بیقراری سپردههای بانکی از همنشینی سود با تورم
ارقام رسمی تورم اعلامی توسط بانک مرکزی رفته رفته در حال نزدیک شدن به نرخ سود سپردههای بانکی است؛ مسالهای که یک عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی آن را عاملی برای خروج سرمایهها از بانکها توصیف میکند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، بر اساس آمارهای اعلام شده توسط بانک مرکزی، نرخ تورم در ماه میانی پاییز امسال 18.4 درصد اعلام شده است، این در حالی است که تورم محاسبه شده توسط مرکز آمار هنوز 15.6 درصد است. با این همه آن چیزی که در این ارقام رسمی مشخص است نزدیک شدن نرخ تورم به نرخ سود بانکی است؛ امری که یک اقتصاددان معتقد است میتواند باعث خروج سرمایهها از بانکها شود.
حسین وکیلی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به تفاوت نرخ اعلام شده تورم توسط بانکمرکزی و مرکز آمار ایران ادامه داد: مساله دیگر تفاوت تورم در آمارهای اعلام شده توسط این نهادهای رسمی است با آنچه که مردم در کف بازار احساس میکنند. میانگین قیمت مسکن در شهرهای بزرگ و کوچک بسیار دورتر از آن چیزی است که در آمارها میآید. این مساله در مورد کالاهای مصرفی نیز صادق است که در آن جا ضرایب خیلی بیشتر است.
او با اشاره به سازوکار تعیین نرخ سود بانکی توسط بانک مرکزی اظهار کرد: یکی از مسائلی که در تعیین نرخ سود بانکی اثرگذار است، نرخ تورم رسمی اعلام شده است. با این حال واقعیت این است که مردم خودشان در کف بازار حضور دارند و متوجه افزایش واقعی قیمتها هستند و با افزایش تورم ممکن است نسبت به تصمیمگیری در مورد سپردههای بانکی خود تجدیدنظر کنند.
خروج سرمایه از بانکها بازارهای غیرمولد را تقویت میکند
وکیلی با اشاره به کاهش سود بانکی تا 15 درصد در شهریور سال گذشته و افزایش دوباره آن تا 23 درصد اظهار کرد: کاهش نرخ سود بانکی واقعی نسبت به تورم میتواند باعث خروج سرمایهها از بانکها و ورود آن به سمت فعالیتهای غیرمولد مانند خرید خودرو، ارز و سکه شود. در چنین شرایطی هیچ فعالیت مولدی نمیتواند شکل بگیرد.
او با اشاره به ماهیت بانکها به عنوان تامینکننده فعالیتهای مولد ادامه داد: بانکها یکی از مطمئنترین مسیرها برای سرمایهرسانی به فعالیتهای مولد هستند. از این جهت قرار گرفتن سرمایههای مردم در بانکها امری است که باید تقویت شود.
این استاد دانشگاه در نهایت با تاکید بر ضرورت ارائه آمارهای واقعی توسط نهادهای رسمی پیشنهاد کرد که نرخگذاری سودهای بانکی بر اساس یک موازنه با آمارهای واقعی صورت بگیرد تا سپردهگذاران از تمرکز پول خود در بانکها احساس خطر نکنند.
با اینکه نرخ سود بانکی مصوب شورای پول و اعتبار ۱۵ درصد است اما نرخ سودی که عملا پرداخت میشود تا ۲۳ درصد هم افزایش دارد. هرچند این سود نسبت به نرخ تورم اندک به نظر میرسد اما با اتفاقاتی که در بازارهای سرمایهای دیگر مانند بازار ارز و سکه و حتی طلا اتفاق میافتد ظاهرا امنیت بیشتر کماکان اصلیترین جذابیت بانکها در بازارهای سرمایهای است.