پایان‌نامه‌ها؛ بی‌خاصیت‌های اجباری
در پایان‌نامه‌های کاربردی یک دانشجو تا جایی که بتواند و پیش برود روی پایان‌نامه کار می‌کند و بعد اگر کار به نتیجه نرسد در مقاطع تحصیلی بالاتر می‌تواند آن را دنبال کند یا دانشجوی دیگری کار او را ادامه دهد و به همین ترتیب پیش می‌روند تا نتیجه مشخصی به دست آید.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جوان، تهیه پایان‌نامه فعالیتی علمی است که صنعت، دانشگاه و دانشجو همه باید از آن سود ببرند حال آنکه به گفته معاون هماهنگ‌‌کننده سازمان بسیج دانشجویی، به‌طور میانگین روزانه ۸۰۰ پایان‌نامه در کشور دفاع می‌شود که سنخیتی با مشکلات کشور ندارند و این موضوع یک فاجعه است.
ظرفیت پایان‌نامه باید طوری باشد که صنعت از کار تحقیقاتی دانشگاه سود ببرد. از سوی دیگر دانشگاه متوجه شود مشکلات رایج صنعت چیست. در این بین دانشجو هم تجربه بسیار خوبی به دست می‌آورد که در آینده شغلی‌اش مؤثر است. اما چرا اینگونه نیست؟
مرکز اطلاعاتی نداریم
اگر سوژه پایان‌نامه‌ها کاربردی انتخاب شوند یا از نظر علمی مورد استناد قرار گیرند، پایان‌نامه‌ها در جا‌های مختلف روی هم تلنبار نمی‌شوند که خاک بخورند.
نبود مرکز اطلاعاتی موجب می‌شود موضوعات غیرکاربردی در پایان‌نامه‌ها مدام تکرار شوند. اگر مرکز اطلاعاتی جامعی مختص پایان‌نامه‌ها وجود داشت که همه از کار تحقیقاتی دیگران آگاه شوند، هم بهره‌برداری علمی از پایان‌نامه‌ها بیشتر می‌شد و هم امکان تقلب و کپی‌برداری به صفر می‌رسید. به این ترتیب لازم هم نبود با مؤسساتی که پایان‌نامه می‌فروشند، برخورد قانونی انجام شود.
هزینه‌هایی که کردم، اما هدر رفت
با شرایط فعلی، بسیاری از دانشجویان که یا حوصله نوشتن پایان‌نامه ندارند یا پایان‌نامه‌ای بدون نتیجه تولید می‌کنند و تنها نمره آن را می‌خواهند و استادانی که دریافت حق‌المشاوره هم حتی انگیزه خواندن پایان‌نامه‌های دانشجویان را به آن‌ها نمی‌دهد، تبدیل به معضلی برای نظام آموزش عالی کشور شده‌اند.
یک دانشجوی دکترای گیاه شناسی در این‌باره می‌گوید: «برای اینکه پایان‌نامه باارزشی داشته باشم و حتی برایم از نظر مالی هم سوددهی داشته باشد مدت‌ها زحمت کشیدم و موضوعی کاربردی انتخاب کردم.
علاوه بر ارائه به استاد راهنما به اداره جهاد کشاورزی هم پیشنهاد دادم که با آن موافقت شد و شروع به کار کردم و توانستم برای سموم گرانقیمتی که برای کشاورزان به صرفه نبود و به محصولات ضرر می‌زد، شیوه جایگزینی پیدا کنم که تأثیر خوبی داشت و مشکل را بدون اینکه به مصرف‌کننده و گیاه صدمه بزند از بین می‌برد.» وی که علاقه‌ای به ذکر نام خود در این گزارش ندارد، توضیح می‌دهد: «پس از چندین ماه آزمایش و تثبیت آن بر چند مزرعه گوجه و پیاز با اینکه تأثیر این شیوه فوق‌العاده بود و هیچ معضل زیست محیطی هم نداشت اداره جهاد کشاورزی گفت هزینه مزرعه‌دار‌ها زیاد می‌شود و نمی‌تواند آن را به تولید انبوه برساند.»
به گفته این دکتر گیاه‌شناس، اداره جهاد کشاورزی مدعی بود، چون برخی گلخانه‌دار‌ها از آن استفاده نمی‌کنند ما هم نمی‌توانیم امتیاز آن را از شما بخریم و کمک کنیم و به همین سادگی زحمت من و هزینه‌هایی که کردم هدر رفت.
حتما مشکل از موضوع است
در پایان‌نامه‌های کاربردی یک دانشجو تا جایی که بتواند و پیش برود روی پایان‌نامه کار می‌کند و بعد اگر کار به نتیجه نرسد در مقاطع تحصیلی بالاتر می‌تواند آن را دنبال کند یا دانشجوی دیگری کار او را ادامه دهد و به همین ترتیب پیش می‌روند تا نتیجه مشخصی به دست آید.
مشکل دیگر در زمینه موفق نبودن پایان‌نامه‌ها مربوط به گروه‌های فنی و مهندسی است. ارتباط بین دانشگاه و صنعت کم است یا از سوی سازمان‌ها و مؤسسات صنعتی و غیرصنعتی از موضوع پایان‌نامه‌ها و نتایج آن‌ها استقبال نمی‌شود که حتماً مشکل از موضوع است.
صنایعی که دلسوزند
برخی دانشجویان هم حتی در گروه‌های غیر فنی قبل از شروع کار موضوع خود را درست انتخاب نمی‌کنند و پیشنهاد نمی‌دهند در نهایت هم به دلیل ترس از کپی کردن، پایان‌نامه‌ها در اختیار همگان قرار نمی‌گیرد یا محدودیت‌های بسیار زیادی برای استفاده از آن‌ها گذاشته می‌شود.
جالب اینکه برخی صنایع شهرک‌های صنعتی از پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکترای مرتبط با توسعه صنایع کوچک حمایت می‌کنند و حتی مجوز حمایت از چند پایان‌نامه در سال را هم دارند.
دانشگاه‌هایی که بی‌خیالند
در این زمینه برخی، تحقیقات را هم به کار گرفته و هم عملیاتی کرده‌اند. خوشبختانه این صنایع پیگیر هستند تا مشکلات خود را از طرق علمی حل کنند و در رابطه با ارتقا و انتقال تکنولوژی نیز خواهان این همکاری‌ها هستند و برای همین است که هر سال نیاز‌های خود را به دانشگاه‌ها اعلام می‌کنند.
اما اینکه چرا دانشگاه‌ها لیستی از این نیاز‌ها را به دانشجویان نمی‌دهند و استادان راهنما دانشجو را به سمتی هدایت نمی‌کنند که در این رابطه وارد کار شود، پرسشی است که برخی دانشگاه‌های کشور باید جوابگو باشند.
