راه‌اندازی سامانه رصد قیمت کالای اساسی تاثیری بر بازار دارد؟
روز گذشته رئیس سازمان حمایت، از آغاز به کار سامانه رصد قیمت صد قلم کالای اساسی خبر داد که جدیدترین اقدام دولت برای مهار گرانی مایحتاج ضروری مردم محسوب می‌شود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جام جم، براساس اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت، قرار است که اطلاع‌رسانی مرتبط با قیمت کالاهای اساسی، حساس و ضروری مورد نیاز مردم در قالب این سامانه صورت گرفته و مردم بر مبنای این مقایسه قیمتی، علاوه بر این‌که کالا را با قیمت رقابتی خرید کنند، شکایات موردنظر خود از عرضه‌کنندگان کالا را به صورت لحظه‌ای ثبت کرده و به واحد بازرسی و نظارت اصناف و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اطلاع دهند. بررسی جام‌جم از فاصله بسیار قیمت‌های اعلام‌شده در سامانه دولت با قیمت‌های موجود در بازار حکایت دارد ضمن آن‌که این سامانه ابهامات بسیار دیگری هم دارد و منطق راه‌اندازی آن و ضمانت اجرای آن مشخص نیست. در سامانه مذکور، قیمت بیشتر کالاها پایین‌تر از نرخ‌هایی که مردم خریداری می‌کنند درج شده است. شاید مسؤولان تصور می‌کنند اعلام قیمت‌های واقعی موجود در بازار، سبب تشدید گرانی‌ها خواهد شد؛ اما نباید از این واقعیت هم غافل شد که اعلام قیمت‌های صوری، نه‌تنها موجب ارزانی در بازار نخواهد شد بلکه اعتماد مردم به این سامانه را هم در همان ابتدای کار آن، از بین می‌برد.
اعلام لحظه‌ای قیمت‌ها
آن‌گونه که مجریان این طرح می‌گویند، دامنه کالاهای اعلام نرخ‌شده در این سامانه به سرعت گسترش خواهد یافت و تعداد آن از صد قلم کالا فراتر خواهد رفت؛ ضمن این‌که امکان ثبت شکایت نیز از طریق این نرم‌افزار نیز فراهم آمده است. از سوی دیگر، تولیدکنندگان کالا نیز می‌توانند قیمت کالاهای خود را به صورت خوداظهاری در این سامانه به ثبت رسانده تا بعد از تایید سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، نرخ آنها در سامانه به ثبت رسیده و در اختیار عموم مردم قرار گیرد.
در همین زمینه رئیس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در برنامه تیتر امشب شبکه خبر اهداف کلی راه‌اندازی سامانه رصد صد قلم کالای اساسی را مبتنی بر ایجاد امنیت روانی برای مصرف‌کنندگان توصیف کرد.
عباس تابش اظهار کرد: قرار است که اطلاع‌رسانی مرتبط با قیمت کالاهای اساسی، حساس و ضروری مورد نیاز مردم در قالب این سامانه صورت گرفته و مردم بر مبنای این مقایسه قیمتی، علاوه بر این‌که کالا را با قیمت رقابتی خرید کنند، شکایات موردنظر خود از عرضه‌کنندگان کالا را به صورت لحظه‌ای ثبت کرده و به واحد بازرسی و نظارت اصناف و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اطلاع دهند.
تابش تصریح کرد: دامنه کالاهای اعلام نرخ‌شده در این سامانه به سرعت گسترش خواهد یافت و تعداد آن از صد قلم کالا فراتر خواهد رفت؛ ضمن این‌که امکان ثبت شکایت نیز از طریق این نرم‌افزار نیز فراهم آمده است. از سوی دیگر، تولیدکنندگان کالا نیز می‌توانند قیمت کالاهای خود را به صورت خوداظهاری در این سامانه به ثبت رسانده تا بعد از تایید سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، نرخ آنها در سامانه به ثبت رسیده و در اختیار عموم مردم قرار گیرد.
رئیس سازمان حمایت اعلام کرد: هم‌اکنون این سامانه در دسترس عموم است و برای نسخه‌های گوشی تلفن همراه اندروید فعال بوده و برای نسخه IOS نیز ظرف یک ماه آینده در دسترس خواهد بود. همچنین وب سایت 124.ir نیز قابلیت کارکردی همین نرم‌افزار را دارا است.
پیگیری جام‌جم نشان می‌دهد که فعلا نرم‌افزاری برای این سامانه تهیه نشده بلکه فقط یک گزینه به نرم‌افزار آپ اضافه شده که در آن قیمت‌ها درج می‌شود. البته روز گذشته این گزینه فعال نبود.
اعلام سه قیمت برای هر کالا
در سامانه اعلام قیمت کالاها، سه نرخ برای هر کالا اعلام می‌شود: قیمت عرف، حداقل قیمت و حداکثر قیمت.
منظور از قیمت عرف، قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار است اما منظور از حداقل و حداکثر قیمت کالاها مشخص نیست که این قیمت‌های موجود در بازار است یا قیمت‌هایی که از دید دولت، قانونی محسوب می‌شود؟
قیمت‌های خوب اما غیرواقعی
نرخ‌هایی که برای کالاهای مختلف در سامانه 124.ir درج شده، با قیمت‌های موجود در بازار تفاوت دارد. در بسیاری از کالاها قیمت‌های موجود در بازار حتی از حداکثر قیمت درج‌شده در سایت مذکور هم بالاتر است. مثلا قیمت مرغ در بازار هم‌اکنون بالای 15 هزار تومان است، اما در سایت رصد کالا حداکثر قیمت آن 14500 تومان ذکر شده است. قیمت گوشت گوسفندی در بازار هم حدود صد هزار تومان به بالا است، اما در سامانه حداکثر قیمت آن 98700 ذکر شده است.
رقم حداقل قیمت هم برای کالاها عجیب است. مثلا برای مرغ حداقل قیمت 12500 تومان درج شده اما اعلام نشده در کجای ایران مرغ را به قیمت هر کیلوگرم 12500 تومان می‌فروشند که مردم بروند و از آنجا مرغ را تهیه کنند تا مجبور به خرید گران نشوند. در این سامانه حداقل قیمت گوشت گوسفند هم 85000 تومان و گوشت گوساله 60 هزار تومان ذکر شده که در هیچ قصابی یافت نمی‌شود.
برنج ایرانی زیر 10 هزار تومان
در حالی که در بازار هیچ برنج ایرانی به قیمت زیر 20 هزار تومان یافت نمی‌شود، در سامانه رصد کالا برنج‌های مختلف ایرانی به قیمت ده تا 20 هزار تومان درج شده است. این در شرایطی است که فعالان بازار تاکنون بارها هشدار داده‌اند برنج‌هایی که با قیمت حدود ده تا 20 هزار تومان به اسم برنج ایرانی به فروش می‌روند، برنج‌های مخلوط ایرانی و خارجی هستند.
پذیرش گرانفروشی سراسری
نکته دیگر آن‌که در این سامانه اعلام شده که قیمت فروش برخی کالاها از قیمت مصوب آن به مراتب بالاتر است. مثلا قیمت عرف برنج داخلی خزر 7400 تومان درج شده اما حداقل قیمت آن در بازار ده هزار و حداکثر آن 17600 تومان درج شده است؛ بنابراین با این قیمت‌ها مشخص است که خود دولت هم پذیرفته که هیچ جای ایران برنج خزر به قیمت مصوب عرضه نمی‌شود؛ بنابراین چه نیازی به شکایت مردم است؟
سیب‌زمینی ارزان‌قیمت
سیب‌زمینی در سال جاری رکورد گرانی را شکسته است، اما در سامانه رصد کالا خبری از گرانی شدید این محصول نیست. در این سامانه قیمت سیب‌زمینی بین 4000 تا 6400 تومان درج شده است.
