فرانسوی‌ها به دروازه پارس‌جنوبی می‌رسند؟

پس از شرکت‌های نفتی آمریکائی، شرکت توتال فرانسه و یک شرکت ایتالیایی (احتمالا انی ایتالیا) هم برای بازگشت به صنعت نفت ایران اعلام آمادگی کرده‌اند. کریستوف دمارژری مدیرعامل توتال فرانسه هم اخیرا در جمع خبرنگاران با تاکید بر اینکه اگر تحریم‌های نفتی ایران لغو شود آمادگی بازگشت به صنعت نفت و گاز ایران هستیم، تاکید کرده است: امروز ممنوعیت‌هایی وجود دارد و منتظر لغو این موانع در کوتاه‌ترین زمان ممکن هستیم. مدیرعامل توتال نفتی که پیشتر در طرح توسعه برخی از فازهای پارس جنوبی و طرح توسعه میدان نفتی دروود سابقه همکاری و شمارکت نفتی با ایران را دارد، تصریح کرده است: توتال می‌خواهد شریک بلندمدتی برای ایران باشد. در این بین علی آهنی سفیر ایران در فرانسه از تماس چندین شرکت نفتی فرانسوی با سفارت ایران در پاریس به منظور راه های بازگشت به صنعت نفت ایران خبر داده و یادآور شده است: تعداد زیادی از شرکت های فرانسوی به دنبال فهمیدن چگونگی بازگشت به صنعت نفت ایران هستند. همزمان با این اظهارنظرها، جلیل جعفری بنه خلخال عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، اعلام کرد: با توجه به فضایی که دولت ایجاد کرده برخی از شرکت‌های خارجی همچون توتال فرانسه و یک شرکت ایتالیایی اعلام آمادگی کرده‌اند که در میادین مشترک نفت و گاز ایران سرمایه‌گذاری کنند. این عضو کمیسیون انرژی مجلس همچنین با بیان اینکه شرکت های نفتی چین و روسیه در شرایط تحریم نتوانسته اند به صنایع نفت و گاز ایران خدمات مطلوبی ارائه کنند، اظهار داشت: شرکت‌های بزرگی که می‌توانند در زمینه توسعه میادین نفت و گاز کمک کنند به دلیل تحریم‌ها در پروژه‌ها حضور ندارند. از سوی دیگر با توجه به آنکه هم اکنون توسعه میدان مشترک پارس جنوبی در صدر اولویت‌های کاری وزارت نفت در دولت تدبیر و امید قرار دارد، پیش بینی می‌شود توافق‌های آتی دو کشور با محویت توسعه این میدان مشترک گازی رقم بخورد. دردسر جدید توتال برای بازگشت به پارس جنوبی شرکت توتال فرانسه و شرکت ملی نفت ایران در حالی روز به روز برای یک مشارکت جدید نفتی و گازی به یکدیگر نزدیک تر می‌شوند که سال گذشته انتقادهایی نسبت به عملکرد این شرکت فرانسوی در انجام مطالعات مخزن و زمین شناسی پارس جنوبی مطرح شده بود. منصور دفتریان رئیس انجمن گاز ایران سال گذشته در نشست تخصصی بررسی راهکارهای تولید صیانتی از مخازن مشترک نفت و گاز ایران در مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه ایران لایحه‌ای به منظور شکایت از توتال فرانسه را آماده کرده است، گفته بود: این لایحه آماده شده است و به زودی به مراجع ذیصلاح بین‌المللی ارسال می‌شود. وی با اعلام اینکه در میدان گازی پارس جنوبی چهار لایه گازی وجود دارد، تصریح کرده بود: اما 10 سال است که ایران از بزرگ‌ترین لایه گازی این میدان برداشتی نداشته‌ چرا که طرح شرکت توتال فرانسه برای برداشت کامل نبوده است. این کارشناس اقتصاد انرژی با تاکید بر اینکه این اقدام توتال فرانسه عمدی بوده است و حتی از عبارتی همچون "حقه بازی بزرگی در حال انجام شدن است"، تاکید کرده بود: با توجه به مطالعاتی که در میدان گازی پارس جنوبی انجام داده است تعمدی بودن رفتار توتال فرانسه محرز شده است. از سوی دیگر قطر به عنوان مهمترین رقیب گازی ایران در میدان پارس جنوبی پس از برگزاری جشن تولید 77 میلیون تن LNG و تبدیل به بزرگترین غول گازی جهان، اخیرا بخشی از سهام شرکت توتال فرانسه را خریداری کرده است. ضعف قراردادهای نفتی عامل حقه بازی خارجی‌ها به گزارش مهر، بسیاری از کارشناسان حقوقی و قراردادی، مهمترین عامل این اقدام توتال علیه ایران در پارس جنوبی را نشانه ضعف قراردادهای نفتی کشور عنوان می کنند. با این وجود مجموعه وزارت نفت یکی از اهداف خود برای بازگشت شرکت‌های بزرگ نفت و گاز جهان را امضای قراردادهای "برد - برد" عنوان کرده و برای تحقق این هدف کلان اصلاح قراردادهای توسعه بخش بالادستی صنعت نفت و گاز را با محویت افزایش جذابیت اقتصادی و تامین منافع ملی را در دستور کار قرار داده است. در همین حال مصطفی سالاری عضو کمیته ویژه بازنگری قراردادهای نفتی ایران با بیان اینکه مأموریت محوله توسط وزیر نفت مبنی بر بازنگری در قراردادهای بیع متقابل، نیاز به تأیید مجلس ندارد، یادآور شد: زیرا این قراردادها در چارچوب قوانین کنونی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود و الگو یا الگوهای پیشنهادی کارگروه به انواع قراردادهای مشارکت در تولید تسری نخواهد یافت. سیدمهدی حسینی رئیس کمیته بازنگری در قراردادهای نفتی ایران هم پیشتر در گفتگو با مهر با بیان اینکه مهمترین هدف از اصلاح قراردادها افزایش جذابیت در قراردادها و امیدواری سرمایه‌گذاران خارجی و خصوصی برای مشارکت در طرح‌های صنعت نفت است، گفته بود: در طول چند سال گذشته تاکنون با امضای قراردادهای بیع متقابل بیش از 50 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در صنعت نفت انجام شده است. مسیر هموار برای بازگشت انی ایتالیا بر خلاف توتال فرانسه، شرکت انی ایتالیا برای بازگشت مجدد به صنعت نفت و گاز ایران مسیر کاملا همواری را پیش روی دارد به طوری که کارنامه کاری این شرکت ایتالیایی برای توسعه فاز اول و دوم میدان نفتی دارخوین کاملا مطلوب و با کمترین اشکالات فنی بوده است. این شرکت ایتالیایی با وجود تحریم نفتی ایران توسط 28 کشور عضو اتحادیه اروپا هم کماکان به خرید نفت خام ایران در قالب بازپرداخت منابع مایل قراردادهای بیع متقابل اقدام می کند و حتی از تحریم طلای سیاه ایران هم توسط اتحادیه اروپا و وزارت خزانه داری آمریکا مستثنی شده است. انی ایتالیا پیش از افزایش تحریم های بین المللی قصد داشت فاز سوم طرح توسعه میدان نفتی دارخوین و طرج توسعه فاز 19 پارس جنوبی هم با ایران مشارکت کند و حتی توافق های اولیه برای توسعه همکاری های گازی در حوزه تجارت گاز با این شرکت انجام شده بود.