از تلویزیون تا صندوق‌های رای!

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد،  روز گذشته شهناز رمارم، عضو شورای شهر مشهد با این توییت، حوزه سرگرمی و سیاست را کنار هم نشاند تا نشان دهد رفتار رای‌دهی مردم اگر پای گزینش در میان نباشد پیش از جنسیت به سراغ توانمندی‌های نامزدها می‌رود. سوال اما اینجاست که این قیاس حوزه سرگرمی و سیاست و رفتار مردم در این دو حوزه تا چه اندازه قیاس درستی است.

انتقاد به نوع مقایسه رمارم از همان توییتر آغاز شد. یکی از کاربران نوشت:«تا حالا کی چنین رای‌گیری انجام شده که مردم بخوان رای بدن؟ (زن و مرد هم نداره). دوم اینکه سیاستمداران زن ما قدرت و توانایی‌شون رو به معرض نمایش بگذارن تا رای بگیرن.» پاسخ رمارم به این انتقاد شاید روشن‌تر موضع او را نشان بدهد:«تا حالا به زنان اجازه رقابت در این سطح و در انتخابات ریاست‌جمهوری که آنها را در معرض آرای کل کشور قرار می‌دهد، داده نشده.»

عضو شورای شهر مشهد در مورد این توییت توضیح بیشتری می‌دهد و می‌گوید که قصدش مقایسه حوزه سرگرمی و سیاست نبوده است:«من نخواستم سیاست را با سرگرمی ربط دهم. بحث حضور زنان در اجتماع و نقش‌آفرینی آنها در کشورمان در عرصه‌های مختلف است. همین عصر جدید حدود هزار و 500 نفر شرکت‌کننده داشت که اجرای برنامه داشتند. تناسب که بگیریم، می‌بینیم که تعداد خانم‌هایی که اجرا داشتند کمتر بوده اما چنان استعدادهای‌شان درخشان و غیرقابل چشم‌پوشی بود که با وجود اینکه از 4 داور برنامه هم فقط یک داور خانم بود، دو نفر از این خانم‌ها به 5 نفر مرحله نهایی رسیدند. این نشان می‌دهد که زنان ما استعدادهای فراوان دارند و شایستگی‌هایشان بیشتر از چیزی است که در کشور ما به آن توجه می‌کنند.» شهناز رمارم نتایج این برنامه تلویزیونی را به عنوان نمادی از باز گذاشتن دست زنان در نشان دادن توانایی‌های خود توصیف می‌کند، توانمندی‌هایی که اتفاقا در جامعه ایران در حوزه سرگرمی هم می‌توانند خودشان را نشان دهند:«در جامعه‌ای که بخواهیم یا نخواهیم هنوز جامعه مردسالاری است، یک زن می‌تواند نفر برتر یک برنامه سرگرمی شود. در این جامعه رای‌دهندگان دیگر نمی‌توانند چشم روی هم بگذارند و این استعداد را نبینند. یک زن توانست به دور از هر گونه نگاه جنسیتی این مقام را از آن خود کند. حرفم این است که وقتی دست به انتخاب می‌زنید، یعنی دارید دست به تدبیر و سیاست‌ورزی می‌زنید، نه به معنای سیاست عام اما نشان می‌دهید که شایستگی‌ها را بر مبنای شایستگی‌ها می‌سنجید.»

حضور در یک برنامه تلویزیونی با وجود تمام خط قرمزهایی که بابت نوع و میزان حضور زنان در صداوسیما وجود دارد از نظر رمارم نشان از نوعی حضور آزادانه و فارغ از گزینش‌های معمول عالم سیاست دارد که اجازه می‌دهد، توانایی‌هایی که زن در یک حوزه دارد، قابل نمایش در عرصه عمومی باشد:«در حوزه سیاست ابتدا بپذیرند که به زنان اجازه حضور بدهند حتی در عرصه ریاست‌جمهوری، شک نکنید که جامعه ما به آن میزان از بلوغ سیاسی، فکری و اجتماعی رسیده که شایستگی‌ها را ببیند نه جنسیت را. چه بسا خانم‌های ما در عرصه سیاست هم نفر اول بشوند.» عضو شورای شهر مشهد می‌گوید که می‌خواسته از این فرصت استفاده کند تا تلنگری بزند به تصمیم‌گیرانی که زنان را نمی‌بینند:«حرفم این نیست که زن حتما مدیر شود یا حتما رییس‌جمهور شود، حرفم این است آن کسانی که اغلب مرد هستند و برای ما برنامه‌ریزی می‌کنند با توجه به تجربیات مردانه خودشان، تصمیم‌هایی می‌گیرند که بیشتر به نفع مردان است. اگر ما زنان را وارد این عرصه بکنیم طبیعتا توازن تصمیم‌گیری به وجود می‌آید و عدالت جنسیتی رعایت می‌شود و بعد انسان‌ها را فارغ از جنسیت قضاوت می‌کنیم و آن موقع است که شایستگی‌ها بروز و ظهور پیدا می‌کنند».

شهناز رمارم می‌گوید که حوزه سرگرمی و سیاست را کنار هم نمی‌گذارد و قیاسش تنها در مورد دیدن و سنجش شایستگی‌های زنان در حوزه‌های مختلف است اما افسر افشارنادری، جامعه‌شناس معتقد است که از قضا رفتار مردم در انتخاب در حوزه سرگرمی را می‌توان با حوزه سیاست قیاس کرد. به نظر او «انتخاب آزادانه» در یک برنامه تلویزیونی همان موضوعی است که می‌تواند بحث رای‌گیری در حوزه سرگرمی با سیاست را به هم پیوند بزند:«انتخاباتی که آزادانه برگزار شود، نشان می‌دهد که رای مردم چیست. معنای این رای این است که مردم برای‌شان فرقی نمی‌کند که انتخاب‌شان زن باشد یا مرد. این سیاست است که می‌خواهد نگاه مردانه را در جامعه رواج دهد. اتفاقا بد نیست که چنین رای‌گیری به گوش مقامات برسد تا بدانند می‌شود همزمان با انتخابات معمولی که در حوزه سیاست داریم، رای‌گیری‌هایی از این دست از طریق صداوسیما و سازمان‌های مردم نهاد هم انجام شود تا مشخص شود، رای واقعی مردم چیست».

صنعت سرگرمی بی‌شک یکی از قدرتمندترین صنایع معمول در دنیاست و عمومیت آن در میان مردم به نسبت سیاست در کشورهای مختلف نکته‌ای نیست که بتوان از آن گذشت اما افشارنادری می‌گوید، فاکتورهایی در صنعت سرگرمی هستند که دنیای سیاست به ‌خصوص در ایران باید به آنها توجه نشان دهد تا از رکود نجات پیدا کند:«در دنیای سرگرمی مردم با میل و انگیزه دست به انتخاب می‌زنند، این اتفاقی است که در سیاست نمی‌افتد. در انتخابات سیاسی خیلی‌ها نه به دلخواه بلکه بر اساس یک سری از مقتضیات رای می‌دهند. اینکه نفر اول یک مسابقه سرگرمی از برخی نامزدهای سیاسی رای بیشتری آورده شاید در آینده تبدیل شود به اینکه یک شرکت‌کننده مسابقه از منتخب سیاسی رای بیشتری بیاورد، چرا؟ چون نوع فرآیند گزینش و انتخاب آنها بر مبنای دموکراسی نیست اما رای تلویزیونی آزادانه است. بد نیست که این موضوع دیده شود و به گوش مقامات برسد».