آمریکا چقدر در بخش نظامی خود هزینه میکند؟
شاید برای بسیاری این سوال مطرح شده باشد که امریکا به عنوان یک ابر قدرت برای حفظ جایگاه خود در عرصه جهانی تا چه میزان برای ارتش و نیروهای نظامی خود هزینه میکند. چرا اصلا امریکا پایگاه نظامی در خارج از مرزهای خود ایجاد کرده و هزاران تن از سربازان این کشور در خارج از مرزها خدمت میکنند؟
این سوالی است که پاسخ به آن هم میتواند آسان باشد و هم سخت. واقعیت آن است که پس از جنگ جهانی دوم ایالات متحده یک رسالت برای خود در نظر گرفت تا بتواند در برابر ابرقدرت شرق ایستادگی کند. شوروی مهمترین رقیب امریکا در دوران پس از جنگ جهانی دوم به حساب میآمد و ایالات متحده رسالت خود میدید که با هژمون شرق وارد یک نبرد بزرگ اما غیر مسلحانه شود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، از همین رو دو بلوک شرق و غرب وارد جنگ سرد شدند. در طول حدود 4دهه جنگ سرد، امریکا برای مقابله با بلوک شرق سعی کرد تا در مناطق استراتژیک جهان پایگاه نظامی ایجاد کند. این پایگاهها در طول سالیان به حدی زیاد شد که مدیریت آن برای امریکا نیز سخت بود. حالا که حدود 3 دهه از پایان جنگ سرد میگذرد اما هنوز پایگاههای نظامی امریکا در سراسر جهان وجود دارد و بسیاری این مساله را مطرح میکنند در شرایطی که ایالات متحده در داخل مرزهای خود با دهها و صدها مشکل ریز و درشت مواجه است چرا باید برای پایگاههای نظامی در سراسر جهان هزینه بپردازد؟ اکنون بحثی که در این بین مطرح میشود این است که آیا ایمنسازی مرزهای امریکا به وسیله وجود پایگاه نظامی در خارج از مرزها مهمتر است یا اینکه این پایگاهها یکی یکی تعطیل شود تا میلیاردها دلار در هزینههای سالانه امریکا صرفهجویی شود. اما درگیریهای تلخ سیاسی در درون امریکا این اجازه را نمیدهد تصمیمی قابل توجه در خصوص سرنوشت و آینده این پایگاههای نظامی گرفته شود. سیاست حضور نیروهای نظامی امریکا در خارج از مرزها به 75 سال رسیده و رفته رفته فشار مالی این پایگاهها برای امریکا روز به روز افزایش مییابد. به نوشته نشریه هیل یک گروه از طیفهای متعدد کارشناسان نظامی، دانشمندان امنیت ملی و سازمانهای متعدد، بر این عقیده هستند که ایالات متحده نیازمند آن است که تعدادی از پایگاههای نظامی خود را تعطیل کند تا سالانه بتواند میلیاردها دلار از هزینههای خود را کاهش دهد.
در جریان انتخابات ریاستجمهوری سال 2016، دونالد ترامپ نامزد حزب جمهوریخواه و رییسجمهور فعلی امریکا بر این عقیده بود که چرا باید سالانه میلیاردها دلار در پایگاههای نظامی در آلمان و کره جنوبی هزینه شود؟
امروزه ایالات متحده حدود 800 پایگاه نظامی در بیش از 80 کشور و خارج از 50 ایالت واشنگتن در اختیار دارد. اکثریت این پایگاهها در طول جنگ جهانی دوم یا در آغاز جنگ سرد ایجاد شده است. اما با گذشت سه دهه کماکان زیرساختهای این پایگاهها پابرجاست. بطور مثال هنوز امریکا 194 پایگاه در آلمان، 121 پایگاه در ژاپن و 83 پایگاه در کره جنوبی دارد. برخی دیگر از این پایگاهها از ایتالیا تا امارات متحده عربی قرار گرفته که اینها تنها تعدادی از پایگاههایی است که امریکا در سراسر جهان دارد. پایگاههای امریکا بین 90 تا 95 درصد از پایگاههای خارجی جهان را تشکیل میدهد که بزرگترین مجموعه پایگاههای فراسرزمینی در تاریخ جهان محسوب میشود.
هیل در بررسیای که به همراه کارشناسان نظامی و امنیتی انجام داده نشان میدهد هزینههای پایگاههای نظامی در خارج از مرزهای امریکا به مراتب بیش از هزینه پایگاههای داخلی است. حتی در کشورهایی مانند ژاپن که هزینههای این پایگاهها را نیز پرداخت میکنند باز هم هزینهها برای امریکا مقرون به صرفه نیست. هنگامی که یک عضو ارتش در خارج از کشور خدمت میکند بهطور سالانه بین 10 تا 40 هزار دلار بیشتر در سال هزینه دارد. بهطور کلی ایالات متحده به صورت سالانه بیش از 51 میلیارد دلار برای حفظ و نگهداری پایگاههای خارج از کشور خود هزینه میکند. اگر هزینههای سربازان در خارج از مرزها را به آن اضافه کنیم این رقم سالانه به150 میلیارد دلار میرسد.
بسیاری بر این باورند اگر بخشی از این هزینهها در راستای بهبود زیرساختهای داخلی از جمله ایجاد مدارس دولتی و موضوع مراقبتهای بهداشتی استفاده شود میتواند تغییرات عمدهای را ایجاد کند و حتی از بدهی سالانه ایالات متحده نیز کم کند.
هیل در مقاله خود اشاره میکند، وجود پایگاههای خارجی یک وسوسه خطرناک را برای سیاستمداران امریکایی ایجاد میکند که جنگ و مداخلهگری نظامی در سایر کشورها را آسان ببینند. از سال 1980 میلادی تا کنون دولتهای امریکایی حداقل 23 بار از پایگاههای نظامی استفاده کردهاند تا در 14 کشور مداخلات نظامی و همچنین جنگهای نظامی داشته باشند.
واقعیت آن است که اکنون پیشرفتهای فناوری پایگاههای خارج از کشور را تا حد زیادی منسوخ کرده است. امروز نیروهای واکنش سریع میتوانند تقریبا به هر منطقهای به اندازه کافی نیرو مستقر کنند. از سوی دیگر کارشناسان بر این عقیده هستند که پایگاههای نظامی امریکا به دلیل اینکه به راحتی مورد هدف موشکهای بالستیک قرار میگیرند عملا کارایی خود را از دست دادهاند.
در حال حاضر حضور پایگاههای خارج از کشور، تهدیدهای امنیتی را برای کشورهایی از جمله روسیه، چین، ایران و کره شمالی افزایش داده است. از همین رو حساسیت آنها نیز نسبت به این پایگاهها بیشتر شده و به نوعی احساس میکنند تحت محاصره پایگاههای ایالات متحده قرار دارند از همین رو آنها در مسیر تقویت تواناییهای خود برای هدف قرار دادن این پایگاهها قدم برمیدارند و حتی ممکن است چشماندازی برای ایجاد یک پایگاه در نزدیکی مرزهای امریکا برای خود در نظر بگیرند و در آن زمان میتوان دریافت که واکنش امریکا چه خواهد بود. از طرفی دیگر تعدد پایگاههای خارج از کشور امریکا در عصر جدید تبدیل به تضعیف امنیت امریکا نیز شده است. بهطور مثال پایگاههای خارجی امریکا به خصوص در خاورمیانه باعث تبلیغات منفی علیه ایالات متحده شده است و همچنین ممکن است موجب آن شود که هر لحظه یکی از اهداف امریکا در تیررس سایر کشورها قرار گیرد.
از طرفی دیگر برخلاف ادعاهایی مبنی براینکه پایگاههای خارج از کشور امریکا به گسترش دموکراسی کمک میکند اما واقعیت آن است که پایگاههای امریکا حداقل در 40 کشور، تحت رهبری رژیمهای سرکوبگر و دیکتاتوری قرار دارد. از جمله آن میتوان به کشورهایی از جمله بحرین، امارات و نیجر اشاره کرد. همچنین امریکا در مناطقی همچون پورتوریکو و گوام پایگاه نظامی دارد که نه استقلال کامل دارند و نه از حقوق کامل دموکراتیک برخوردار هستند.
از آنجا که مردم تمایل ندارند که کشورهایشان توسط نظامیان خارجی اشغال شود، پس این شگفتآور نخواهد بود که تقریبا تمام پایگاههای امریکایی مورد اعتراضات مردمی است و این روی وجهه امریکا بهشدت اثر گذاشته است. جنایات مرگبار و حوادث مرگبار توسط نظامیان امریکایی حتی در مواردی باعث عصبانیت افراد محلی شده است.
حتی در این میان پرسنل ارتش امریکا و خانوادههای آنها نیز بسیار آسیب دیدهاند. استقرار در خارج از کشور پرسنل نظامی را از خانوادههایشان جدا میکند و زندگی پرسنل نظامی بهشدت مختل میشود. اما نکته اینجاست که بستن پایگاههای خارج از کشور به مراتب آسانتر از تخلیه پایگاههای داخلی است چرا که تعطیلی پایگاههای خارجی نیازی به فرآیندهای پیچیده قانونی در امریکا از جمله مجوز کنگره را ندارد و روسای جمهور میتوانند به آسانی با یک دستور پایگاههای خارجی را تعطیل کنند. جورج بوش و بیل کلینتون از جمله روسای جمهوری بودند که صدها پایگاه نظامی غیرضروری را در اروپا و آسیا تعطیل کردند. کارشناسان بر این عقیده هستند که حفظ 800 پایگاه در خارج از کشور موجب انحراف و تضعیف توانایی ارتش ایالات متحده شده است و تعطیلی این پایگاهها حتی میتواند به حفظ و تقویت تعاملات دیپلماتیک امریکا نیز کمک کند.
هزینه نظامی
در حال حاضر هزینه تخمینی ارتش ایالات متحده حدود 989 میلیارد دلار است که بزرگترین بودجه نظامی تاریخ امریکا محسوب میشود. این بودجه بناست از اول اکتبر 2019 تا 30 سپتامبر 2020 مورد استفاده قرار گیرد. اگر بخواهیم به بزرگی این اعداد و ارقام پی ببریم باید گفت که اگر مجموعه بودجه نظامی کشورهایی که در رتبه 2تا 9 قرار دارند گرد هم جمع شوند به میزان بودجه نظامی امریکا خواهند رسید. اما اگر بخواهیم تصویر روشنتری از هزینه نظامی ایالات متحده داشته باشیم باید آن را به بخشهای متفاوت تقسیم کرد چرا که بودجه دفاعی امریکا به بخشهای متعدد دفاعی - امنیتی اختصاص پیدا میکند.
به نوشته سایت بالانس چهار مولفه کلی در خصوص هزینههای نظامی امریکا وجود دارد که باید به آنها توجه جدی کرد؛ نخست اینکه، بودجه اولیه 576 میلیارد دلار است که مستقیم به وزارت دفاع اختصاص پیدا میکند. بخش دوم مربوط به عملیاتهای احتمالی خارج از مرزهای پنتاگون است که بخش اعظم آن برای مبارزه با داعش اختصاص پیدا کرده که مجموع آن 174 میلیارد دلار است. آن دو در مجموع 740 میلیارد دلار است که توسط رییسجمهور پیشنهاد شده بود.
مابقی این بودجه به آژانسها و وزارتخانههایی تزریق میشود که در مباحث دفاعی و امنیتی دخیل هستند که از مجموع 212 میلیارد دلار حدود 93 میلیارد دلار آن به امور کهنه سربازان اختصاص پیدا میکند. آژانس امنیت داخلی امریکا حدود 52 میلیارد دلار بودجه دریافت میکند و وزارت امور خارجه نیز حدود 43 میلیارد بودجه به این نهادها اختصاص میدهد. همچنین حدود 16.5 میلیارد دلار به وزارت انرژی برای موضوع امنیت هستهای اختصاص داده میشود و همچنین FBI، امنیت سایبری و وزارت دادگستری به نحوی از این بودجه سهم میبرند.
طبق برآورد دولت بودجه وزارت دفاع 576 میلیارد دلار برای هزینهکرد در استراتژی ملی آینده امریکا است. با این بودجه بناست سه ابتکار جدید در خصوص نیروی فضایی ایالات متحده، فرماندهی فضایی ایالات متحده و آژانس توسعه فضایی راهاندازی شود. وزارت دفاع امریکا همچنین قصد دارد نزدیک به 10 میلیارد دلار در حوزه گسترش هوش مصنوعی هزینه کند. همچنین این وزارتخانه در حال ایجاد یک سپر دفاع موشکی جدید در آلاسکا است تا از امریکا در برابر حمله موشکهای بالستیک محافظت کند. همچنین وزارت دفاع امریکا بنا دارد فعالیتهای چین در قطب شمال را نیز مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد.
گفتنی است که هزینه پایهای وزارت دفاع امریکا شامل هزینههای جنگ نمیشود. بلکه این بودجه تحت عنوان دیگری قرار میگیرد که شامل بخش عملیات و جنگ خارج از کشور میشود که برای این بخش 174 میلیارد دلار در بودجه سال 2019 برای وزارت دفاع در نظر گرفته شده و حدود 26 میلیارد دلار نیز در اختیار سایر حوزهها قرار دارد. طبق برآوردها از سال 2001 تاکنون ایالات متحده بیش از 2 تریلیون دلار برای بحث مبارزه با تروریسم هزینه کرده است.
با این حال وزارت دفاع در تلاش است تا حدی در هزینههای خود صرفهجویی کند اما کنگره فعلا این اجازه را به آنها نداده است. وزارت دفاع میداند بیش از بودجه نیاز به کارآمدی بیشتر دارد. در حال حاضر یک سوم بودجه وزارت دفاع صرف پرداخت حقوق و تجهیز و نگهداری میشود. همچنین این رقم به لطف پرداخت حقوق بازنشستگی و همچنین هزینههای پزشکی پرسنل تا سال 2024 صد درصد افزایش مییابد. در ضمن این بودجه برای موضوع تحقیقات، توسعه و ساخت و ساز مسکن در نظر گرفته نشده است. همین موضوع حدود یک سوم از بودجه وزارت دفاع را نیز به خود اختصاص میدهد.
اما سوال اصلی اینجاست که چگونه وزارت دفاع میتواند کارآمدتر شود. بسیاری پیشنهاد میدهند که در گام اول وزارت دفاع باید نیروی کار غیرنظامی خود را کاهش دهد چرا که طی یک دهه گذشته نیروی کار غیرنظامی امریکا نزدیک به صدهزار نفر افزایش داشته است.
در گام دوم باید هزینه پرداخت مزایا به هر سرباز را نیز کاهش دهد. همچنین در مهمترین مورد باید پایگاههای نظامی بیمورد در امریکا تعطیل شوند. بر مبنای تخمینهای وزارت دفاع حدود 21درصد از فضا و امکانات پایگاههای امریکایی اضافه برسازمان مشغول فعالیت هستند.
تاکنون کنگره در بودجه این اجازه را نداده که پایگاههای نظامی امریکا تعطیل شود. قانون بودجه نظامی سال 2013 راه تعطیلی پایگاههای نظامی را مسدود کرده است. از طرفی تمایلی برای مقامهای سیاسی انتخابی برای تعطیلی پایگاههای ایالتی وجود ندارد چرا که تعطیلی پایگاهها به معنی تعطیلی مشاغل محلی است که بر مبنای این پایگاهها ایجاد شده است. در عوض پنتاگون باید میزان سربازها را کاهش دهد تا بتواند مخارج این پایگاهها را تامین کند.
از طرفی دیگر کنگره هیچ تمایلی ندارد که به وزارت دفاع اجازه دهد هزینههایی مانند مزایای بهداشتی نظامیان و رشد دستمزدهای آنها را کاهش دهد. در دوره اوباما تلاش شد تا هزینههای نظامی ایالات متحده کاهش پیدا کند اما کنگره معتقد بود که این کاهش هزینهها امنیت ملی امریکا را به خطر میاندازد. آنها نگران کاهش حدود صدهزار سرباز امریکایی و بسته شدن پایگاههای نظامی داخلی و برخی پروژههای تسلیحاتی بودند چرا که کم شدن اینها همگی ممکن است درآمد ایالتها را نیز کاهش دهد. به همین دلیل قانونگذاران 180 میلیارد دلار به بودجه نظامی سالهای 2018 و 2019 اضافه کردند که چنین اتفاقی رخ ندهد. واقعیت آن است که بودجه نظامی امریکا چهار برابر بودجه نظامی چین با 228 میلیارد دلار است. این بودجه همچنین 10 برابر بیشتر از بودجه نظامی روسیه است که تنها 69 میلیارد دلار است.
این حجم از افزایش بودجه نظامی امریکا موجب شده که متحدین هزینههای دفاعی و نظامی خود را کاهش دهند. همچنین کسری بودجه ایالات متحده نیز روز به روز افزایش مییابد اما هیچ راه واقعبینانهای برای کاهش هزینههای دفاعی امریکا در حال حاضر وجود ندارد و این در حالی است که ایالات متحده در طول سالیان گذشته بیش از اینکه روی توسعه تسلیحات و تجهیزات خود تمرکز کند بیشتر روی تامین هزینههای جاری خود تمرکز کرده و این در حالی است که دو رقیب او یعنی چین و روسیه با هزینهای به مراتب کمتر بیشترین خروجی را ارایه میدهند و روز به روز در حال توسعه توانمندی نظامی خود هستند زیرا هزینهها با خروجی منطبق است و این در حالی است که در امریکا هزینهها و خروجی هیچ انطباقی با یکدیگر ندارند.
بودجه 2020
اعداد و ارقام هزینههای نظامی امریکا در حال حیرتآور شدن است. برای سال 2020 بودجه نظامی امریکا 738 میلیارد دلار در نظر گرفته شده است؛ رقمی حیرتآور که بخش عملیاتهای نظامی امریکا در خارج از مرزها با یک افزایش قابل توجه مواجه شده است. این در حالی است که هزینههای غیرنظامی امریکا در بودجه 2020 تنها 632 میلیارد دلار در نظر گرفته شده است. این بودجه به این معنا است که ارتش 738 میلیارد دلار بودجه دریافت میکند و مجموعه آموزش و پرورش، بهداشت عمومی، تحقیقات علمی، حفاظت از محیط زیست، مسکن، توسعه اقتصاد محلی، کهنهسربازان، دادگاههای فدرال، وزارت امورخارجه و سایر موارد در ردیف بودجه امریکا تنها 632 میلیارد دلار بودجه دریافت میکنند.
طبق برآوردی که سایت nationalpriorities ارایه داده است از میزان 738 میلیارد دلار بیش از 300 میلیارد دلار آن از طریق قراردادهای پرسود پنتاگون به شرکتها هزینه میشود. تقریبا 150 میلیارد دلار آن برای حفظ 800 پایگاه نظامی خارجی که کماکان نمادی از تجاوز و جنگهای بیمعنی محسوب میشوند اختصاص خواهد یافت. تقریبا 66 میلیارد دلار به سمت جنگهای بیپایان سوق پیدا میکند و این لیست کماکان ادامه پیدا کند. طبق ادعای این سایت امریکا میتواند بهطور قطع 350 میلیارد دلار از این بودجه را کاهش دهد تا در اولویتهای دیگر مانند مراقبتهای بهداشتی، تغییرات آب و هوایی یا ایجاد شغل و سرمایهگذاری مجدد هزینه شود. اما به نظر میرسد سیاستمداران امریکایی هنوز به این نتیجه نرسیدهاند که میتوان این هزینه را کاهش داد و بسیاری آن را معامله استیون منوشین وزیر خزانهداری با نانسی پلوسی رییس مجلس نمایندگان دانستند. البته تنها ایلهان عمر بود که طی اظهاراتی نسبت به این بودجه نقد جدی داشت و گفت نمیتوانم با وجدانی آسوده از این لایحه حمایت و تایید کنم تا این پول در جنگهای بیپایان هزینه شود و میلیاردها دلار به پیمانکاران پنتاگون پرداخت شود. او در ادامه گفت ما نباید برای دستیابی به صلح و رفاه در خانه، سایر کشورها را بیثبات کنیم. وقت آن است که بودجه پنتاگون را کاهش دهیم و روی هرچیزی که امریکا بهشدت آن را نیاز دارد سرمایهگذاری مجدد انجام دهیم. مشاغل خوب، انرژی پاک، مراقبتهای بهداشتی و دسترسی به آموزشی برای همه از جمله این موارد است که میتوان به جای بودجه نظامی برای آنها هزینه کرد.