راهبردهای کاهش آثار تحریم فروش نفت ایران

این در حالی است که جامعه جهانی در حال حاضر از جمله کشورهای اروپایی به شدت به برقرار ماندن برجام اصرار دارند. لیکن شرایط فوق باعث نگرانی خریداران نفت ایران شده و در حال تغییر شرایط قراردادهای خرید  نفت از ایران هستند. به بیان دیگر، به‌طور عمده چهار چالش پیش روی صادرات نفت ایران وجود دارد. اول اینکه در شرایطی که ریسک خرید نفت در ایران افزایش یافته، آمریکا به مدد افزایش تولید نفت شیل و کاهش تقاضای داخلی نفت بیشتر و ارزان‌تری برای صادرات در اختیار دارد؛ از این رو در صورت تحریم‌های بین‌المللی، نفت آمریکا به راحتی می‌تواند جایگزین نفت ایران شود. دومین چالش، ایجاد مشکل در حمل نفت کشور است، چه از لحاظ تحریم نفتکش‌ها و چه تحریم شرکت‌های پوشش بیمه‌ای. سومین مشکل که در حال حاضر نیز برقرار است، مشکل وصول پول حاصل از فروش نفت است. اما چهارمین مشکل هراس خریداران نفت ایران از تحریم‌های آمریکا و کاهش خرید آنها است. با این وضعیت پیش بینی می شود حدود ۵۰۰ هزار تا یک میلیون بشکه در روز از صادرات نفت ایران به بازار جهانی کاهش یابد و این رقم بستگی به کشورهایی دارد که واردات نفت از ایران را تحت فشارهای آمریکا کاهش دهند. ایران در پاسخ به شرایط احتمالی، می تواند با ترکیب راهبردهای زیر تا حدودی آثار تحریم را کاهش دهد:

خریداران ممکن است به رغم تحریم های آمریکا از هرگونه تخفیفی که ایران پیشنهاد می کند استقبال کنند. در این میان ایران می‌تواند به دلیل هزینه پایین تولید نفت از مزیت‌های قیمتی برای جذب مشتریان خود استفاده کند. 

ایران می تواند دوره اعتبار فروش محموله های نفتی به مشتریان را  نسبت به سایر تولید کنندگان افزایش دهد. همچنین در خصوص نوع نفت و تاریخ بارگیری نفت با برخی پالایشگاه ها به صورت انعطاف پذیر رفتار نماید. 

در وضعیت فعلی به دلیل پایبندی اروپایی ها به برجام احتمالا مشکل بیمه تانکرهای حمل نفت ایران کمتر به وجود خواهد آمد. لیکن اتخاذ تدابیر لازم دراین زمینه از جمله تشویق خریداران نفت به استفاده از تانکرهای ایرانی و ایجاد بیمه های مشترک اتکایی می تواند به ادامه صادرات نفت ایران کمک کند. 

خریداران نفت ایران به منظور دور زدن سیستم مالی آمریکا ممکن است از ارزهای غیردلاری برای پرداخت پول نفت ایران استفاده کنند. این پرداخت ها می تواند به ارزهای ملی یا از طریق بانک های خارجی که روابط نزدیکی با آمریکا ندارند و یا از طریق بانک های سرمایه گذاری انجام گیرد، ایران باید از این شرایط استقبال نماید. از طرف دیگر عرضه نفت خام ایران در بورس شانگهای و معامله آن به یوآن یکی از راه‌حل‌هایی است که می‌تواند بخشی از فروش نفت خام ایران را تضمین کند. 

مسلما تامین امنیت غذایی یکی از اولویت های اساسی کشور به ویژه پس از خروج آمریکا از برجام است؛ واردات کالاهای اساسی در قبال صادرات نفت سیاست مناسبی است که در شرایط فعلی می تواند به صادرات نفت کمک کند لیکن باید توجه داشت که اتخاذ چنین سیاستی بایستی هماهنگ با استراتزی های تولیدی در بخش کشاورزی کشور باشد تا صدمه ای به این بخش وارد نکند