نفت و سال بعد

 به گزارش اقتصادآنلاین، رضا زندی در اعتماد نوشت:  ریشه این سوال‌ها چیزی نیست جز نگرانی از معیشت روزمره و وضعیت اقتصادی سال ٩٨. زمستان می‌رود و مردم نگرانند. بهار می‌آید و مردم هم امیدوارند و هم نگران.

١- بودجه سال ٩٨ کشور بر اساس صادرات روزانه یک میلیون و ٥٠٠ هزار بشکه نفت و میعانات گازی بسته شده و قیمت نفت هم بشکه‌ای ٥٤ دلار در نظر گرفته شده است. یعنی روزی ٨١ میلیون دلار و سالی حدود ٢٩/٥ میلیارد دلار درآمد نفتی کشور در سال آینده. نرخ تسعیر ارز را هم که برای کالای اساسی و غیر آن متغیر گرفته‌اند.

(در این مطلب صرفا درآمد‌های بودجه بررسی شده است و سایر درآمدهای بودجه موضوع این یادداشت نیست. بودجه‌ای که اتفاقا سعی شده است وابستگی کمی به نفت داشته باشد.)

٢- دبیرخانه اوپک، به نقل از منابع ثانویه بازار، تولید نفت ایران در ماه فوریه (ماه گذشته) را ٢ میلیون و ٧٤٣ هزار بشکه در روز اعلام کرد. ظرفیت پالایشگاهی کشور حدود ١ میلیون و ٧٠٠ هزار بشکه در روز است. در برخی ماه‌ها، به خاطر کاهش مصرف فرآورده، ممکن است نفت خام تحویلی به پالایشگاه‌ها کمتر باشد. با کم کردن میزان تولید نفت خام از مقدار تحویلی به پالایشگاه‌ها و افزودن میزان صادرات میعانات گازی به آن (قبل از تحریم‌ها صادرات میعانات گازی حدود٤٠٠ هزار بشکه در روز بود که حالا احتمالا بیش از نصف کمتر شده است) صادرات روزانه نفت خام و میعانات گازی ایران به دست می‌آید.

٣- به دلیل آنکه ژاپن و کره جنوبی از ژانویه شروع به استفاده از معافیت‌های نفتی کردند و در ماه فوریه همراه با چین و هند (با جبران نخریدن‌های قبلی) نفت و میعانات بیشتری از ایران برده‌اند به نظر می‌رسد صادرات نفت خام و میعانات ایران در ماه گذشته میلادی مترادف با رقم ١/٥ میلیون بشکه‌ای درج شده در بودجه سال آینده است.

٤- قیمت نفت برنت دیروز بشکه‌ای ٦٦ دلار و ٣٨ سنت بود. بحران‌های ونزوئلا، الجزایر و نیجریه می‌تواند محرک بازار نفت باشد و قیمت‌های بالای ٥٤ دلار در سال آینده می‌تواند بخشی از کمبود صادرات احتمالی برخی ماه‌ها در سال آینده را جبران کند.

٥- ماجرای افزایش تولید نفت امریکا در سال آینده و تاثیرگذاری‌اش در بازار نفت جدی است. هر چند وزارت انرژی امریکا برآوردش برای تولید نفت این کشور در سال ٢٠١٩ را ١١٠ هزار بشکه در روز کاهش داده است با این حال ایالات متحده در سال جاری میلادی ١٢ میلیون و ٣٠٠ هزار بشکه در روز و در سال ٢٠٢٠، بیش از ١٣ میلیون بشکه در روز نفت تولید خواهند کرد. حتی پیش‌بینی شده است که صادرات نفت امریکا در سال ٢٠٢٤ به سطح صادرات نفت عربستان و روسیه برسد. یعنی بیش از ٨ میلیون بشکه در روز. این بشکه‌ها آن روز بازار می‌خواهد. برخی تنش‌ها و تحریم‌ها در کشورهای صادرکننده نفت را به آماده‌سازی بازار نفت برای ورود نفت امریکا در سال‌های آینده تحلیل می‌کنند.

٦- پیش‌بینی کرده بودم که بعد از اردیبهشت احتمالا امریکا معافیت یونان، تایوان و ایتالیا برای خرید نفت ایران را لغو خواهد کرد. این کشورها همین امروز هم از ایران نفت نمی‌خرند. رویترز هم دو روز پیش خبری در این باره منتشر کرد. ممکن است معافیت‌های ژاپن و کره هم اندکی کاهش یابد اما کره جنوبی به میعانات گازی ایران احتیاج دارد. اگر معافیت‌ها به کمتر از یک میلیون بشکه در روز برسد دو راه برای تامین نسبی درآمد نفتی بودجه وجود دارد؛ اول افزایش قیمت نفت بیش از ٥٤ دلار و دوم تدابیر ویژه اقتصادی برای فروش نفت که جای بحثش اینجا نیست.

٧- من باز به رعایت صداقت مسوولان در گفت‌وگو با مردم تاکید دارم. اینکه بدانیم شرایط سخت است و دولتمردان هم بدانند باید برای شرایط سخت برنامه‌ریزی کنند. امیدوارانه و باهوش. صلاحیت اظهارنظر درباره اینکه چقدر لازم بود برای واردات سیب و پرتقال، منابع ارزی کشور استفاده شود را ندارم فقط می‌توانم انتظار داشته باشم که تصمیمات غلط برای استفاده از منابع ارزی کشور در این شرایط گرفته نشود که هزینه‌اش عیان می‌شود. مانند آنچه در پخش کردن دلارهای ٤٢٠٠ تومانی رخ داد.

٨- حالا اما بی‌انصافی است که نزدیک نوروز و فصل بهار باشیم و از امید و شکوفایی دوباره طبیعت ننویسیم. اتفاقا ما هم چقدر به امید نیاز داریم. بیشتر از آن به مسوولان کم‌خطا.