قیمت مسکن تا کجا می‌ریزد؟/ تفاوت محل مسکن ملی با مسکن‌مهر
بالاخره تصمیم دولت برای خانه‌دار کردن بی‌خانمان‌ها عملیاتی شد و از امروز، ثبت‌نام ۱۸۰هزار واحد از ۴۰۰ هزار واحد طرح ملی مسکن آغاز می‌شود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از خبرآنلاین، اوایل شهریورماه امسال، ثبت‌نام طرح ملی مسکن از استان کرمان آغاز شده بود. از امروز نیز در مرحله‌ای دیگر، ثبت‌نام طرح اقدام ملی مسکن در بیش از ۱۰ استان دیگر آغاز می‌شود. متقاضیان ثبت‌نام طرح اقدام ملی تولید و عرضه مسکن می‌توانند از روز شنبه هفته‌جاری با مراجعه به سایت www.tem.mrud.ir شروط نام‌نویسی را مطالعه کنند. هر سه روز یک بار فرآیند ثبت‌نام در سه تا چهار استان آغاز می‌شود. در اولین گام در سیستان و بلوچستان، قم، خراسان‌شمالی و خراسان‌جنوبی نام‌نویسی شروع می‌شود. مرحله دوم، مربوط به کردستان، کهگیلویه و بویراحمد و گلستان است. در گام سوم نیز نام‌نویسی در چهارمحال و بختیاری، همدان و یزد شروع می‌شود. به گفته معاون مسکن وزیر راه و شهرسازی، «تهرانی‌ها نیز تا یک ماه آینده می‌توانند در طرح اقدام ملی مسکن ثبت نام کنند.»
محمود محمودزاده در توضیح اجرای طرح ملی مسکن در استان تهران یادآور شده است: «سه شهر جدید اطراف تهران شامل پردیس، پرند و اندیشه برای ساخت خانه‌های طرح اقدام ملی انتخاب شده است و پایتخت‌نشینان در این سه شهر صاحب‌خانه در طرح اقدام ملی می‌شوند؛ ضمن اینکه در شهرستان‌های استان تهران، خانه برای ساکنان شهرهای مذکور ساخته خواهد شد.»
قیمت واحدهای طرح ملی مسکن چقدر است؟
در طرح اقدام ملی، سبد متنوعی طراحی شده است که پروژه‌های مشارکتی، بخش کوچکی از آن خواهد بود و اغلب پروژه‌ها یا براساس واگذاری زمین ۹۹ ساله یا براساس قیمت تمام شده فروش اقساطی است. معاون وزیر راه و شهرسازی در توضیح این اقدام دولت با ذکر مثالی گفته است: «کسانی که در بافت‌های فرسوده و ناکارآمد ملک شخصی دارند و می‌خواهند بازسازی کنند، بسته تشویقی شهرداری در پروانه به آنها اختصاص می‌یابد. یک نوع دیگر در شهرهایی است که دولت امکان تامین زمین دارد که واگذاری ۹۹ ساله انجام می‌شود و در حقیقت زمین رایگان به متقاضیان اختصاص می‌دهیم.»
محمودزاده تصریح کرده است: «عمده بحث روی فروش اقساطی زمین است؛ یعنی ساختمان با قیمت تمام شده با سازنده توافق می‌شود. با توجه به طول دوره ساخت که حدود دو سال ممکن است زمان ببرد، بخشی از هزینه اجرا از طریق تسهیلات تامین می‌شود و بخشی هم خود شخص باید آورده واریز کند. درخصوص قیمت زمین، حداقل دو سال تنفس می‌دهیم و بعد به صورت اقساطی از متقاضیان دریافت می‌کنیم که با یک رقم خیلی جزئی، مالک زمین می‌شوند.»
او، «قیمت واحدها را متناسب با شرایط هر پروژه دانسته و گفته است: «ما برای متقاضیان قدرت انتخاب گذاشته‌ایم. اولا احداث خانه‌ها بر اساس الگوی مصرف است، اما به هر حال واحدهای متنوعی را بنا به سلیقه متقاضیان ارایه می‌کنیم. واحدها بر اساس قیمت تمام شده بازار خواهد بود و دولت در این فرآیند نه تنها سودی نمی‌برد، بلکه یارانه و زمین هم در اختیار می‌گذارد. فقط یک سود جزئی به سازندگان می‌رسد. هدف نهایی دولت این است که مردم صاحب خانه شوند.»
نذر نکرده‌ایم زمین در اختیار عده‌ای کاسب بگذاریم
وزیر راه و شهرسازی نیز در تازه‌ترین اظهارنظر درباره جزییات طرح اقدام ملی مسکن گفته است: «ساخت و سازها در استان‌های مختلف آغاز شده و مساله مهم این است که جامعه هدف به صورت دقیق شناسایی و ثبت‌نام شوند تا اقدامات غربالگری صورت گیرد.»
محمد اسلامی با بیان اینکه در طرح ملی مسکن هدف ما جامعه فاقد مسکن هستند که زمینه تامین آن فراهم آید، متذکر شده است: «در برخی شهرها کار به خود مردم واگذار می‌شود. پروژه‌هایی را به شرکت‌های سازنده واگذار کرده‌ایم و طبق زمانبندی تعیین شده، مردم قادرند مسکن خود را در زمان مورد نظر ابتیاع کنند.»
وی با بیان اینکه ما قصد نداریم کار جدیدی انجام دهیم و هر آنچه مدنظر است، در قانون ساماندهی زمین و مسکن به وضوح روشن شده، گفته است: «وزارت راه و شهرسازی نیز در این روند دخالت دارد؛ به عنوان طرف مشارکت قرارداد را امضا و ضوابط را تعیین می‌کنیم؛ اما نذر نکرده‌ایم زمین را در اختیار عده‌ای کاسب بگذاریم. ما تکلیف قانونی داریم که مردم را خانه‌دار کنیم و لذا وزارت راه طبق شیوه‌نامه در این حوزه مشارکت می‌کند. همچنین در مدلی دیگر زمین را ۹۹ ساله واگذار می‌کنیم و بر اساس غربالگری قشر متقاضی، اقدامات نرم افزاری را صورت داده تا ارائه مسکن را متناسب با جامعه هدف پیش بریم.»
اسلامی متذکر شده است: «برخی توقع دارند وزارت راه زمین را واگذار کرده و خودشان اقدام کند، در حالی که وزارت راه باید اعمال نظارت کند تا مطمئن شود مردم خانه‌دار می‌شوند.»
تفاوت محل مسکن ملی با مسکن‌مهر چیست؟
از زمان رونمایی طرح در زمستان سال گذشته تا شهریور امسال تمام جزییات طرح مورد بررسی قرار گرفت و جانمایی، تعداد واحدها، امکانات و سایر مشخصاتی که مسکن ملی باید داشته باشد تا هیچ شباهتی به مسکن مهر که مردم نسبت به آن دافعه پیدا کرده‌اند نداشته باشد.
یکی از ایرادات مهم مسکن‌مهر این بود که از اراضی و خارج از شهرها استفاده شد که امکانات و تاسیسات زیرساختی نداشت و همین امر باعث شد تا هزینه‌های سنگین ایجاد راه و زیرساخت‌های اصلی، امکانات رفاهی و... روی دوش دولت مانده و با اتمام بودجه دولت بدهکار و طرح ناتمام و بدون مشتری رها شد.
در طرح اقدام ملی مکان‌یابی درون شهرها است. براساس طرح اقدام ملی ۱۰۰ هزار واحد مسکن در بافت‌های فرسوده شهری، ۲۰۰ هزار واحد در شهرهای جدید و ۱۰۰ هزار واحد نیز در شهرهای کوچک و با جمعیت کمتر از ۱۰۰ هزار نفر ساخته خواهد شد.
در این طرح دیگر ساختمان‌ها بلندمرتبه و ۱۰ یا ۱۵ طبقه ساخته نخواهد شد. تعداد طبقات طرح مسکن ملی در نهایت ۷ طبقه خواهد بود.
شروط ثبت‌نام در طرح ملی مسکن چه خواهد بود؟
در این میان، تاهل، سابقه سکونت در شهر مورد تقاضای مسکن و همچنین عدم بهره مندی از امکانات و تسهیلات دولتی در خرید واحدهای مسکونی از جمله شروط ثبت‌نام در طرح ملی مسکن است که وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده است.
پیش از این چهار شرط برای ثبت‌نام در طرح ملی مسکن اعلام شده بود که عبارت بودند از تأهل، نداشتن مالکیت خصوصی، عدم استفاده از امکانات دولتی از قبیل زمین، آپارتمان یا تسهیلات ویژه یارانه‌دار و داشتن سابقه سکونت در شهر مورد تقاضا؛ به این ترتیب با اعلام وزیر، سه شرط در حال حاضر برای ثبت نام مد نظر سیاستگذار است.»
۳۵۰ هزار سپرده‌گذار صندوق مسکن یکم واجد شرایط طرح ملی مسکن هستند
در طرح ملی مسکن به متقاضیان ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان وام پرداخت خواهد شد.مدیرعامل بانک مسکن از واجد شرایط بودن ۳۵۰ هزار سپرده‌گذار صندوق پس‌انداز یکم برای دریافت وام برای طرح ملی مسکن خبر داد.
ابوالقاسم رحیمی‌انارکی با بیان این که در ارائه تسهیلات مسکن برای طرح اقدام ملی اولویت با افرادی است که در صندوق پس‌انداز مسکن یکم ثبت‌نام کرده‌اند، گفته است: «متقاضیان واجد شرایط حساب صندوق پس‌انداز مسکن یکم چنانچه بخواهند در بافت فرسوده از وام استفاده کرده و در طرح اقدام ملی مسکن صاحب‌خانه شوند نرخ سود تسهیلات ۶ درصد و در سایر بافت ها ۸ درصد خواهد بود.»
گفته می‌شود حداقل مبلغ سپرده‌گذاری در صندوق پس انداز مسکن یکم تهران، مراکز استان‌ها و شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت و سایر شهرها به ترتیب ۱۳.۵ میلیون تومان، ۱۰ و ۶.۷ میلیون تومان برای دریافت وام ۸۰، ۶۰ و ۴۰ میلیون تومانی است. همچنین حداقل زمان انتظار برای استفاده از این تسهیلات یکسال است که در شهر تهران با واریز ۴۰ میلیون تومان، در شهرهای میانی (مراکز استان‌ها و شهرهای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت) ۳۰ میلیون تومان و برای شهرهای کوچک ۲۰ میلیون تومان است که پس از گذشت یکسال، دارندگان این حساب می‌توانند به صورت انفرادی به ترتیب ۸۰، ۶۰ و ۴۰ میلیون تومان دریافت کنند.
قیمت مسکن تا کجا می‌ریزد؟
در این شرایط، یک نماینده مجلس اعتقاد دارد: «طرح اقدام ملی مسکن باید بتواند قیمت مسکن و نرخ اجاره‌بها را کاهش دهد.»
جهانبخش محبی‌نیا گفته است: «مشکل مسکن متاسفانه هنوز در کشور حل نشده است. به‌رغم اینکه مسکن نیاز اولیه و ضروری مزدم به شمار می‌رود، در سال‌های اخیر به یک کالای سرمایه‌ای مبدل شده و باید تدابیری اندیشیده شود تا این نیاز اولیه مردم به سرپناه با راهکارهای مناسب داشته باشند.»
وی با اشاره به طرح ملی مسکن، متذکر شده است: «طرح وزارت راه به‌عنوان ابزاری برای انتظام بخشیدن به تولید مسکن و اقتصاد تدوین شد که باید تلاش شود این طرح بتواند اجاره و قیمت خرید مسکن در سبد خانوار را کاهش دهد تا با کاهش قیمت و تبدیل آن به کالای مصرفی و مورد نیاز مردم، بتوان رفاه را به خانوارها بازگرداند.»
وی تصریح کرده است: «اهتمام و جدیت در دولت و وزارت راه و شهرسازی وجود دارد و تلاش می شود طرح اقدام ملی تولید مسکن را به سمت و سویی ببرد که عملیات فوق به موفقیت برسد، زیرا انحراف از مسیر اهداف تولید مسکن ملی برای اقشار متوسط و به ویژه کم درآمد مورد پذیرش هیچ‌یک از نمایندگان نیست.»
محبی‌نیا اجرای طرح اقدام ملی تولید مسکن را تدبیری مناسب برای ایجاد تعادل نسبی در اقتصاد دانسته و گفته است: «باید تلاش شود تا سمت و سوی عملیات مربوط به مسکن و طرح‌های ملی مسکن به سمتی برود که بخشتشریفاتی مسکن از بین برود و شاهد نقطه تعادل در اقتصاد کلان باشیم و مسکن نیز جایگاه خود را پیدا کند.»
