آینده خاورمیانه در گرو سرنوشت ادلب

روسای جمهور ایران، ترکیه و روسیه برای گفت‌و‌گو درباره وضعیت سوریه و به‌ویژه بحران در شمال غربی این کشور، روز جمعه(١٦شهریور)در تهران گرد هم می‌آیند.

درهمین راستا با اصغر زارعی ،کارشناس خاورمیانه گفت و گویی داشته ایم که درادامه می خوانید:

نظرشما درخصوص اتفاقات اخیر در ادلب سوریه چیست؟

با توجه به گذشت بیش از هفت سال و نیم از آغاز بحران گروه‌های تکفیری در سوریه و اشغال بخش اعظم این سرزمین، امروز شاهد هستیم با کمک متحدان دولت سوریه در این کشور، دولت سوریه موفق شد حاکمیت ملی خود را گسترش دهد و تمامی نقاطی را که درتسلط گروه های تروریستی داعش بود،آزاد سازی و پاکسازی کند. اما متاسفانه با حمایت دولت‌های مدافع تروریستی-تکفیری مانند آمریکا، ترکیه وعربستان بخشی از استان ادلب در اختیار این گروه‌ها به خصوص گروه النصره است. دولت سوریه عزم خود را برای پاکسازی و آزادسازی این منطقه اشغال شده توسط گروه‌های تروریستی جزم کرده است.

متاسفانه ائتلاف حامی تروریست از مدت‌ها قبل از همه ابزارهای دیپلماتیک و فشارهای لازم برای جلوگیری از تهاجم گسترده گروه‌های سوری به منطقه ادلب و آزادسازی این منطقه تلاش می‌کنند که مانع حمله قریب الوقوع دولت سوریه به ادلب شوند.

از طرفی با توجه به پاکسازی اغلب نقاط سرزمین سوریه ،شرایط برای بازسازی و احیای آسیب‌ها و خسارت وارده به کشور فراهم شده و متاسفانه دولت هایی که تادیروزنقش اصلی رادرتخریب و ویرانی این کشور داشتند به طمع سرمایه گذاری و کسب منافع بیشتر در سوریه دندان تیز کرده وبه دنبال این هستند که در بازسازی و سازندگی کشور سوریه ،حضور خود را به این کشور تحمیل کنند.

شاهد بودیم که در روزهای اخیر جنگنده‌ها و همین‌طور هواپیماهای دولت سوریه اقدام به بمباران مناطق تحت اشغال گروه تروریستی النصره کردند و توانستند بسیاری از مناطق تحت اشغال آن‌ها و مواضع شان را مورد بمباران قراردهند. هواپیمای روسی، سوری و مواضع گروه تروریستی رابمباران کردند و این نشان می‌دهد که دولت سوریه در روزهای آینده برای آزادسازی ادلب وارد عمل خواهد شد.

رابطه ایران و سوریه در این میان چگونه است؟

خوشبختانه رایزنی‌ها و مذاکرات خوبی که در سطوح مختلف میان دولت های جمهوری اسلامی ایران وسوریه شکل گرفته وملاقات ها وسفرهاو دید و بازدیدهایی که در سطوح عالی شکل گفته(سفر وزیر دفاع ایران آقای امیر حاتمی و همین‌طورآقای ظریف به سوریه ودیدار با مقامات ارشد سوریه)تفاهماتی برای حضور و مشارکت ایران در دوران سازندگی در این کشور را فراهم کرده است.

جمهوری اسلامی ایران به عنوان اصلی‌ترین حامی و متحد مقاومت در سوریه درزمان مقابله بابحران تروریسم ،همچنان در این کشور نقش خود را حفظ کرده است.هر چند که متاسفانه دولت سوریه تحت فشار سنگین از طریق صهیونیست و آمریکا و عربستان واقع شده و حتی پیشنهاد هایی به دولت سوریه برای بازسازی مناطق ویران شده ارائه شده؛ به شرط اینکه دولت جمهوری اسلامی ایران را از سوریه خارج کند و نقشی در آینده سوریه نداشته باشداما دولت سوریه همچنان در توافق ائتلاف خود با دولت جمهوری اسلامی ایران اصرار دارد و سفرهای اخیر نشان می‌دهد که همکاری‌ها می‌تواند در آینده ادامه داشته باشد.

حتی ایران به عنوان یکی از حامیان اصلی براستقرار حاکمیت این کشور و استان ادلب و آزادسازی منطقه از دست تروریست ها تاکید دارد .

نشست سران سه کشور ترکیه ،ایران و روسیه چه تاثیری براتفاقات اخیردر ادلب خواهد داشت؟

دیداری که در روز جمعه در تبریز میان سران سه کشور ایران ،ترکیه و روسیه در مورد توافقات آستانه و برای مشارکت در همکاری‌ها با دولت سوریه، آزادسازی این منطقه و در واقع از میان بردن باقی مانده تروریست ها در منطقه ادلب برگزار خواهد شد می‌تواند نوید یک امنیت پایدار برای آینده سوریه را در پی داشته باشد. درنشست آستانه مهم‌ترین نکته‌ای که وجود دارد، در واقع نزدیک کردن نگاه‌ها و مواضع مشترک میان دو کشور ایران و روسیه و به‌خصوص ترکیه است.

ترکیه از یک طرف با آمریکایی‌ها وطرف های عربی به نوعی منافع مشترکی دارد و از طرف دیگر تعارضاتی را دارد.نزدیک سازی نگاه ترکیه و مواضع روسیه و ایران می تواند موضوع ادلب را تا حد زیادی حل و فصل کند.

اهمیت ادلب برای کشورهای بازیگر در سوریه چه چیزی است؟

ادلب به علت مجاورت و مرز مشترک با دولت ترکیه از یک طرف و ازطرف دیگرتنها مسیر ودسترسی به دریای مدیترانه و استان‌های غربی سوریه مانند استان لاذقیه وطرطوس و اینکه در شرق، مناطق کردنشین حسکه ورقه و شرق سوریه را در بر می‌گیرد، می‌تواند به عنوان یک مسیر راهبردی گذرگاهی بسیار مهم برای تداوم اقدامات تروریستی گروه‌های وابسته به ائتلاف صهیونیستی و ائتلاف غربی-عربی همچنان مرکز توطئه و فتنه باشد.بنابراین دولت ترکیه نگاهی به این منطقه دارد و در خبرها داشتیم که تعداد زیادی از خودروهای زرهی ترکیه در روزهای اخیر وارد منطقه شدند.

ترک‌ها متاسفانه بازی دوگانه‌ای را در سوریه در چند سال اخیر داشتند. تا چندی پیش از گروه‌های تکفیری در سوریه حمایت می‌کردند. اکنون هم متاسفانه در ادلب از نیروهای ارتش آزاد یا جیش‌الحر که نیروهای سوری فراری و معترض به دولت قانون سوریه بودند، حمایت می‌کند و به دنبال منافعی است و چشم داشتی به برخی ازنقاط شمال سوریه ونقاط نفت خیز سوریه دارد که بخش قابل توجهی از این مناطق اهالی کرد شمال و شمال شرق سوریه است که به عنوان متحد خود وازیک نقطه دیگرتهدیدی برای اتحاد با کردهای داخل ترکیه می‌داند.

بنابراین منطقه ادلب برای ترکیه از اهمیت حیاتی بسیار بالایی برخورداراست.اگر دولت سوریه بتواند دراین منطقه مسلط بشود، برای ترک ها هم می تواند یک ثبات وامنیت به همراه داشته باشد والا حضور گروه‌های تلویزیون گروه تروریستی و تداوم اقدامات‌شان نه تنها به نفع دولت ترکیه نیست حتی می‌تواند تهدیدهای جدیدی را برای دولت ترکیه به همراه داشته باشد،ضمن اینکه این تهدیدات می‌تواند دوباره در بخش‌های دیگرسوریه هم اثرگذار باشد.

استنباط شما از تهدید های ترامپ برای حمله به ادلب چیست؟

در اول بحث عرض کردم که برای ائتلاف عبری- عربی- غربی که در رأس آن آمریکا، اسرائیل و عربستان سعودی قرار دارد ، این منطقه نقطه پایان و نقطه اتمام حضور گروه‌های تروریستی و حامی آن‌ها در سوریه و بازگشت حاکمیت کامل دولت بشار اسد است.

دیدیم که آقای ترامپ واسراییلی‌هااز تمامی امکانات خود برای جلوگیری از حمله سوریه و آزادسازی این منطقه استفاده می‌کنند.حتی تمسک به سناریوی نخ نمای استفاده از سلاح شیمیایی را در دستور کار داشتند که با هشدارها از طرف دولت روسیه به آمریکا ودولت های غربی داده شده حدود زیادی این سناریومنتفی شد.حتی کلاه سفیدها را از مناطق مختلف به ادلب آورده بودند که سناریو را عملیاتی کنند و مانند سناریوی قبلی در دوما، این مناطق دوباره زمینه برای حملات و تهاجمات هوایی و موشکی ائتلاف انگلیسی- فرانسوی- آمریکایی به ادلب باشد.

درفروردین امسال هم شاهدبودیم که ١٠٩ موشک توسط این سه کشور به مناطق مختلف سوریه شلیک شد که خوشبختانه قریب به ٨٠ درصداز موشک ها در آسمان شلیک شد و محدود موشک هایی که به نقاط سوریه اصابت کرد، خالی از سکنه بود که کمترین تلفات را در بر داشت.

این مورد شکست برای نیروهای آمریکایی، انگلیسی و فرانسوی بود.بنابراین آمریکایی‌ها می‌دانندکه اگربخواهند مانند گذشته عملیاتی را در ادلب انجام دهند،عملیات شکست خورده است. اما می‌دانیم که پاپ کلیسای کاتولیک جهان غرب را وادار می‌کنند نسبت به احتمال حمله سوریه، ایجاد یک فاجعه انسانی در ادلب موضع گیری کند .حتی از همه امکانات و ظرفیت‌ها، سازمان ملل، شورای امنیت استفاده کردند که مانع از حمله گسترده سوری ها به ادلب بشوند.

همه این‌ها یک سناریو برای حمایت و ماندگاری تروریست‌ها در این منطقه و پیشگیری از حمله قریب الوقوع دولت سوریه در این منطقه است وحتی به ایران و روسیه هشدار داده که از همکاری با سوریه در این حمله خودداری کنند.