دومین رئیس سازمان بورس چه عملکردی از خود برجای گذاشت؟/ از رسوایی کنتورسازی تا شفافیت در انتشار گزارشات شرکت‌ها در کدال

اقتصاد آنلاین - رامین بیات؛ بعد از کناره گیری صالح آبادی از سازمان بورس، محمد فطانت فرد در آذر ماه 95 جایگزین وی شد، او نیز به مانند اولین رییس سازمان بورس دانش آموخته دانشگاه امام صادق(ع) بود، اما بر خلاف سلف خویش تنها 20 ماه به عنوان سکاندار بازار سرمایه دوام آورد. او که سابقه زیادی در نظام بانکی داشت با حضور در راس سازمان بورس قصد داشت سروسامانی به وضعیت این بازار بدهد، اما به دلیل فشارهای موجود مجبور به استعفا شد.

مهم ترین اقدام فطانت فرد

به اذعان کارشناسان مهم ترین دستاورد کاری دومین رییس سازمان بورس،انتشار مستقیم اطلاعات و صورت های مالی شرکت ها در سامانه کدال بود، تا قبل از انجام این کار، شرکت ها، باید اطلاعات خود را برای بررسی به سازمان بورس ارسال می کردند که این موضوع بسیار فساد زا بود و در بازه ای که سازمان بورس این اطلاعات را بررسی می کرد، عده ای از این رانت اطلاعاتی سود برده و تا زمانی که این اطلاعات در کدال افشا شود، سودهای بسیار هنگفتی را به جیب  می زدند، اما با انتشار مستقیم اطلاعات ناشران در سامانه کدال دیگر این گپ زمانی و به تبع آن رانت های اطلاعاتی از بین رفت و این موضوع به سمت شفاف سازی پیش رفت.

بزرگترین شدن بازار بدهی 

 هم چنین اقدام مثبت دیگر فطانت فرد در دوران مدیریت خود بر بازار سرمایه، بزرگ تر شدن بازار بدهی در بورس بود، انتشار اوراقی مانند اوراق قرضه، صکوک و... توانست منبع بسیار خوبی برای تامین مالی شرکت ها و طرح های عمرانی در دست احداث به وجود آورد.

کاهش 17 هزار میلیارد تومانی ارزش بورس

اما از سوی دیگر در آن ایام با توجه به اوضاع اقتصادی که بر کشور حکمفرما بود و رکودی که به دلیل کنترل  تورم و پایین آمدن نرخ آن به دلیل اقدامات دولت بر اقتصاد کشور سایه افکند، ارزش بازار سرمایه با کاهش بسیار جدی روبرو شد، بطوریکه 17 هزار میلیارد تومان از ارزش بازار کاسته شد و سود شرکت ها نیز با کاهش 5 میلیارد دلاری همراه بود.

افتضاح خودرویی‌ها

فطانت فرد علاوه بر حضور در نظام بانکی، قبل از ورود به سازمان بورس، از سوابق مدیریتی در صنعت خودروسازی نیز برخوردار بود، در این راستا همزمان با ورود فطانت فرد به ساختمان خیابان ملاصدرا خودرویی ها با انتشار گزارش های مصنوعی شروع به رشد کردند و با افزایش قیمت های چشمگیری روبرو شدند و در زمان مدیریت دومین رییس سازمان بورس تبدیل به لیدر بازار سرمایه شدند، اما همزمان با استعفای فطانت فرد از سمت خود، انتشار گزارش های جدید خودروسازان حاکی از زیان های سنگین آن ها بود که این امر سقوط آزاد سهام آن ها را رقم زد و در این بین سهام داران جاده مخصوصی ها با ضرر های هنگفتی روبرو شدند.

رسوایی کنتورسازی

یکی از مهم ترین اتفاقاتی که در دوره مدیریتی فطانت رخ داد، تخلفات گسترده ای بود که در سهام شرکت کنتورسازی صورت گرفت و به زعم بسیاری از کارشناسان بزرگترین رسوایی تاریخ 50 ساله بورس ایران به شمار می رود، کنتورسازی در ابتدا اعلام کرد که موفق به عقد قرارداد با شورای اصناف برای صندوق های مکانیزه فروش شده و به همین خاطر سهام آن طی یک ماه از 1000 تومان به 8000 تومان افزایش پیدا کرد و این نماد تبدیل به یک جریان اصلی در بازار شد، اما همزمان که این سهم به یکه تازی مشغول بود، برخی از اهالی بازار سرمایه نسبت به قرار داد کنتورسازی تشکیک کردند و گفتند چه لزومی دارد این شرکت در این قرارداد به صورت انحصاری عمل کند و شرک های دیگر نیز می توانند در این زمینه کار کنند، با بررسی های بیشتری که صورت گرفت، عیان شد که این قرارداد دارای اشکالات بسیاری است و صورت های مالی کنتورسازی از سلامت لازم برخوردار نیست، این در حالی بود که حسابرس رسمی نیز صورت های مالی این شرکت را تایید کرده بود، با پیش آمدن چنین وضعی نماد کنتورسازی برای بررسی های بیشتر بسته شد، اقدامی که تا همین امروز ادامه یافته و بعید است به این زودی ها نیز کنتور سازی بازگشایی شود، حال باید دید چه زمان پرونده رسوایی ها و تخلفات کنتورسازی در بازار سرمایه برای همیشه بسته خواهد شد.

بسته شدن نمادهای بانکی 

بانکی ها یکی دیگر از صنایعی بودند که در دوران فطانت فرد اوضاع خوبی را تجربه نکردند، بطوریکه بعد از آن که مشخص شد، سود های هایی که آن ها پرداخت می کنند، صوری و کاغذی است، بحران این صنعت را فرا گرفت و بسیاری از نمادهای بانکی بسته شدند، بحرانی که تا مدت ها و در زمان شاپور محمدی نیز ادامه یاقت، در همین زمینه بانک پاسارگاد به عنوان نمادی که بیشترین زمان ممنوعیت را پشت سر گذاشت، طی چند روز گذشته بعد از دو سال بازگشایی شد.

خروج فطانت از سازمان  

فطانت فرد به مانند صالح آبادی عطای کار در بازار سرمایه را به لقایش بخشید و از سمت خود در مرداد ماه سال 95 استعفا داد و بعد از او شاپور محمدی به عنوان سکاندار جدید سازمان بورس انتخاب شد.

البته ذکر این نکته ضروری است، با توجه به اینکه طول مدیریت فطانت فرد در سازمان بورس طولانی نبود، اما اتفاقات و اقداماتی که در دوره کاری وی رخ داد، به نسبت زیاد بود و وی دوران پر فشاری را در نهاد نظارتی بازار سرمایه پشت سر گذارند.