آشنایی با سیستم های اعلام حریق
سیستم اعلام حریق متشکل از دستگاههای مختلفی است که با ارسال اخطارهای صوتی و تصویری در رابطه با وجود آتش، دود یا مونوکسید کربن در ناحیه تحت پوشش خود به افراد هشدار میدهد؛ معمولاً از آنها در سیستمهای بزرگتر استفاده میشود و هر کدام محدوده خاصی از یک ساختمان مسکونی یا تجاری را تحت پوشش قرار میدهند. علامت هشدار این سیستم یا به صورت یک صدای بلند، یا یک نور چشمک زن است و یا ممکن است ترکیبی از هر دوی این موارد باشد. در برخی از سیستمهای اعلام حریق از اخطارهای جانبی دیگری مثل ارسال پیام صوتی یا برقراری تماس با شمارهای که از قبل مشخص شده نیز استفاده میشود.
این سیستمها بسته به قابلیت و اجزای داخلی آنها به چند گروه تقسیم میشوند.ایمن فیدار اروین ارائه دهنده ی انواع سیستم های اعلام حریق می باشد:
- سیستمهای اعلام حریق خودکار از طریق حسگرهای تشخیص آتش مثل حسگر گرما یا دود فعال میشوند اما سیستمهای دستی با استفاده از نقاط تماس یا کشیدن یک دستگیره یا فشردن یک دکمه فعال میشوند. اما ممکن است در یک سیستم اعلام حریق، امکان فعال سازی به هر دو روش یعنی هم به صورت دستی و هم به صورت خودکار وجود داشته باشد.
- سیستمهای اعلام حریق قدیمی به صورت یک واحد کلی کار میکنند و این قابلیت را ندارند که محل آتش سوزی را به صورت دقیق مشخص کنند، اما سیستمهای آدرس پذیر برای هر کدام از آشکارسازهای حریقی که به پنل کنترل متصل شدهاند، یک آدرس مشخص دارند تا بتوان منبع خطر را آسان تر شناسایی کرد.
- سیستمهای اعلام حریق یک مرحله ای، به تمام افراد حاضر در ساختمانی که حسگر در آنجا فعال شده، هشدار میدهند. اما سیستمهای اعلام حریق دو مرحلهای در مرحله اول فقط به افراد خاص از پیش تعیین شده اطلاع رسانی میکنند. از این سیستمها برای پیشگیری از ایجاد وحشت در مکانهای عمومی بزرگ (مثل بیمارستانها) استفاده میشود تا از عکس العملهای نامناسب و مخرب ناشی از ترس پیشگیری کنند.
بررسی اجزای تشکیل دهنده سیستم اعلام حریق (مثل پنل هشدار حریق و باتری)
معمولاً سیستم اعلام حریق سنتی شامل این اجزاء است:
- پنل هشدار حریق
- آشکارسازها و پایگاهها
- نقاط تماس
- زنگ و فلاشر
- تجهیزات تامین برق (باتریهای سیستم اعلام حریق)
در سیستمهای اعلام حریق بیسیم هیچ نوع سیم کشی بین پنل کنترل آتش و سایر تجهیزات وجود ندارد. بیشتر سیستمهای اعلام حریق امروزی، بیسیم هستند. در مدلهای پیشرفته از تکنولوژی هوشمند استفاده میشود و امکان نصب آنها در منازل هوشمند وجود دارد و اپلیکیشنهای نرم افزاری مختلفی دارند.
پنل هشدار حریق (یا پنل کنترل هشدار) در واقع پایگاه و مرکز اصلی کنترل سیستم است؛ تنظیمات سایر بخشها از طریق این قسمت کنترل میشود و اطلاعات را در سرتاسر سیستم مخابره میکند.
آشکارسازهای حریق میتوانند به شکل حسگر گرما، دود یا مونوکسید کربن باشند که در اطراف ساختمان نصب میشوند تا وجود این علائم را تشخیص دهند. برخی از حسگرهای پیشرفته قابلیت تشخیص امواج رادیویی را هم دارند. نقاط تماس یا دستگیرههای فعال سازی سیستم اعلام حریق، در سیستمهای دستی وجود دارند. امروزه در بیشتر مجتمعهای مسکونی از این سیستمها استفاده نمیشود اما هنوز در خیلی از مجتمعهای تجاری وجود دارند. آژیرها، مسئول تولید هشدار صوتی بلند هستند و فلاشرها هشدار تصویری ایجاد میکنند که این هشدار یا به صورت چراغ گردان و یا چراغهایی است که به صورت پیوسته خاموش و روشن میشوند (معمولاً به رنگ قرمز یا سفید).
ممکن است برای سیستم اعلام حریق از منبع برق اصلی ساختمان استفاده شود. اما در صورتی که به هر دلیلی این برق قطع شود، به حالت استفاده از برق جانبی سوئیچ میکنند که این برق جانبی توسط باتری تامین میشود. سیستمهای قدیمی تر نیاز به تعویق مکرر باتری داشتند و برای نصب بعضی از آنها نیاز به مهارتهای فنی ابتدایی وجود داشت مثل استفاده از پیچ گوشتی برای نصب بعضی از اجزاء روی دیوار یا سقف.
سیستم اعلام حریق چطور کار میکند؟
در سیستمهای امروزی از مکانیزمهای خودکار برای شناسایی رویدادهایی که میتوانند منجر به آتش سوزی شوند، استفاده میشود. این سیستمها سیگنالهایی را از حسگر آتش (آشکارساز دود، گرما یا مونوکسید کربن) دریافت میکنند و به صورت خودکار آن را به پنل اعلام حریق ارسال میکنند.
در سیستمهای بیسیم، سیگنال از طریق امواج رادیویی از آشکارسازها به پنل کنترل ارسال میشود. معمولاً در آشکارسازهای گرما برای تشخیص حرارت از ترمیستور استفاده میشود. در آشکارسازهای مونوکسید کربن از سلولهای شیمیایی، الکتروشیمیایی، نوری شیمیایی یا نانو استفاده میشود. در آشکارسازهای دود، از فوتو الکتریسته یا ایونیزاسیون برای تشخیص دود یا ذرات مشتعل استفاده میشود. در حسگرهای ترکیبی نیز از ترکیب مکانیزمهای مختلف استفاده میشود.
پنل اعلام حریق، فلاشرها و آژیرها را فعال میکند و آب پاشها را روشن میکند (یا ممکن است همراه آشکارساز فعال شوند) و یا با مقامات و ساکنین ساختمان تماس میگیرد. اگر سیستم اعلام حریق آدرس پذیر باشد، منشا ایجاد حریق در پنل کنترل مشخص میشود. روشهای مختلفی برای اطلاع رسانی به کاربرانی که در طبقات مختلف یا ساختمانهای متصل به محل حریق قرار دارند، وجود دارد از جمله به صدا درآوردن زنگ یا ناقوسهای خاصی که برای این کار در نظر گرفته شدهاند یا پخش توصیههای لازم برای هر بخش از ساختمان از طریق بلندگو.
معرفی قابلیتها و امکانات سیستمهای اعلام حریق پیشرفته
در سیستمهای اعلام حریق پیشرفته در ایمن فیدار اروین برای محافظت و مدیریت ساختمانهای هوشمند از تکنولوژی وایرلس و دستگاههای هوشمند استفاده میشود، میتوان این سیستمها را از طریق یک پنل کنترل ریموت کنترل کرد که این پنل معمولاً به صورت یک اپلیکیشن موبایلی است که روی گوشیهای هوشمند نصب میشود.
در این پنلهای کامپیوتری، آشکارسازهای مختلف به صورت همزمان تحلیل میشوند تا مناسب ترین اقدام برای مقابله با حریق مشخص شود. سیستمهای اعلام حریق هوشمند نسبت به مدلهای قدیمی حساس تر هستند و قابلیت بیشتری در پیشگیری از ارسال هشدارهای غلط دارند. طراحی بهتر و مقاوم تر شدن این سیستمها باعث شده که بتوان آنها را در قسمتهایی که دسترسی به آنها سخت است نصب کرد و میتوانند توصیههای مفیدی جهت انتخاب بهترین مسیر فرار برای افراد حاضر در ساختمان ارائه کنند. سیستمهای اعلام حریق هوشمند میتوانند برخی اقدامات را به صورت خودکار انجام دهند مثل فعال سازی سیستم اطفای حریق یا تغییر اعلامیهها برای کمک به خروج مردم از ساختمان و محافظت از تجهیزات الکترونیکی گران قیمت داخل ساختمان.
در ایمن فیدار اروین آشکارسازهای هوشمند بیسیم، از باتریهایی استفاده میشود که تا 7 سال دوام دارند و معمولاً عمر خود این سیستم هم در همین حد است. حسگر هوشمند با اتصال به یک حساب موبایل از طریق سیم کارت فعال میشود و کاربر میتواند از هر جایی قابلیتهای همه حسگرها را فعال، غیرفعال و تنظیم کند. دو مزیت مهم سیستمهای اعلام حریق پیشرفته، طراحی بهتر و صدای هشدار خوشایندتر است که مثل آژیرهای سنتی منجر به ایجاد ترس و وحشت نمیشوند.