اسامی دخترانه در ایران زودتر تغییر می‌کند
پژوهشگر علوم اجتماعی با بیان اینکه نامهای پسران، معرف بخش پایدار فرهنگ و نامهای دختران، معرف بخشهای متحول و رو به آینده است، گفت: اسامی پر کاربرد پسرانه در ایران، تقریبا ثابت است اما اسامی دختران، زودتر تغییر می‌کند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایرنا، عبدی که از سابقه 50 سال پژوهش در عرصه نام‌گذاری فرزندان در ایران برخوردار است، در همایش یک روزه مطالعات نام‌شناسی ایران افزود: در ایران نام‌گذاری به سمت گرایش‌های رقیق فرهنگی یا کم کاربرد حرکت می‌کند.
وی به تفاوت جنسیتی در نام‌گذاری گریزی زد و گفت: پسران، معرف بخش پایدار فرهنگ و سنت هستند اما اسامی دختران، معرف بخشهای متحول و آینده است، به همین علت زمانی که به سنت و گذشته می‌پردازید تنوع اسامی کم می‌شود.
عبدی ادامه داد: در پسران بین 50 نام اول، حدود 30 اسم ثابت است ولی در دختران اسامی زودتر تغییر می‌کند؛ البته کاربرد پسوند و پیشوند در ایران امروز به مرز به صفر رسیده که این به دلیل معرف پایگاه‌های انتسابی و اکتسابی است.
وی درباره کاربرد اسامی مذهبی در ایران هم گفت: در دهه 60 نامهای مذهبی در بین دختران و پسران حدود 7 تا 8 درصد در مقایسه با گذشته افزایش یافته بود اما در دهه 90 نسبت به دهه پنجاه این نام‌ها با کاهش 10 درصدی روبه‌رو شده است.
این پژوهشگر علوم اجتماعی، هسته اصلی تغییرات نام‌ها در تهران را در منطقه غرب تهران عنوان کرد.
** برنامه جامعی در حیطه نام‌شناسی اشخاص در کشور وجود ندارد
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور و دبیر علمی نخستین همایش مطالعات نام‌شناسی ایران نیز در این همایش گفت: برنامه جامعی در حیطه نام‌شناسی اشخاص در کشور وجود ندارد و تنها تحقیقات پراکنده‌ای انجام شده است.
«بهمن زندی» افزود: نام‌شناسی به علت چند بُعدی بودن در رشته‌هایی نظیر جامعه‌شناسی، فلسفه، زبان‌شناسی و دیگر علوم بررسی می‌شود و نام‌گذاری اشخاص که متأثر از علایق، باورها، مقاصد اجتماعی و هویت والدین است می‌تواند افکار مسلط در دوره‌های زمانی گوناگون را آشکار سازد.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات نیز در این همایش درباره شیوه تلفظ و اسامی فوتبالیست‌های خارجی گفت: اسامی فوتبالیست‌های خارجی که از طریق رسانه‌های شنیداری و دیداری وارد زبان فارسی شده است، به شکل‌های متفاوتی تلفظ می‌شود.
«سیدمهدی سمایی» افزود: برای بررسی تلفظ چندگانه و ناهمگون این اسامی در زبان فارسی داده‌هایی جمع‌آوری و طبقه‌بندی شده است.
یک عضو هیات علمی دانشگاه تهران هم در ادامه همایش به نام‌شناسی سینماهای تهران پیش و پس از انقلاب اسلامی پرداخت و افزود: صنعت سینما پنج سال پس از اختراعش وارد ایران شد و سالن‌های سینما هم از ابتدای دوران حکومت پهلوی اول در تهران تأسیس شدند.
«بهروز محمودی بختیاری» ادامه داد: این سالن‌ها به دلیل دارا بودن نمادهای روشنفکری و تجدد اسامی ویژه‌ای داشتند و همین، آنها را از سایر اماکن گردهمایی عمومی جدا کرد؛ سینماهای تهران پیش از انقلاب از سطوح مختلفی برخوردار بود که براین اساس هم نام‌گذاری می‌شدند.
وی اضافه کرد: اما با شروع انقلاب اسلامی نام سینماها تغییر کرده و پس از مدتی الگوی نام‌گذاری آنها هم دچار تغییر شد، با این تغییرات پژوهش نام‌شناسی سینماهای تهران نیز به بررسی سیر تحول این تفاوت‌ها در سینماهای شهر تهران می‌پردازد تا نشان دهد که نوع مخاطبان، درجه و مکان سینما تا چه حد بر نام‌گذاری آن مؤثر بوده است.
در این همایش مقالاتی با عنوان‌های «تبیین نام‌گذاری پسران فریدون در شاهنامه فردوسی»، «پرکاربردترین اسامی دختران و پسران متولد 1391 ایران، تحلیلی واج‌شناختی»، «بررسی وجوه تسمیه و الگوهای زبان‌شناختی نام‌گذاری خیابان‌های اصلی تهران در دوره‌های پیش و پس از انقلاب اسلامی» و «نام‌شناسی زیست‌محیطی؛ یک الگوی نوین رده‌شناختی جای» ارائه شد.
این همایش به میزبانی انجمن زبان‌شناسی ایران و با همکاری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در سالن حکمت پژوهشگاه علوم انسانی و با حضور پژوهشگران برگزار شد.
در این همایش یک روزه نامهای خاص اشخاص، مکان‌ها و کشف فرایند، دلایل، عوامل فرهنگی و اجتماعی تأثیرگذار بر عمل نام‌گذاری بررسی شد.
