طرد مستاجران از تهران
افزایش قیمت مسکن و اجارهبها در پایتخت، اجارهنشینها را به حواشی شهر کشاند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند، مستأجران تهرانی راهی حاشیه شهر شدهاند. حسن محتشم، عضو هیأتمدیره انجمن صنفی انبوهسازان ساختمان تهران میگوید که تقاضای اجاره در تهران به شدت کاهش داشته است و مستأجران راهی حومه شهر شدهاند. علی کرد، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس هم گفته است که به دلیل گرانیها در سال ۹۷، یکمیلیون نفر مستأجر از شهرهای بزرگ کوچ کردهاند و به جمعیت حاشیهنشین کشور اضافه شدهاند.
این موضوع درحالی رخ میدهد که بنا بر اعلام وزارت راهوشهرسازی حدود ١١میلیون ایرانی دچار بدمسکنی و حاشیهنشینی هستند. حالا در شرایطی که مستأجران تهرانی ناچار به سکونت در حاشیه شهر شدهاند، قیمت در این مناطق به سرعت صعودی شده است. سعید اسلامی، معاون سابق وزیر راهوشهرسازی میگوید: «افزایش تقاضا برای سکونت در حاشیه تهران به اندازهای بوده که قیمت ملک در این مناطق با شیبی تندتر از تهران درحال افزایش است.» او توضیح میدهد: «به دلیل افزایش تقاضا میزان رشد قیمتها در شهرهای حاشیهای تهران حتی بیش از متوسط کشور بوده و این روند صعودی همچنان ادامه دارد.» به گفته او، به دنبال بالارفتن بهای مسکن و اجارهبها، بسیاری از مستأجران دیگر قادر به سکونت در داخل کلانشهرها نبوده و ناچار به حاشیهنشینی شدهاند. همین مسأله موجب شده که تعداد خانههای خالی در کلانشهری همچون تهران بیشتر از سالهای پیش باشد. معاون سابق وزیر راهوشهرسازی حالا میگوید که مستأجران تهرانی در معرض خروج از شهر هستند و مشخص نیست که جامعه ۴۲درصدی مستأجران تهرانی بتوانند شانس دوباره سکونت در این شهر را داشته باشند یا خیر.
کوچ یکمیلیون مهاجر و افزایش حاشیهنشینی
گزارشهای مرکز آمار ایران رشد نقطهای میانگین اجارهبها در شهر تهران را حدود ٣٥درصد اعلام کرده است. این درحالی است که میزان اضافه حقوق هیچگاه از ٢٥درصد فراتر نرفته و همین مسأله به شکاف بیشتر دخل و خارج مستأجران رسیده است. مستأجرانی که براساس نتایج سرشماری نفوس و مسکن سال ١٣٩٥ حدود یکسوم جامعه را در برمیگیرند. حسن محتشم، عضو هیأتمدیره انجمن صنفی انبوهسازان ساختمان تهران هم به ایرنا گفته است که ناتوانی در پرداخت اجارهبها و شرایط کلی اقتصاد کشور باعث شده که تهران از مستأجران قدیمی خالی شود.
به گفته او، از سال ۹۷ تاکنون، خانه بیش از ۲۰۰درصد گران شده است و در چندماه اخیر با قرارگرفتن در مسیر ثبات ۲۰درصد کاهش داشته اما همچنان در مقابل درآمد خانوار ایرانی رقمی بسیار سنگین است که باعث جلوگیری از خانهدارشدن مصرفکننده واقعی میشود.
کاهش قیمتها قابل اعتنا نیست
کاهش قیمت خانه در اغلب مناطق شهری پایتخت به صورت لاکپشتی ادامه دارد و آنطور که گزارشهای وزارت راهوشهرسازی از قیمت خانه در پایتخت خبر میدهد، بازار مسکن در مسیر ثبات قیمتی قرار گرفته و اکنون موقعیت مناسبی برای خرید خانه در تهران آغاز شده است. با این وجود بیتالله ستاریان، کارشناس ارشد مسکن آمار کاهش قیمت مسکن را چندان واقعی و قابل اعتنا نمیداند. او میگوید: «با توجه به رکود حاکم بر بازار استنباط کاهش قیمت از تنها ٤ تا ٥هزار معامله، استنباط دقیقی نیست و بیشتر معاملاتی که این روزها در بازار انجام میشود، مربوط به کسانی است که به دلایلی پوللازم هستند و حاضر به فروش خانههای خود با قیمت پایین میشوند.» او نسبت به بروز رکود تورمی در حوزه مسکن هشدار داد و گفت: «درحال حاضر قیمت تمامشده ساخت مسکن در کشور سالبهسال بالاتر میرود؛ این درحالی است که قدرت خرید خانوار کاهش دارد و همین مسأله منجر به افزایش حاشیهنشینی میشود.»
زیرساختهای سکونت در حاشیه تهران فراهم نیست
ساکنان شهرهای اقماری که در اطراف شهرهای بزرگ ایجاد شدهاند، سالهاست با مشکلات بسیاری به علت کمبود زیرساختها، کیفیت پایین ساختمانها و نبود امکانات و خدمات و... دستوپنجه نرم میکنند و اکنون هم به علت مهاجرت مستأجران جمعیت آنها درحال افزایش است که این مشکلات را چند برابر خواهد کرد. از سوی دیگر، کمبود امکاناتی چون خدمات آموزشی و بهداشتی و نبود شغل در این شهرها باعث میشود تا افراد هر روز مسیری طولانی را برای رسیدن به محل کار و دانشگاه و... طی کنند.
اسلامی که به شدت نگران تبعات اجتماعی رشد حاشیهنشینی در کلانشهرهای بزرگ کشور بهویژه پایتخت است، معتقد است؛ ایجاد برخی از امکانات در شهرهای حاشیهای ظرف مدت ٢سال امکانپذیر است اما فراهمکردن برخی از زیرساختها و امکانات پنجسال زمان میبرد.