راهکارهایی برای حفظ سلامت جمعیت سالمند
حرکت پرشتاب جمعیت کشور ما به‌سوی پیری، امری است که توسط متخصصان گوشزد می‌شود و لازم است برای جلوگیری از تبعات آن بالأخص در حوزه سلامت، تدابیری اندیشیده شود. پژوهشگران کشور دراین‌باره مطالعه‌ای را انجام داده و راهکارهایی ارائه کرده‌اند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، سالمندی جمعیت یکی از مسائل عمده جمعیتی است که امروزه در جهان صنعتی شکل گرفته و به‌تدریج در جهان سوم نیز در حال تکوین و جهانی‌شدن است. کشور ما ایران در دهه‌های اخیر در زمینه مسائل جمعیتی دچار تغییرات گسترده‌ای شده است. بررسی شاخص‌های آماری در ایران حاکی از رشد و شتاب پدیده سالمندی است. در واقع بر اساس آمار می‌توان اظهار کرد که ایران در شرایط فعلی در حال گذر از جمعیت جوان به میانسال است و به زودی به جمع کشورهای با ترکیب جمعیتی پیر خواهد پیوست.
به گفته متخصصان، مطالعات انجام‌شده در مناطق مختلف ایران نشان می‌دهد که مشکلات جسمی و روانی در سالمندان از شیوع بالایی برخوردار است. بر اساس بررسی‌ها، ۶۵ درصد سالمندان کشور ما غیرفعال هستند و باوجوداینکه اهمیت زندگی فعال، به‌خوبی شناخته شده است، ترغیب سالمندان به داشتن فعالیت فیزیکی بسیار دشوار است و سالمندان اغلب بر این عقیده‌اند که برای فعالیت فیزیکی بسیار پیر و شکننده‌اند. این در حالی است که طبق نتایج تحقیقات، انجام فعالیت‌هایی همچون پیاده‌روی، یوگا، ایروبیک و حرکات کششی می‌تواند موجب کاهش اختلالات روان‌شناختی و مشکلات حرکتی همچون زمین خوردن سالمندان شود.
با توجه به اهمیت این موضوع، گروهی از پژوهشگران کشورمان از دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی دانشگاه خوارزمی، مطالعه‌ای را انجام داده‌اند که در آن راهبردهای ارتقای سلامت سالمندان با استفاده از فعالیت‌های ورزشی مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
در این پژوهش، تعدادی از سالمندان فعال در حوزه ورزش با حداکثر تنوع از نظر تحصیلات، سن، جنسیت، وضعیت تأهل و وضعیت اشتغال که در فضاهای ورزشی مشغول فعالیت بودند مشارکت داشتند که از طریق مصاحبه، داده‌های مورد نیاز پژوهشگران را فراهم آوردند.
بر اساس یافته‌های این پژوهش، مشکلات و نیازهای سالمندان با سایر افراد متفاوت است وبر همین اساس بهتر است قبل از هرگونه برنامه‌ریزی از وضعیت آن‌ها آگاهی حاصل شود و با شناسایی مشکلات و نیازهای واقعی سالمندان، اقدامات محلی و دولتی مناسب با آن نیازها و خواسته‌ها برنامه‌ریزی شود.
در این رابطه، حمید سارانی، محقق دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی دانشگاه خوارزمی و همکارانش راهکارهای زیر را ارائه داده‌اند:
- ایجاد تشکیلات هماهنگ برای برنامه‌ریزی و هدایت فعالیت‌های مرتبط با سالمندان به‌عنوان اقدامی استراتژیک و راهکاری برای بهبود خدمات حمایت از سالمندان
- تدوین برنامه راهبردی توسعه ورزش سالمندی که از دو طریق برنامه‌ریزی و طرح راه‌های جذب سالمند به ورزش بر مشارکت سالمندان ایرانی در فعالیت‌های ورزشی تأثیر می‌گذارد.
- وضع قوانین ورزش سالمندی که از دو طریق وضع قوانین برای فعال کردن سالمندان و ساماندهی سالمندان فعال موجب مشارکت سالمندان ایرانی در امور ورزشی می‌شود.
- راهبرد توسعه اماکن و فضاهای ورزشی مختص سالمندان که از دو طریق توسعه اماکن و فضاهای ورزشی مختص سالمند و فعال کردن خانه‌های سالمندان بر مشارکت ورزشی سالمندان تأثیرگذار است.
محققان فوق اعتقاد دارند: «با توجه به این‌که جمعیت ایران رو به پیری است و در چند سال آینده طیف وسیعی از جمعیت را افراد پیر تشکیل خواهند داد باید زیرساخت‌ها را برای زمان آینده فراهم کرد. بر همین اساس با استفاده از روش‌ها و نتایج ذکرشده در این پژوهش می‌توانیم تصمیم‌های مناسبی برای کنترل سلامت جمعیت پیر آینده اتخاذ کنیم تا هزینه کمتری هم به خود شخص و هم به جامعه تحمیل شود».
این یافته‌ها در قالب مقاله‌ای علمی پژوهشی در نشریه «آموزش بهداشت و ارتقا سلامت» به چاپ رسیده است. نشریه فوق به‌صورت فصل‌نامه توسط انجمن علمی آموزش بهداشت و ارتقا سلامت منتشر می‌شود.
