رمزگشایی از عاملان تصادفات جادهای
براساس آمارهای جهانی، ایران جزو 11کشور اول جهان ازنظر بالا بودن درصد مرگومیر جادهای است و حتی در برخی از آمارها این رتبه به 4نیز میرسد. براساس آمار سازمان بهداشت جهانی در سال 2015میلادی برای ایران بهطور مشترک با کشور رواندا، رتبه هشتم تعداد کشتهشدگان جادهای را بهخود اختصاص داده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، آمارهای بینالمللی نشان میدهد در سال 2015تعداد کشتهها به ازای هر 100هزار وسیله نقلیه (اعم از خودرو، موتورسیکلت و...) در دنیا 65نفر بوده است که این تعداد در ایران حدود 55نفر است. این در حالی است که به ازای هر 10هزار خودرو در دنیا، بهطور متوسط حدود 9نفر کشته شده اما در ایران به ازای این تعداد خودرو 37نفر کشته میشوند.
از نگاه آمارهای داخلی نیز آمار تصادفات جادهای در کشور بالا و بحرانی است و همواره دستگاههای متولی راه و امنیت بر لزوم کاهش تصادفها تأکید کردهاند؛ هرچند در این میان اختلافنظرهایی درباره علت وقوع تصادفات رانندگی و عوامل سهیم در آن وجود داشته و همین امر مانع از ایجاد یکرویه واحد برای کاهش تصادفات منجر شده است.
نقش عوامل سهگانه در بروز تصادف
استاندارد نبودن راهها، خودروها و بیتوجهی رانندگان همواره از مهمترین عوامل بروز تصادف اعلام شدهاند اما براساس آماری که بهتازگی، نیره پیروز بخت، رئیس سازمان ملی استاندارد ایران اعلام کرده، از میان عوامل سهگانه بروز تصادفات جادهای در ایران، سهم خطای انسانی ۷۰ درصد، استاندارد نبودن جاده ۲۳درصد و سهم استاندارد نبودن خودروها 7درصد است و بر این اساس ابتدا باید در زمینه رانندگی افراد فرهنگسازی شود و در ادامه وزارت راهوشهرسازی باید استانداردهایی را که در زمینه ایمنی راهها نگاشته شده است را اجرا کند.
رانندگان مقصران اصلی تصادف
براساس آماری که رئیس سازمان استاندارد ارائه کرده ، عامل انسانی، یعنی راننده، اصلیترین عامل بروز تصادف در ایران است و اتفاقاً آمارهای استخراج شده از سامانه اطلاعات سوانح و حوادث حملونقل کشور نیز این مسئله را تأیید میکند.
براساس تازهترین آمارها، در هفته نخست مهرماه، هزار و 179تصادف در جادههای کشور به وقوع پیوسته و 257کشته و 2هزار و 707مجروح به همراه داشته است. از این تعداد تصادف، علت اصلی 539تصادف یعنی 45.5درصد کل تصادفات بنا به تشخیص پلیس عامل انسانی ثبت شده است. با توجه به اینکه در 465 مورد به هر دلیل علت اصلی تصادف معرفی نشده، سهم عامل انسانی از تصادفهای دارای عامل مشخص به 75درصد افزایش مییابد.
خودروی بیکیفیت مقصر اصلی خسارت
تازهترین آمار پلیس از تصادفات تابستان ۹۸ نیز نشان میدهد ۳۹ درصد تصادفات در این فصل براثر خوابآلودگی و واژگونی بوده و عامل انسانی نقش اصلی در وقوع آن داشته است. البته سهم عوامل سهگانه در وقوع تصادفات جادهای فقط یک روی سکه است و وقتی پای تخمین سهم این عوامل در بروز خسارتهای مالی و جانی به میان بیاید، جایگاه نخست به کیفیت و استاندارد خودروها تعلق میگیرد و عامل انسانی کمترین سهم را میبرد. آمارهای مختلف نشان میدهد که سالانه در ایران از هر 100هزار نفر، 35نفر در جریان تصادفات جادهای کشته میشوند و به گفته معاون اجرایی راهنمایی و رانندگی ناجا، هر فردی که در اثر سوانح جادهای جان خود را از دست میدهد بیش از یک میلیارد تومان به جامعه هزینه تحمیل میکند.
سردار محمدحسین حمیدی، نقش ایمنی خودروها در شدت تصادفات و تصادفات منجر به فوت را بسیار پررنگ میداند و معتقد است، با ایمنسازی خودروها باید آمار خسارتهای مالی و جانی ناشی از تصادفات را کاهش داد. بر این اساس، با فرض اینکه بخش عمده تصادفهای جادهای کشور بهواسطه نقش عامل انسانی به وقوع میپیوندد و غیراستاندارد نبودن خودروها، نقش بالایی در آن ندارد، از منظر خسارتهای تصادف، این استاندارد نبودن خودروهاست که اثرگذارترین عامل است.