حرکت تامین مالی به سمت شرکت‌های دانش‌بنیان/ ارزش بیش از پیش سرمایه‌های فکری
رئیس اداره نهادهای نوین مالی فرابورس ایران در گفت‌وگو با رادیو اقتصاد با بیان اینکه امروزه تامین مالی به سمت شرکت‌های دانش‌بنیان سوق داده شده است، اظهار کرد: سرمایه‌گذاران توجه دارند که ارزش، تنها دارایی فیزیکی که معمولا شرکت‌های معدنی و پتروشیمی دارند، نیست بلکه شرکت‌های دانش‌بنیان نیز می‌توانند ارزش و ثروت عمده‌ای را برای اقتصاد خلق کنند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فرابورس، رئیس اداره نهادهای نوین مالی فرابورس ایران با تاکید بر استقبال سرمایه‌گذاران از تامین مالی شرکت‌های دانش‌بنیان، گفت: امروزه سرمایه‌گذاران می‌دانند که تنها دارایی‌های فیزیکی ارزش ایجاد نمی‌کند بلکه شرکت‌های دانش‌بنیان نیز توانایی ایجاد ارزش بسیار دارند و این شرکت‌ها می‌توانند برای تامین مالی وارد فرابورس ایران شوند.
رئیس اداره نهادهای نوین مالی فرابورس ایران روز جاری در گفت‌وگو با برنامه «روی خط بازار» «رادیو اقتصاد» با اشاره به اینکه هر کسب‌وکاری در مراحل مختلف عمر خود از زمان نوپا بودن تا زمانی که به بلوغ می‌رسد نیاز به مبادی مختلف برای تامین مالی دارد و هرکدام از این مبادی متفاوت‌اند و بازارهای آن‌ها فرق می‌کند، گفت: فرابورس ایران برای تامین مالی شرکت‌های نوپا و دانش‌بنیان زنجیره خدماتی همچون بازار دارایی‌های فکری در نظر گرفته که این شرکت‌ها می‌توانند در آنجا پترن‌ها و دارایی‌های فکری خود را که به ثبت رسیده است، به فروش برسانند.
به گفته حسین نظام دوست تاکنون تعداد 294 اختراع، طرح صنعتی و علامت تجاری در فهرست عرضه‌های بازار دارایی فکری فرابورس قرار گرفته و ارزش معاملات این بازار نیز به 57 میلیارد و 850 میلیون ریال رسیده است.
وی با بیان اینکه فرابورس همچنین تابلو دانش‌بنیان را در بازار شرکت‌های کوچک و متوسط راه‌اندازی کرده است که شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا می‌توانند در این بازار سهام خود را به سرمایه‌گذاران نهادی و نه عموم، واگذار کنند، افزود: البته شرکت‌های دانش‌بنیانی که بازار آن‌ها توسعه‌یافته و به مرحله بلوغ رسیده‌اند می‌توانند برای تامین مالی بزرگ‌تر پس از پذیرش در بازارهای اول و دوم فرابورس و رعایت مقررات مربوطه اعم از شفافیت در صورت‌های مالی و... سهام خود را به عموم واگذار کنند.
نظام دوست در همین زمینه اظهار داشت: در حال حاضر سهام دو شرکت در بازار SME عرضه شده و روی تابلو رفته‌اند و تعدادی از شرکت‌های دانش‌بنیان که مجوز معاونت علمی و فناوری را دارند نیز در صف عرضه در این بازار قرار دارند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا تنها به شرکت‌های دانش‌بنیانی که مجوز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری دارند، اجازه ورود به فرابورس داده می‌شود، تصریح کرد: خیر. بر اساس تفاهمی که صورت گرفته شرکت‌هایی که مورد تایید کارگروه دانش‌بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هستند در اولویت قرار می‌گیرند اما به طور کلی هر شرکتی که صورت مالی حسابرسی شده ظرف مدت یک سال و چشم‌انداز روشنی از سودآوری داشته باشد، می‌تواند درخواست پذیرش در بازار سرمایه ارائه کند.
نظام دوست در ادامه به این پرسش که آیا شرکتی هست که صورت‌های مالی حسابرسی شده نداشته باشد، این‌گونه پاسخ داد: بسیاری از شرکت‌ها، استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان به ساختارمندی و حاکمیت شرکتی توجه نمی‌کنند و این موضوع مهم‌ترین مشکل شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها برای ورود به بورس است. در این راستا تعیین فاکتورهای بیشتر برای ارائه مجوز و آموزش می‌تواند یاری‌دهنده باشد.
وی همچنین با تاکید بر اینکه در تامین مالی شرکت‌ها هیچ‌گونه رانتی وجود ندارد و امری بسیار شفاف است، در مورد اهمیت شرکت‌های دانش‌بنیان، گفت: در عصر اخیر سرمایه، شکل‌های متنوعی به خود گرفته است؛ پیش از این سرمایه فیزیکی، انسانی و مادی مطرح بود اما امروزه سرمایه‌های فکری، اجتماعی و دانش فنی نیز در ارزش‌گذاری شرکت‌ها تاثیر دارند.
رئیس اداره نهادهای نوین مالی فرابورس ایران در پایان گفت‌وگو با رادیو اقتصاد با بیان اینکه امروزه تامین مالی به سمت شرکت‌های دانش‌بنیان سوق داده شده است، اظهار کرد: سرمایه‌گذاران توجه دارند که ارزش، تنها دارایی فیزیکی که معمولا شرکت‌های معدنی و پتروشیمی دارند، نیست بلکه شرکت‌های دانش‌بنیان نیز می‌توانند ارزش و ثروت عمده‌ای را برای اقتصاد خلق کنند.
لزوم توجه به ریسک عدم شفافیت و نیاز مصرف‌کننده در کسب‌وکارها
رئیس اداره نهادهای نوین مالی فرابورس ایران همچنین در پنل تخصصی «توسعه اکوسیستم استارت‌آپی و شتاب‌دهنده‌ها» که طی چهارمین کنفرانس بین‌المللی کارآفرینی در دانشگاه تهران برگزار شد، بر لزوم سنجش حوزه مالی ـ رفتاری در بازار سرمایه تاکید کرد و گفت: بسیاری از کسب‌وکارها به دلیل فقدان دیتا و انتخاب بازار نامناسب یا حتی محل عرضه نادرست محصول، شکست خورده‌اند.
رئیس اداره نهادهای نوین مالی فرابورس به امکانِ داشتن آزمایشگاه‌هایی برای سنجش رفتار واقعی افراد اشاره کرد و گفت: مقاله‌هایی که در این پنل ارائه شد، بیشتر به حوزه مالی ـ رفتاری مربوط می‌شوند و در این حوزه برای رسیدن به راه و روش از یک مطالعه می‌توانیم آزمایشگاه کوچکی بسازیم و نتایج را بر اساس رفتار واقعی افراد ارزیابی کنیم.
حسین نظام دوست در این پنل افزود: در این آزمایشگاه‌ها رفتار افراد در مواجهه با هم، رفتار بین سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر سنجیده می‌شود و فاکتورها مشابه است اما بر اساس ریسک‌پذیری افراد، نتایج متفاوتی به دست می‌آید.
نظام دوست به اینکه نکته که استفاده از دیتا در کسب‌وکار بسیار مهم است اشاره کرد و ادامه داد: در ایران فقدانی در این زمینه داریم و آن این است که دیتاها منتشر نمی‌‌شود در حالی که برای موفقیت در کار باید استراتژی‌ها و تکنیک‌ها در سرمایه‌گذاری را بسنجیم و بر اساس نتایج حاصل شده، بهترین استراتژی را به عنوان مدل در نظر بگیریم.
رئیس اداره نهادهای نوین مالی فرابورس ایران، بررسی استراتژی در بیزینس‌هایی که شکست می‌خورند را بسیار حائز اهمیت دانست و افزود: از طریق بررسی استراتژی این کسب‌وکارها می‌توانیم به استراتژی بهتری دست یابیم.
وی با اشاره به اهمیت درنظر گرفتن KYC (ریسک عدم شفافیت) و نیاز مصرف‌کننده، تصریح کرد: دسترسی به دیتا در کسب‌وکار راه‌گشاست و فرم‌هایی از دیتا وجود دارند که می‌توانند هدایت‌کننده محصول به سمت بازار هدف مناسب باشند. در این حوزه می‌توان ازlearning machineها (یادگیری ماشین) بهره گرفت.
یادگیری ماشین، یک زیر مجموعه از هوش مصنوعی است و با استفاده از تکنیک‌های یادگیری ماشین، کامپیوتر، الگوهای موجود در داده‌ها (اطلاعات پردازش شده) را یاد گرفته و می‌تواند از آن استفاده کند.
رئیس اداره نهادهای نوین مالی فرابورس ایران یادآور شد: دیتاها می‌توانند به یافتن بازار مناسب کمک کنند و حتی محل عرضه محصول را مشخص کنند؛ امروزه شاهد هستیم که بسیاری از کسب‌وکارها به دلیل انتخاب اشتباه موقعیت و محل عرضه محصول، محکوم به شکست شده‌اند.
گفتنی است؛ که پنل تخصصی توسعه اکوسیستم استارت‌آپی و شتاب‌دهنده‌ها با حضور رزنانی جوسو عضو هیات علمی دانشگاه UPM مالزی، افسانه باقری عضو هیات علمی دانشکده کارآفرینی، حسین نظام دوست رئیس اداره نهادهای نوین مالی فرابورس ایران، آیدین سلام‌زاده مدیر شتاب‌دهنده سریر و اکبر هاشمی سردبیر هفته‌نامه شنبه برگزار شد.
