چشم‌انداز دلار

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری؛ قیمت هر دلار آمریکا از اواسط اردیبهشت‌ماه تاکنون تحت‌تأثیر سیاست‌های بانک مرکزی و همینطور وقوع رکود در اقتصاد ایران با 25درصد کاهش از محدوده 15هزارو500تومان به محدوده 11هزارو500تومان رسیده و در این محدوده در نوسان است، پرسش این است که آیا روند کنونی قیمت دلار در نرخ‌های فعلی تداوم خواهد داشت؟

نمودار‌های تکنیکی نرخ برابری ریال در برابر دلار آمریکا بیانگر آن است که قیمت دلار تمایل زیادی برای حرکت به سمت ارقام بالاتر دارد. این نمودارها نشان می‌دهند احتمالا روند نزولی قیمت دلار روزهای پایانی خود را سپری می‌کند اما به‌طور کلی نمی‌توان قیمت دلار را صرفا بر مبنای چارت‌ها و نمودار‌های تکنیکی تحلیل کرد، بلکه باید سراغ عوامل بنیادی رفت. از نظر تحلیلگران چند عامل ازجمله کاهش تنش‌های سیاسی، وقوع رکود اقتصادی، سپری شدن حد نهایی تحریم‌ها و اهرم بانک مرکزی عواملی هستند که سرنوشت قیمت دلار را در آینده تعیین می‌کنند. همه این عوامل نشان می‌دهند قیمت دلار فعلا یعنی دست‌کم تا 3‌ماه آینده در ارقام کنونی یعنی در محدوده 11هزار تومان باقی خواهد ماند و بعد از آن چنانچه التهاب سیاسی به پایان برسد قدرت تثبیت نرخ دلار در این ارقام بیشتر خواهد شد. با این حال تحلیلگران درباره اثرات این عوامل نظر یکسانی ندارند.

پیش‌بینی رشد قیمت

پدرام سلطانی، نایب‌رئیس سابق اتاق ایران و از بازرگانان شناخته شده، در پاسخ به این پرسش که تا چه میزان قیمت ارز در محدوده فعلی باقی خواهد ماند؟ اعلام کرد: اکثر متغیرهای اقتصادی، سیگنال افزایش قیمت ارز در نیمه دوم سال را روایت می‌کنند ولی باید دید سیاست ارزی بانک مرکزی چه خواهد بود، زیرا دلیل ثبات ارزی فعلی، سیاست بانک مرکزی در مدیریت تقاضای ارز و افت تقاضای ارزی به‌دلیل رکود اقتصادی است. او افزود: به‌دلیل رکود و منفی شدن نرخ رشد اقتصادی شاهد افت تقاضا برای مواد اولیه و ماشین‌آلات هستیم که همین مسئله باعث کاهش تقاضا برای ارز شده است.  نایب‌رئیس پیشین اتاق ایران در عین حال تأکید کرد: متغیرهایی چون نرخ تورم بالا، تنگنای ایجاد شده در صادرات نفت و نقل و انتقال ارز حاصل از آن، احتمال کاهش  صادرات غیرنفتی ایران و تغییر سیاست‌ها و رویه‌های بانک‌های جهانی در سختگیری نقل و انتقال ارز با بانک‌های ایرانی، حکایت از آن دارد که چشم‌انداز قیمت ارز در نیمه دوم امسال افزایشی خواهد بود.

سلطانی با بیان اینکه به‌دلیل محدودیت‌های نقل و انتقال ارز احتمالا صادرات غیرنفتی ایران به کشورهای همسایه محدود خواهد شد، افزود: بانک مرکزی در ماه‌های اخیر با اعلام سازوکارهایی توانسته جلوی پرش قیمت ارز را بگیرد و هر گاه نرخ ارز روند صعودی پیدا کرده، تلاش نکرده جلوی آن را بگیرد و به درستی همسو با نرخ بازار حرکت کرده است. این سیاست خوبی است و توانست جلوی پرش قیمت ارز را بگیرد اما در نیمه دوم امسال بعید است بتواند مانع رشد منطقی قیمت ارز شود.

دوره جهش ارزی تمام شده

مهدی طحانی از تحلیلگران مالی و مدیرحساب‌های سرمایه‌گذاری شرکت مدیریت سرمایه کیان هم با بیان اینکه در ۲۵سال گذشته ۴دوره جهش ارزی بزرگ در اقتصاد ایران داشته‌ایم، گفت:یکی از بارزترین ویژگی‌های مشترک این جهش‌ها، طول دوره زمانی این جهش‌های ارزی بوده؛ به‌طوری‌که طول دوره تمام این جهش‌های ارزی بیش از ۱.۵سال نشده است. به گفته او دوره جهش ارزی اخیر در فروردین۹۸ به پایان رسیده و فقط پس‌لرزه‌های آن را شاهدیم. او افزود: در این فضا مانند قبل، اوضاع تحت کنترل بازارساز یعنی بانک مرکزی درآمده و دلار از دایره سرمایه‌گذاری میان‌مدت خارج می‌شود. زیرا نگهداری آن به قصد سرمایه‌گذاری دیگر انتفاعی برای سرمایه‌گذاران ندارد.

قیمت ثابت خواهد ماند

اما حمید میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه معتقد است: قیمت دلار فعلا در ارقام کنونی ثابت خواهد ماند زیرا اثر همه عوامل بنیادی اثر‌گذار بر قیمت دلار که به رشد آن در گذشته منجر می‌شدند، به پایان رسیده است.

او در این‌باره گفت: مهم‌ترین عامل در تعیین قیمت دلار، جریانات نقدی ورودی ارز به کشور است. در شرایط کنونی به‌نظر می‌رسد نقش این عوامل برای افزایش قیمت دلار به پایان رسیده و حداقل تا 3‌ماه آینده قیمت ارز در محدوده 11هزار تومان باقی خواهد ماند.

او توضیح داد: تحریم‌ها که جریان ورودی ارز را با مشکل مواجه کرده، به حد نهایی خود رسیده و به بیان ساده‌تر می‌توان ‌گفت دیگر از این بدتر نمی‌شود. به گفته او در شرایط کنونی راه‌های دور زدن تحریم‌ها شناسایی شده و اثر تحریم‌ها هم به پایان رسیده است؛ بنابر این محرک‌های رشد قیمت دلار حد اعلای خود را سپری کرده‌اند.

او با بیان اینکه هم‌اکنون با پایان یافتن عوامل اثر‌گذار بر روند صعودی قیمت ارز به‌نظر می‌رسد جریان نقدی ارز کفاف نیاز‌های ارزی را می‌دهد، استدلال کرد: ما فعلا به حداقل‌های مورد نیاز دسترسی داریم و دیگر نباید نگران جریانات ورودی ارز باشیم‌؛ علاوه بر آن کنترل جریان ارز به خوبی توسط بانک مرکزی انجام شده و درصورت تشکیل بازار متشکل ارزی و کانال مالی ایران و اروپا (اینستکس) می‌توان امیدوار بود رویه فعلی قیمت دلار تداوم یابد.

میرمعینی تأکید کرد: چنانچه تنش سیاسی اتفاق نیفتد قیمت دلار رشد نخواهد کرد؛ ضمن آنکه هیجان بازار هم فروکش خواهد کرد و مقدار فروش نفت ایران که بخش مهمی از درآمد‌های ارزی ایران را تامین می‌کند از این مقدار کمتر نخواهد شد.

فعالان اقتصادی هنوز اعتماد ندارند

حسین سلیمی، عضو هیأت نمایندگان اتاق ایران گفت: اگرچه در شرایط حاضر ثبات نسبی به بازار ارز بازگشته ولی نباید انتظار داشت که تلاطم چندین ماهه با یک‌ماه ثبات به فراموشی سپرده شود زیرا هنوز فعالان اقتصادی به بازار ارز و ثبات نسبی آن خوش‌بین نیستند و نمی‌توانند روی آن برنامه‌ریزی بادوام و بلندمدت داشته باشند. او توضیح داد: اما اگر این ثبات ادامه یابد حتما ارز هم به سمت تک‌نرخی شدن پیش می‌رود و در این صورت رویه‌های تولیدی به سمت آرامش حرکت خواهد کرد.