ساخته شود.
البته رضا نگهبان این را هم گفته که سهمیه مسکن ملی در شهرهای بالای ١٠٠هزار نفر جمعیت استان تهران چیزی حدود ٦١هزار و ٩٣٧ واحد مسکونی خواهد بود.
اما سوال اینجاست که آیا چنین زیرساخت‌هایی برای ساخت‌وساز در شهرهای جدید فراهم شده است یا نه؟ خسروی با اشاره به اینکه مسکن مهر از التهاب بازار کاست، در این زمینه توضیح می‌دهد: «اکنون مسأله‌ای که وجود دارد، این است که اگرچه مسکن مهر از نظر کیفیت و جانمایی قابل دفاع نیست، اما در آن زمان موجب آرام‌گرفتن بازار مسکن شد، بخصوص از نظر روانی. این طرح هم به همین منوال است که بسیاری آن را به مسکن مهر شکست‌خورده تشبیه می‌کنند، درصوتی که این‌طور نیست و مسکن مهر در شهرهای جدید تهران مانند پرند و پردیس درحال استفاده است.»
