جانشین آتی موگرینی: برجام باید حفظ شود
جوزف بورل که قرار است به زودی به عنوان مسئول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا کارش را آغاز کند در یادداشتی در یک روزنامه اسپانیایی خواستار حفظ توافق هستهای با ایران شده است.
او در این یادداشت که دو روز پیش (دوشنبه) در روزنامه اسپانیایی «الپائیس» به چاپ رسیده با بیان این ادعا که اتحادیه اروپا در مناقشه میان ایران و آمریکا بین دو طرف مردد مانده نوشته اروپا باید بتواند از منافع خودش در برابر اقدامات تحمیلی از بیرون، دفاع کند.
«بورل»، تنشهای میان ایران و آمریکا را «خطرناک» توصیف کرده و نوشته این وضعیت باعث بروز رویدادهای مختلفی در دریا از منطقه جبلطارق گرفته تا تنگه هرمز شده است. او همچنین مینویسد: «این وضعیت، تهدیدی عظیم علیه صلح و امنیت بینالمللی به خصوص برای اروپاییها به شمار میرود.»
مسئول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا خواستار به کارگیری همه تلاشها برای جلوگیری از بروز یک «درگیری خطرناک» شده است. او نوشته است: «بنابراین، ما باید همه تلاشها را به منظور جلوگیری از بروز یک درگیری خطرناک به کار گیریم و بستر مذاکرات جدیدی را فراهم کنیم که برجام را احیا میکند.»
بورل با یادآوری اینکه برجام حاصل مذاکراتی بسیار طولانی است نوشته هدف اصلی این توافق صرفاً پرداختن به برنامه هستهای ایران بوده و بسیاری از مسائل دیگر از مذاکرات بر سر این توافق کنار گذاشته شدهاند.
جوزف بورل در بخش دیگری از این یادداشت به پیشفرضهای «فرابرجامی» مکنون در مذاکرات هستهای که کشورهای غربی قصد داشتند برجام را بر آنها بنا کنند نیز اشاره کرده و یادآور شده که این توافق قرار بوده به تقویت یک جناح سیاسی خاص در ایران (بورل همانند مقامهای سایر کشورهای غربی از این طیف که در واقع همسویی بیشتری با منافع غرب دارند به عنوان «جناح میانهرو» یاد میکند) منجر شود.
بورل مینویسد: «اینطور تصور میشد که ایران در برابر جهان غرب گشایش خواهد یافت و جناح میانهرو قدرت بیشتری خواهد گرفت و بدین طریق این کشور قدیمی و عظیم به جامعه جهانی ملحق خواهد شد.»
او یادآوری کرده که اوضاع اینطور پیش نرفته و فعالیتهای منطقهای ایران بعد از برجام کاهش پیدا نکرده است. بورل یادآوری کرده که با ورود ترامپ به کاخ سفید او در ماه مه سال 2018 (اردیبهشتماه 1397) به مشارکت آمریکا در توافق هستهای با ایران پایان داد. او نوشته که ترامپ بعد از خروج از برجام سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران را در پیش گرفته که ایران به آن با سیاست «مقاومت حداکثری» پاسخ داده است.
او در پایان مقاله خود خواستار حفظ برجام شده و نوشته است: «در دنیایی که توافقات مربوط به منع اشاعه هستهای رو به فروپاشی هستند و سازمانهای مسئول تعهدات چندجانبه مورد حمله قرار میگیرند این سرمایه عظیم (برجام) باید حفظ شود. این کاری است که اتحادیه اروپا و برخی از اعضای آن برای آن تلاش کردهاند.»
واشنگتن بعد از خروج از برجام در راستای سیاستی موسوم به «فشار حداکثری» به اقداماتی تحریکآمیز مانند قرار دادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمانهای اصطلاحاً تروریستی، اعزام یک ناوگروه، چند بمبافکن بی-۵۲ و چند جنگنده اف-۲۲ به منطقه و تحریم وزیر خارجه ایران روی آورده است.
دولتهای اروپایی علیرغم ایستادگیهای لفظی در برابر فشارهای آمریکا در عمل با سیاستهای این کشور علیه ایران همسو هستند. تفنگداران دریایی انگلیس ۱۳ تیرماه یک نفتکش حامل نفت خام ایران را در منطقه جبلطارق توقیف کردند.