به بهانه ابقاء رئیس سازمان بورس؛ شاپور محمدی چه عملکردی از خود برجای گذاشته است؟/ از حکمفرمایی قانون و بازگشت اقتدار به سازمان بورس تا اصلاح و بازنگری گسترده قوانین

اقتصاد آنلاین - رامین بیات؛ در حالیکه طی چند روز گذشته برخی شایعات حکایت از استعفای شاپور محمدی از سازمان بورس داشت، اما روز گذشته با رای قاطع اعضای شورای عالی بورس وی در ساختمان خیابان ملاصدرا تا پایان دولت دوازدهم ماندگار شد، این درحالی بود که تا اسفند ماه دوره اول ریاست محمدی به پایان می رسید و به همین خاطر گمانه زنیهایی در رابطه با استعفای وی شده بود، اما حال باید منتظر ادامه روند کاری سومین رئیس سازمان بورس طی دوسال و نیم آینده باشیم، به همین بهانه درادامه کارنامه کاری وعملکردی محمدی ازابتدای حضورش در  نهاد ناظر بازار سرمایه را بررسی خواهیم کرد. این در حالیست که بعد از استعفای محمد فطانت فرد ازسازمان بورس، شاپور محمدی معاون وقت امور اقتصادی وزارت اقتصاد‌، به عنوان سومین سکاندار سازمان بورس اوراق بهادار منصوب شد، این در حالی است که اقتصاد آنلاین طی سلسله گزارش‌هایی به بررسی روسای سازمان بورس از ابتدا تاکنون پرداخته است، بطوریکه در گزارش اول به بررسی عملکرد علی صالح آبادی و در گزارش دوم نیز به کنکاش در عملکرد محمد فطانت فرد پرداخته‌ایم. 

بازگشت قدرت به سازمان بورس

شاید بتوان گفت، مهم ترین ویژگی مدیریتی شاپور محمدی قانون گرایی وی است که همین امر موجب شده است، تا نهاد ناظر بازار سرمایه از اقتدار لازم برای مقابله با برخی از شرکت‌های بورسی که در چارچوب قانون و دستورالعمل‌های بورسی عمل نمی‌کنند، برخوردار باشد، از طرفی حاکم شدن چنین فضایی به طور قطع به نفع کلیت بازار سرمایه است.

اصلاح گسترده قوانین 

یکی از مهم ترین اقداماتی که محمدی در دوران ریاست خود در سازمان بورس دنبال کرده، اصلاح و بازنگری قوانین و دستور العمل های بازار سرمایه بوده، قوانینی همچون جایگزینی گزارش‌های تفسیری مدیریت با پیش بینی سود و حذف EPS از صورت های مالی، الزام شرکت ها به انتشار گزارش های ماهانه از وضعیت تولید و فروش خود،اصلاح دستورالعمل اجرایی معاملات بورس،کاهش زمان بسته بودن نمادهای معاملاتی و... بوده که زمینه ساز این اصلاحات قضیه سهام کنتورسازی و بسته شدن طولانی مدت نمادهای بانکی قلمداد می شود.

همچنین اضافه کردن و درج مثلث‌های احتیاط کنارنام ناشرانی که درارسال اطلاعات بامشکلی روبه‌رو‌هستند، از دیگر اقدامات مهم محمدی به شمار می رود.این مثلث نشان می‌دهد،شرکت اطلاعات شفافی ندارد وسرمایه‌گذاران باید درتصمیم خود احتیاط کنند.با توجه به اقداماتی که در زمینه اصلاح قوانین توسط رئیس سازمان بورس انجام شد،رویکرد دوره توقف طولانی این نمادهای معاملاتی به پایان رسید واین مساله تاریخی برای همیشه حل شد وبه واسطه آن شفافیت نیزدر بازارسرمایه افزایش یافت.

طلسم عرضه نفت شکست 

محمدی خود به عنوان اولین مدیر عامل بورس انرژی به فعالیت پرداخت و بعد از آن به وزارت اقتصاد رفت و از زمانیکه به سازمان بورس آمده، طی این دوسال مقدمات عرضه نفت را در بازار سرمایه سرمایه فراهم کرد و در آذر ماه بالاخره طلسم عرضه نفت در بورس انرژی شکسته شد،این در حالیست با توجه به تحریم هایی که در حال حاضر کشورمان با آن روبرو است، عرضه طلای سیاه در بازار سرمایه می تواند بسیار راهگشا باشد و بسیاری از مشکلات موجودی که بر سر راه فروش نفت در این شرایط دولت با آن روبرو است را از میان بردارد، به بیان دیگر بخش خصوصی می تواند بسیار راحت تر اقدام به فروش نفت کند و منابع آن را به کشور وارد کند، اما از سوی دیگر باید به این نکته اشاره کرد، نحوه تسویه حساب نفت فروخته شده در بورس در حال حاضر با موانع و ابهاماتی روبرو است که باید برای آن چاره جویی شود و مورد حل و فصل قرار گیرد تا بتوان تحریم ها را با هزینه بسیار کمتر پشت سر نهاد.

ابزارهای ثبات بازار

یکی از مهم ترین کارهایی که سومین رئیس سازمان بورس برای در امان ماندن بازار سرمایه و سرمایه های سهام داران در زمان تکانه‌های اقتصادی وهمچنین مشوق‌های ورود نقدینگی به بورس انجام داده به کارگیری ابزارهای ثبات بخش به بازارسرمایه بوده،فروش استقراضی وخرید اعتباری،اختیارخریدوفروش،بازارگردانی،صندوق تثبیت وصندوق سرمایه‌گذاری مشترک از مهم‌ترین این‌ابزار‌ها محسوب می شوند.

اقدامات مثبت در حوزه مالیاتی 

برخی از کارشناسان بر این باور هستند،موضوعات مالیاتی یک سد مهم برای افزایش حجم  و ارزش معاملات در بورس هستند، در این رابطه طی دوره مدیریت شاپور محمدی کاهش مالیات‌ها درداد ‌و ‌ستد سهام ها ازنیم درصد به یک‌دهم درصد و همچنین معافیت مالیاتی شرکت ها برای افزایش سرمایه برای 5 سال تحقق یاقت،که این اقدام برای افزایش رونق معاملات در بازار سرمایه از اهمیت بسزایی برخوردار است.

توسعه بورس کالا 

امروزه بورس های کالایی در دنیا از توسعه بسیار مناسبی برخوردار هستند، در کشورمان نیز طی دوسال گذشته    این نهاد بورسی توسعه بسیار مناسبی پیدا کرده، توسعه فعالیت های بورس کالا به حدی بوده که سومین بورس کشور طی سال گذشته حدود 50 درصد ارزش معاملات صورت گرفته در بازار سرمایه را به نام خود ثبت کرده، بطوریکه ارزش داد و ستد های صورت گرفته در بورس کالا بیش از 117 هزار میلیارد تومان در سال 96 بوده است. همچنین در زمینه داد و ستد های محصولات کشاورزی در بورس کالا تمامی جو و ذرت کشور در این بازار مورد معامله قرار می گیرد، از سویی تامین مالی صنایع کشور از طریق انتشار اوراق سلف موازی از دیگر اقداماتی بوده که توانسته است بورس کالا را در مسیر رشد و پیشرفت قرار دهد.