بازگشت رونق معاملات مسکن
نگاهی به تجربیات گذشته نشان میدهد که همواره تابستان فصل اوج معاملات مسکن بوده است، اما شرایط بازار املاک طی دو سال اخیر به گونهای رقم خورد که تمام معادلات در سال ۹۸ برهم ریخت و فعالان اقتصادی شاهد روی دیگر ماجرا در این بازار بودند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، چنانکه افت معاملات مسکن از اردیبهشت آغاز و طی چهار ماه اخیر بهصورت پی در پی تشدید شد تا رکودزدهترین تابستان مسکن در سال جاری اتفاق بیفتد. بررسی تاریخی فراز و فرود مسکن حاکی از آن است که پیش از این فقط در میانه جنگ و طی سالهای ۶۴ و ۶۵ بازار به این شدت کساد شده بود و فقط بازگشت ۳۰ تا ۴۰ درصدی قیمتها بود که توانست بار دیگر به کسبوکار مشاوران املاک رونق ببخشد. با اینکه اکنون نیز در دل جامعه انتظار چنین بازگشت قیمتی وجود دارد، اما تحلیلگران معتقدند از بازاری که طی دو سال رشد حدود ۲۰۰ درصدی قیمتها را تجربه کرده، فقط میتوان انتظار داشت که در بلندمدت و آن هم در بعضی از مناطق دچار افت ۲۰ درصدی شود و توقع بیش از حد جز خیالی باطل نیست. با اینکه مقاومت صاحبان املاک در مناطق بالایی پایتخت مانع کاهش میانگین قیمت مسکن در تهران شده است، اما بررسی مناطق پرتقاضا نشان از شکست قیمت در محلههایی دارد که ۴۷ درصد معاملات در مهر ماه را رقم زدهاند.
پاییز امسال بهگونهای آغاز شد که نشان داد میتواند جور تابستان کمرمق بازار مسکن را هم بکشد. چنانکه در اولین ماه این فصل رشد 21 درصدی معاملات رقم خورد، اما نکته حائز اهمیت در این نکته نهفته شده که بهرغم رشد معاملات، قیمتها در مناطق پرتقاضا روند نزولی را طی کردهاند. این در حالی است که طی تابستان فروشندگان در مقابل افت قیمت بهشدت از خود مقاومت نشان میدادند و گاه قیمتهای دور از انتظار و بدون توجه به شرایط بازار برای مسکن خود در نظر میگرفتند. در این مقطع به لطف سایتهای خرید و فروش اینترنتی حتی عدهای که قصد چندانی برای فروش ملک خود نداشتند، دارایی خود را به قیمتهای کذایی در این سایتها به فروش میگذاشتند تا تیری در تاریکی رها کرده باشند، اما اکنون با شروع فصل پاییز آنان که فروشندگان واقعی هستند سرانجام با خریداران به توافق رسیدند و راضی به کاهش قیمتها شدند، البته آمار کلی بانک مرکزی نشان از رشد 4/0 درصدی میانگین قیمت مسکن در شهر تهران دارد؛ اما نگاهی به مناطق پرتقاضای مسکن که 47 درصد معاملات مهر ماه را تشکیل دادهاند، نشان میدهد که مالکان برای فروش خانه خود چارهای جز کاهش قیمتها ندارد، چنانکه منطقه 7 بهعنوان یکی از مناطق پرتقاضا با کاهش 4/12 درصدی قیمت در صدر فهرست تخلیه حباب قیمتی قرار دارد. علاوه بر این، هر مترمربع مسکن در منطقه 4 معادل 1/2 درصد، منطقه 5 معادل 5/6 درصد، منطقه 10 معادل سه درصد، منطقه 14 معادل 7/2 درصد و منطقه 15معادل 11 درصد نسبت به شهریور کاهش یافت که میانگین کاهش قیمت این شش منطقه پرتقاضای به 2/6 درصد میرسد. البته چهار منطقه پرتقاضای دیگر شامل مناطق 1، 2، 6 و 8 وجود دارند که راه دیگری را در پیش گرفتند؛ این مناطق که 23 درصد معاملات مهر را دربرگرفتند، بهطور میانگین افزایش 4/5 درصدی قیمت را تجربه کردند.
انتظار برای افت 20 درصدی قیمتها
با اینکه اکنون ساکنان چند منطقه بالانشین تهران در مقابل افت قیمت مسکن خود مقاومت نشان میدهند، اما شیب نزولی قیمتها به جنوب پایتخت هم رسیده و ساکنان این مناطق با قیمت واقعیتری مسکن خود را میفروشند. حال بسیاری از کارشناسان پیشبینی میکنند که این روند تا پایان سال ادامه مییابد و میتوان افت 20 درصدی نرخ مسکن در بعضی از مناطق پرتقاضا را پیشبینی کرد، اما به هر حال به دلیل کمبود مسکن و انباشت تقاضا در این بازار افتی بیش از این چندان قابل انتظار نیست. در حالی که دولت برنامه ویژهای را در این بخش تدوین کند که سرمایهگذاران پس از سیر نزولی تورم و تثبیت سایر بازارهای موازی سرمایه خود را به این بخش هدایت کنند، میتوان امید به تعدیل قیمت در بلندمدت داشت، اما در غیر این صورت چرخه بازار مسکن بار دیگر تکرار میشود.