آینده بازارجهانی گاز در دستان روسیه/ رقیب گازی ایران پُررنگتر از قبل وارد میدان میشود
از منظر ذخائر گازی ایران در رتبه اول و روسیه در رتبه دوم جهان قرار دارند و در چشم انداز بلندمدت در بازار گازی جهان، این دو کشور رقیب جدی برای هم بوده و در پی یافتن بازارهای جدید برای صادرات گاز طبیعی خود هستند.
تامین انرژی قاره اروپا یکی از مهمترین حوزههای رقابت دو کشور است، حوزه ای که روسیه دهه هاست در آن حضور دارد و مشکلات سیاسی و مشکلات بنیادی در روابط سیاسی بین ایران و غرب، طی دهههای گذشته مهمترین مانع رسیدن گاز طبیعی ایران به اروپاست.
به گزارش اقتصادآنلاین، روسیه بدنبال تسخیر بازار گاز ترکیه و اروپاست؛ بگونه ای که در روز دوشنبه هفته گذشته روسای جمهوری ترکیه و روسیه طی مراسمی رسمی، خط لوله گازی روسیه به ترکیه موسوم به "ترک استریم" را در استانبول ترکیه افتتاح کردند. این دو خط لوله موازی 930 کیلومتری از سواحل دریای سیاه ترکیه میگذرد و قرار است گاز روسیه را به ترکیه و اروپا انتقال دهد.
فاز دوم این خط لوله به سمت اروپا گسترش خواهد یافت و کشورهای حوزه بالکان از واردات گاز طبیعی روسیه بهره مند خواهند شد. در قالب این پروژه خط گازی، قرار است در مجموع سالانه حدود 32 میلیارد متر مکعب از گاز طبیعی روسیه به ترکیه و اروپا انتقال یابد. با افتتاح این خط لوله، روسیه علاوه بر اینکه جای پای خود را در بازار انرژی اروپا محکم تر خواهد کرد، به رقیبی مهم برای گاز ایران در ترکیه نیز تبدیل خواهد شد. علاوه بر خط لوله مذکور، روسیه از طریق خط لوله انتقال گاز یامال به اروپا سالانه حدود 32 میلیارد متر مکعب گاز به اروپا صادر می کند. همچنین خط لوله جریان شمالی به طول 1224 کیلومتر با عبور از زیر بستر دریای بالتیک و حریم دریایی پنج کشور، روسیه را به آلمان متصل می کند. این پروژه که از دو خط لوله موازی تشکیل شده، سالانه در مجموع 55 میلیارد متر مکعب گاز را به آلمان انتقال می دهد که منبعی برای تأمین گاز دیگر کشورهای غرب اروپا نیز خواهد بود.
این در حالی است که ایران هم اکنون صرفا به سه کشور همسایه خود یعنی ترکیه، ارمنستان و عراق گاز طبیعی صادر می کند که میانگین سالانه آن حدود 20 میلیارد متر مکعب بوده است. که در مقایسه با کشور روسیه رقمی بسیار ناچیزی است. همچنین در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﺼﺮف ﺑﯽ روﯾﻪ و ﻋﺪم اﺳﺘﻔﺎده بهینه،در مقاطعی ایران مجبور به واردات گاز طبیعی از ﺗﺮﮐﻤﻨﺴﺘﺎن بوده اﺳﺖ و به دلیل عوارض ناشی از تحریم های ظالمانه در بهره برداری به هنگام از میدان های گازی پارس جنوبی مشترک با قطر تاخیر در بهره برداری داشته و این امر سبب بروز عدم النفع روزانه میلیون ها دلار درآمد ناشی صادرات گاز برای کشور شده است.
ایران برای ایفای نقش موثر در منطقه و جهان، نیازمند استفاده از تمام امکانات سرزمینی خویش است و بخش انرژی از مهمترین آنها به شمار میرود. در این راستا باید تلاش شود هرچه سریعتر ظرفیتهای بالقوه کشور در حوزه انرژی تبدیل به قابلیتهایی شود که بر قدرت اقتصادی و در نهایت سیاسی کشور بیفزاید و منزلت و جایگاه بینالمللی ایران را تقویت کند. بالفعل کردن این قابلیتها به معنی توسعه صنعت نفت و روابط بین ایران و کشورهای منطقه است، توسعهای که علاوه بر افزایش ظرفیت تولید و نوسازی این صنعت، میتواند رشد و پیشرفت صنایع پشتیبان نفت و گاز را در پی داشته باشد و نقش ایران را در معاملات بینالمللی انرژی و معادلات منطقهای افزایش دهد. اما متاسفانه در حال حاضر چنین تفکری کمتر در بین دولت مردان دیده می شود و هر روز شاهد تقویت جایگاه کشورهایی چون روسیه و ترکیه و تضعیف جایگاه ایران در بازار انرژی جهان هستیم.